Tốn nhiều pin hơn khi kẹt xe là điều mà người ta nói về xe điện. Tuy nhiên, việc hao pin này cụ thể như thế nào và có thật sự nghiêm trọng, ảnh hưởng đáng kể đến khả năng vận hành của xe hay không là điều mà bọn mình muốn kiểm chứng. Vì lẽ đó, bọn mình đã đi mượn 1 chiếc VinFast VF e34 để thử nghiệm, tất nhiên, nếu có điều kiện để mượn các xe điện khác đang bán ở thị trường Việt Nam, bọn mình cũng mong muốn được sử dụng và test thử xem xe sẽ như thế nào trong điều kiện tắc đường.
Bài test được thực hiện như 1 bài test pin xe thông thường, nhưng từ kết quả thu được, tụi mình rút kết lại một số những điểm chính, trong đó bao gồm 2 tình huống là cùng quãng đường (so sánh giữa khi kẹt và không kẹt) và cùng thời gian (so sánh giữa khi kẹt và không kẹt) xem hao tổn pin như thế nào trong điều kiện đó.
- Chặng 1 (đường tương đối thoáng đãng):
+) Đoạn 1: 8,4 km tốn 2% pin (tốc độ trung bình 24 km/h)
Bài test được thực hiện như 1 bài test pin xe thông thường, nhưng từ kết quả thu được, tụi mình rút kết lại một số những điểm chính, trong đó bao gồm 2 tình huống là cùng quãng đường (so sánh giữa khi kẹt và không kẹt) và cùng thời gian (so sánh giữa khi kẹt và không kẹt) xem hao tổn pin như thế nào trong điều kiện đó.
Hao hụt pin giữa lúc đường thoáng và lúc kẹt xe
Quãng đường gần tương đương
- Chặng 1 (đường tương đối thoáng đãng):
+) Đoạn 1: 8,4 km tốn 2% pin (tốc độ trung bình 24 km/h)
+) Đoạn 2: 27,9 km tốn 10% pin (tốc độ trung bình 40,8 km/h)
- Chặng 2 (đường kẹt xe):
+) Đoạn 1: 12,1 km tốn 8% pin (tốc độ trung bình 13,4 km/h)
+) Đoạn 2: 15,7 km tốn 8% pin (tốc độ trung bình 26,9 km/h)
Mình thử bốc tách các đoạn đường gần tương đương nhau ở cả 2 chặng và xem sự khác biệt về tiêu hao pin. Ở Chặng đầu tiên, chỉ tốn 2% pin thì sẽ đã di chuyển được đoạn đường 8,4 km, nếu cứ đều ga, có lẽ chỉ tốn 3% pin cho đoạn 12,1 km. Nhưng ở chặng 2, khi xe đi được 12,1 km thì tốn đến 8%, nghĩa là gấp 2,7 lần.
Một đoạn khác của chặng 1, xe di chuyển được 27,9 km thì tốn 10% pin xe, nếu tính nhanh thì 2% ở đoạn này, xe đi được cỡ 5,58 km, nghĩa là không đạt được mức ở đoạn đầu tiên mà bình bốc ra trong chặng 1. Điều đó cho thấy cách chạy, tốc độ của xe cũng quyết định nhiều tới việc tốn pin hay không.
Ở đoạn 2 của Chặng 2, với 8%, xe chỉ di chuyển được quãng đường 15,7 km, nếu với 8% đó ở chặng 1, xe có thể đi ít nhất 33,6 km với vận tốc trung bình 24 km/h.
Thời gian gần tương đương
Quảng cáo
- Chặng 1 (đường tương đối thoáng đãng):
+) Đoạn 1: 56 phút, 33,3 km, tốn 11% pin
+) Đoạn 2: 41 phút, 27,9 km tốn 10% pin
- Chặng 2 (đường kẹt xe):
+) Đoạn 1: 54 phút, 12,1 km, tốn 8% pin
+) Đoạn 2: 35 phút, 15,7 km tốn 8% pin
Ở Đoạn 1 của cả 2 chặng, tuy có cùng thời gian di chuyển nhưng mức sử dụng năng lượng của chặng 1 rõ ràng hiệu quả hơn, với 1% pin đi được gần 3 km, trong khi 1% ở đoạn 1 của chặng kẹt xe, xe chỉ đi được 1,5 km, tức là chỉ bằng 1/2.
Quảng cáo
Ở Đoạn 2, 41 phút di chuyển ở chặng đầu tiên đạt được hành trình 27,9 km và tốn 10% pin, tính ra 1% pin xe có thể chạy được 2,79 km. Còn ở chặng 2, 35 phút xe chạy được 15,7 km và tốn 8%, tính ra 1% xe chạy được 1,9 km. Quãng đường đi được với 1% pin của đoạn 2 ở chặng 1 nhiều gấp 1,5 lần so với đoạn 2 ở chặng 2.
Hệ thống điều hoà, giải trí trên xe có tốn pin nghiêm trọng không?
Qua 1 thử nghiệm nhỏ của mình trong bài test, 500 mét, gần 30 phút ngồi trên xe với các hệ thống điều hoà, giải trí hoạt động gần hết công suất, và pin tụt 3%, tương ứng với quãng đường hơn 6,5 km nếu di chuyển trong điều kiện thuận lợi. Tính toán nhanh, nếu pin xe đầy 100%, nó đủ cung cấp cho các hệ thống cần năng lượng trên xe liên tục hơn 17 tiếng. Nếu đường kẹt 17 tiếng như vậy, có lẽ bản thân bạn đã gặp các vấn đề khác trước khi chiếc xe gặp vấn đề là hết pin. Pin của VF e34 có dung lượng 42kWh. 30 phút, tốn 3% nghĩa là tốn 1,26 kWh, 1 tiếng thì tốn 2,52 kWh.
Nhìn chung, hầu hết các bài thử nghiệm đều công nhận rằng hệ thống tiện nghi trên xe chiếm một phần không đáng kể đối với việc tiêu hao năng lượng của xe. Thế nên cho rằng điều hoà khiến pin của xe điện "tụt như tụt quần" trong điều kiện kẹt xe là phiến diện và chưa đúng.
Tóm tắt nhanh kết quả test pin
Tổng chặng 1: 4 tiếng 28 phút, đi được 97,5 km, tốn 45% pin.
=> 1% chạy được 2,167 km
Trung bình 1 tiếng chạy được quãng đường 21,83 km
Trung bình 1 tiếng tốn 10,07% pin
Tổng chặng 2: 2 tiếng 30 phút, đi được 41,2 km, tốn 26% pin.
=> 1% chạy được 1,585 km
Trung bình 1 tiếng chạy được quãng đường 16,48 km
Trung bình 1 tiếng tốn 10,4% pin
Nhìn chung, chiếc VinFast VF e34 mà mình sử dụng cho bài trải nghiệm pin này rõ ràng là có hao pin nhiều hơn khi đường kẹt, nhưng nó không đại diện cho thế giới xe điện nói chung, và mình cũng chưa thử xe ở quá nhiều điều kiện để khẳng định điều đó.
Và thực tế, có rất nhiều biến số có thể ảnh hưởng tới mức hao pin của xe chứ không đơn giản nói rằng "đường tắc làm xe điện hao pin hơn". Các biến số đó có thể là mật độ giao thông (kẹt nhiều hay ít), xe di chuyển trong tình trạng đó có đều tốc độ hay không, nhiệt độ môi trường thế nào, hệ thống tiện nghi trên xe đang vận hành ở mức công suất nào....
Chi tiết quá trình thử nghiệm pin
Các điều kiện của xe và lưu ý trong quá trình test
- Nhiệt độ điều hoà: luôn duy trì ở 16ºC, gió chỉnh ở mức 4.
- Hệ thống giải trí: kết nối Bluetooth với điện thoại và mở nhạc gần như xuyên suốt hành trình.
- Hệ thống chiếu sáng: mở đèn chiếu gần khi di chuyển ở chặng 2 của hành trình (sẽ nói cụ thể ở bên dưới).
- Nhiệt độ môi trường sẽ liên tục được ghi nhận để xem như 1 biến số có thể ảnh hưởng tới thời gian sử dụng pin.
Chặng 1: Chủ yếu đi đường trường, kẹt xe khi lên phà
Trước khi bắt đầu, tụi mình chụp lại ODO và set trip B về 0 rồi mới khởi hành. Các thông số đo được trong quá trình test thì dựa vào trip B này mà thôi, không quan tâm đến các yếu tố khác.
11h40 - 95% - 0 km
12h32 - 88% - 2,8 km (+2,8)
12h53 - 86% - 11,2 km (+8,4)
13h49 - 75% - 44,5 km (+33,3)
14h29 - 70% - 53,2 km (+8,7)
15h10 - 60% - 81,1 km (+27,9)
15h41 - 57% - 81,6 km (+0,5)
16h03 - 54% - 87,4 km (+5,8)
16h28 - 50% - 97,5 km (+10,1)
16h35 - 48% - 101,1 km (+3,6)
Ở chặng đầu tiên này, mình xuất phát từ Vincom Đồng Khởi ngay trung tâm quận 1 vào lúc 11h40, sau đó di chuyển sang địa điểm ăn trưa, ăn xong là 12h32. Chặng đường đó là 2,8 km và tốn của xe 7% pin. Ghi nhận nhiệt độ môi trường thời điểm đó vào khoảng 33,5ºC.
Lúc này, tụi mình lên xe di chuyển đi tiếp, đến 12h53 phút thì đi được quãng đường tổng cộng là 11,2 km và pin của xe lúc này còn 86%. Cũng từ thời điểm này thì đường bắt đầu trống trải hơn vì xe di chuyển ra ngoài khu trung tâm. Tới 13h49 phút, xe dừng lại ở một trạm nghỉ Long Thành, lúc này đã chạy được 44,5 km, pin cửa xe còn 75%, nhiệt độ môi trường lúc này là 34ºC. Vậy là, sau 56 phút di chuyển, bọn mình đi được 33,3 km, tốc độ trung bình tầm 35,68 km/h cho đoạn đường đó và pin hụt 11%.
Rời khỏi trạm nghỉ Long Thành lúc 14h, xe di chuyển tiếp 1 đoạn nữa, tới 14h29 thì pin còn 70%, lúc này trip báo quãng đường đi được đã là 53,2 km. Cứ thế mà đi, tới 15h10, pin còn 60% và lúc này thì đã đi được 81,1 km. Vậy là từ mốc trước đó, tụi mình đã đi 41 phút cho đoạn đường 27,9 km và pin hụt 10%, tốc độ trung bình tầm 40,8 km/h. Nhiệt độ môi trường ở giai đoạn đó khoảng 32ºC. Ở thời điểm pin 60% cũng là lúc mà xe di chuyển đến gần phà Cát Lái, cách vị trí xuống phà khoảng 500 mét.
15h10 phút mua vé xong thì xếp hàng chờ xuống phà, xe vẫn di chuyển từ từ và có khi đứng yên tại chỗ khá lâu. Lúc này trên xe vẫn để điều hoà, nhạc các thứ hoạt động. Tới 15h41 phút, xe xuống được phà, lúc này pin còn 57% và trip tại thời điểm đó là 81,6 km. Tính ra, tụi mình tốn 31 phút để di chuyển đoạn đường 500 mét, và trong 31 phút đó, pin tụt 3%. Nếu cứ theo quy tắc là xe gần như đứng yên, mở máy, 31 phút tụt 3% thì để nếu mà lên xe, chỉ mở điều hoà và hệ thống giải trí này kia, 100% pin có thể đáp ứng được 17 tiếng 13 phút theo quy tắc tam suất. Ở khúc này, có thể thấy rằng khi xe đứng yên tại chỗ, hoá ra pin không thật sự bị hao quá nhiều so với những gì mà mình đọc được trên mạng mấy hôm rồi.
Sau khi xuống phà, xe đi tiếp, đến 16h03 phút thì pin còn 54%, xe đi được 87,4 km, từ đó bọn mình tiếp tục di chuyển về 70 Bà Huyện Thanh Quan, đến nơi thì là 16h28 phút và pin của xe còn 50%. Tại thời điểm đó, tổng hành trình mà tụi mình đã đi được là 97,5 km.
Một chút tóm tắt lại chặng đường đầu tiên như sau:
Tổng chặng 1: 4 tiếng 28 phút, đi được 97,5 km, tốn 45% pin.
=> 1% chạy được 2,167 km
Trung bình 1 tiếng chạy được quãng đường 21,83 km
Trung bình 1 tiếng tốn 10,07% pin
Chặng 2: Kẹt xe ở Sài Gòn giờ tan tầm
18h - 46% - 101,1 km
18h54 - 38% - 113,2 km (+12,1)
19h29 - 30% - 128,9 km (+15,7)
20h59 - 20% - 142,3 km (+13,4)
Tụi mình bắt đầu chạy tiếp để thử nghiệm xem việc di chuyển trong tình trạng kẹt xe thì mức độ ngốn pin sẽ như thế nào. Sau thời gian nghỉ ngơi 1 tiếng rưỡi, không hiểu cớ làm sao mà pin của xe từ 50% tụt xuống còn 46%, có vẻ như là sau khi ngừng hoạt động, vẫn có gì đó rút năng lượng của xe ngay khi đã tắt điện hoàn toàn. 18h, tụi mình đâm đầu vào đường Nguyễn Văn Trỗi rồi di chuyển sang hướng Cộng Hoà, sau đó vòng ngược lại. Đoạn đầu, tới 18h54, sau 54 phút di chuyển, xe chỉ chạy được 12,1 km, pin còn 38%, nghĩa là hụt 8%. Quy tắt 1% cho hơn 2 km đã không còn đúng, mà ở đoạn nhỏ này, con số đó phải là 1% chạy được 1,5 km.
Tiếp theo, xe tiếp tục di chuyển ở khu vực đường đông trong trung tâm quận 1, tới 19h29, say 35 phút chạy, xe đi được 15,7 km, tốn hết 8% pin. Tính nhanh cho đoạn này thì 1% pin xe chạy được 1,96 km, không lệch nhiều so với lúc đi đường trường ở chặng 1. Từ 19h29 tới 20h59, tụi mình cho xe chạy về hướng cầu Sài Gòn, xuống Thảo Điền sau đó quay lại cầu Thủ Thiêm 2, trước khi ghé vào 1 quán ăn rồi chảy thẳng về nhà. Hành trình đó tốn 1 tiếng 30 phút, trừ 30 phút ăn thì còn 1 tiếng. Trong thời gian đó, xe chạy được 13,4 km, tốn hết 10% pin. Tính ra, 1% đi được 1,34 km.
Một chút tóm tắt lại chặng đường thứ 2 như sau:
Tổng chặng 2: 2 tiếng 30 phút, đi được 41,2 km, tốn 26% pin.
=> 1% chạy được 1,585 km
Trung bình 1 tiếng chạy được quãng đường 16,48 km
Trung bình 1 tiếng tốn 10,4% pin
Vậy nếu so sánh ở chặng 1 và chặng 2 của bài thử nghiệm, di chuyển trong điều kiện đường tắc có thể khiến pin của xe hao hụt nhiều hơn. Khi kẹt đường, mức độ hiệu quả về phạm vi ở mỗi 1% pin của xe chỉ đạt tầm 73% so với khi xe di chuyển ở điều kiện bình thường. Nói cách khác, nếu ở 45% pin đầu tiên, xe có thể đi được 97,5 km thì ở điều kiện giao thông tắc nghẽn, 45% pin đó chỉ giúp xe đi được hơn 71 km.
Tạm thời kết luận
Đối với VinFast VF e34, việc di chuyển trong điều kiện kẹt xe có tiêu tốn nhiều pin hơn so với việc xe di chuyển một cách bình thường, chênh lệch đó cũng khá rõ ràng. Trong tình huống xe gần như đứng yên tại chỗ trong vòng 30 phút, tiêu hao pin không đáng kể, và như mình đã tính bên trên, bạn phải kẹt xe ít nhất là 17 tiếng thì xe mới hoàn toàn hết pin, chứ không phải vài tiếng.
Có vẻ như hệ thống phanh tái sinh hoặc quản lý phần mềm của VF e34 chưa thật sự ngon lành để đảm bảo xe không bị tốn quá nhiều năng lượng khi kẹt xe. Ngoài ra, phần năng lượng dành cho hệ thống điều hoà và tiện nghi của xe không thật sự quá nhiều khi xe đứng yên. Lưu ý một xíu, VF e34 chỉ là 1 phép thử và mình sẽ tiếp tục đi thử xem những chiếc xe điện khác như thế nào khi kẹt xe.
