Việc xuất hiện sớm bất thường của đợt nắng nóng kỷ lục năm 2021 tại Mỹ, cũng như mức độ phủ sóng và nền nhiệt của mùa nóng năm nay đang khiến các nhà khí tượng học và các chuyên gia khí hậu thêm lo ngại về những biến đổi của thời tiết khắc nghiệt trong thời đại biến đổi khí hậu hiện nay.
Vào những tháng cuối mùa hè, việc những vùng áp suất cao - thường được gọi là hiện tượng "vòm nhiệt”, xảy ra khi áp suất cao ở tầng giữa đến tầng cao của bầu khí quyển hoạt động như một "nắp đậy", giữ không khí ấm khi nó bốc lên và đẩy nó ngược trở lại bề mặt, xuất hiện dai dẳng và kéo dài là tương đối phổ biến. Thế nhưng, mùa nóng năm nay tại Mỹ, hiện tượng này lại có những thay đổi khá bất thường.
Daniel Swain, nhà khoa học khí hậu tại Viện Môi trường và Bền vững UCLA cho biết, hiện tượng “vòm nhiệt” xuất hiện vào tháng 6 năm nay không chỉ đơn giản là một hiện tượng bất thường, mà còn là một hiện tượng thời tiết khá khắc nghiệt ngay cả khi xét trong những điều kiện khác.
Mức nhiệt kỷ lục của “vòm nhiệt” trải dài từ Great Plains đến ven biển California cũng khiến các nhà khoa học chú ý. Đây không chỉ là kỷ lục nhiệt độ trong những ngày hoặc những tháng cụ thể nào đó, mà ở một vài thời điểm, nền nhiệt năm nay có thể đạt kỷ lục khi xét trong một mùa nóng nhất định, và có thời điểm nó đạt mức nhiệt cao nhất khi so với những thời điểm nóng nhất trong vòng 100 đến 150 năm gần đây, và đây thực sự là một vấn đề vô cùng nghiêm trọng.
Vào những tháng cuối mùa hè, việc những vùng áp suất cao - thường được gọi là hiện tượng "vòm nhiệt”, xảy ra khi áp suất cao ở tầng giữa đến tầng cao của bầu khí quyển hoạt động như một "nắp đậy", giữ không khí ấm khi nó bốc lên và đẩy nó ngược trở lại bề mặt, xuất hiện dai dẳng và kéo dài là tương đối phổ biến. Thế nhưng, mùa nóng năm nay tại Mỹ, hiện tượng này lại có những thay đổi khá bất thường.
Daniel Swain, nhà khoa học khí hậu tại Viện Môi trường và Bền vững UCLA cho biết, hiện tượng “vòm nhiệt” xuất hiện vào tháng 6 năm nay không chỉ đơn giản là một hiện tượng bất thường, mà còn là một hiện tượng thời tiết khá khắc nghiệt ngay cả khi xét trong những điều kiện khác.
Các thành phố kéo dài từ Great Plains (Đại Bình nguyên Bắc Mỹ) đến những bờ biển đều đang có nền nhiệt độ lập kỷ lục
Mức nhiệt kỷ lục của “vòm nhiệt” trải dài từ Great Plains đến ven biển California cũng khiến các nhà khoa học chú ý. Đây không chỉ là kỷ lục nhiệt độ trong những ngày hoặc những tháng cụ thể nào đó, mà ở một vài thời điểm, nền nhiệt năm nay có thể đạt kỷ lục khi xét trong một mùa nóng nhất định, và có thời điểm nó đạt mức nhiệt cao nhất khi so với những thời điểm nóng nhất trong vòng 100 đến 150 năm gần đây, và đây thực sự là một vấn đề vô cùng nghiêm trọng.
Alison Bridger, giáo sư tại khoa Khí tượng và Khoa học Khí hậu tại ĐH bang San Jose cho biết, sự bất thường của hiện tượng này chính là mức nhiệt tăng cao hơn cả mức nhiệt tối đa, và sức ảnh hưởng của nó gây ra trên diện rộng là vô cùng lớn. Ví dụ, mức nhiệt gần đây tại Palm Springs, California đã đạt tới 50,5℃, bằng với nhiệt độ cao nhất được ghi nhận tại đây. Tại Las Vegas, mức nhiệt kỷ lục hàng ngày là hơn 62℃, và thành phố Phoenix đạt mức nhiệt gần 48℃, qua đó phá vỡ mức nhiệt kỷ lục 62,2℃ vào năm 2015n bên cạnh đó thì thành phố Sacramento tại California lập kỷ lục với mức nhiệt hàng ngày là 42,78℃.
Mức nhiệt 50℃ từng được ghi nhận tại thành phố Phoenix năm 2017
Tuần vừa rồi, mức nhiệt tại Denver đạt mức gần 38℃ trong ba ngày liên tiếp, và hiện tượng này cũng đã xuất hiện liên tục trong vòng ba thập kỷ qua. Ở vùng Đồng bằng (Plains), một số thành phố bao gồm Omaha, Neb.,… cũng đã lập mức nhiệt kỷ lục, với mức nhiệt cao nhất hàng ngày đạt gần 41℃, phá vỡ mức nhiệt kỷ lục hàng ngày vào năm 1918.
Bridger nói thêm rằng, hiện tượng “vòm nhiệt” hiện tại là "phù hợp với những gì đang xảy ra đối với việc biến đổi khí hậu và sự nóng lên toàn cầu, và sắp tới có lẽ mỗi năm thì nền nhiệt sẽ càng “ấm” hơn một chút”
Hiện tượng "vòm nhiệt" đang khiến cho hạn hán trở nên tồi tệ hơn
Khi mà hiện tượng “vòm nhiệt” xuất hiện, kết hợp cùng những đợt hạn hán đang xảy ra tại miền Tây nước Mỹ, càng khiến cho tình hình càng trở nên tồi tệ hơn. Swain cho biết, hạn hán khiến cho độ ẩm trong đất dần trở nên cạn kiệt, và điều này khiến hệ thống áp cao dễ dàng tạo ra các đợt nhiệt cực cao, vì rất nhiều năng lượng mặt trời chiếu tới khiến bầu khí quyển càng nóng hơn, do nền đất nóng sẽ nhả lại mức nhiệt ấy, chứ không còn toả ra hơi ẩm nữa do đất đã trở nên khô cằn → Nhiệt độ dần nóng hơn và khô hơn.
Quảng cáo
- Mời anh em xem thêm: Liên Hợp Quốc cảnh báo sau Covid-19, hạn hán có thể sẽ là đại dịch tiếp theo
Hậu quả của biến đổi khí hậu do chính loài người gây ra
Nắng nóng quá mức và hạn hán mở rộng tiếp tục làm tăng nguy cơ cháy rừng trên khắp miền Tây Mỹ. Dữ liệu của liên bang mới nhất cho thấy, số lượng các vụ cháy rừng mới ở Mỹ trong năm nay đang ở mức cao nhất trong 10 năm. Các chuyên gia cho rằng, hiện tượng “vòm nhiệt” đang xảy ra trong năm nay là bằng chứng rõ ràng hơn cả phản ánh về những tác động của biến đổi khí hậu do con người gây ra.
Mặc dù hiện tượng biến đổi khí hậu không phải hoàn toàn xảy ra do con người, nhưng cũng đã có rất nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng, các tác động do con người gây ra đối với khí hậu toàn cầu là không thể chối cãi, và đặc biệt, hiện tượng “vòm nhiệt” cùng các kiểu thời tiết khắc nhiệt gần đây chính là minh chứng rõ ràng nhất. Các nhà dự báo khí hậu cũng nói thêm rằng, có khả năng phương Tây sẽ phải hứng chịu thêm một đợt nắng nóng khắc nhiệt khác với cường độ nhiệt kỷ lục tương tự trong khoảng 10 ngày tới.
Theo NPR