Khi nhắc tới xe và AI, chúng ta thường nghĩ đến xe tự lái. Nhưng thật ra AI có nhiều ứng dụng trong lĩnh vực xe ô tô hơn như vậy. Nhờ AI, cách người ta thiết kế, trải nghiệm và vận hành xe sẽ khác trước rất nhiều ngay cả khi chiếc xe đó không có chức năng tự lái.
Vì sao AI đã có thể chạy trên xe hơi
Động lực cho việc phát triển của AI trong lĩnh vực ô-to đến từ việc các phần cứng AI ngày càng mạnh hơn và người ta có thể tích hợp nó lên các thiết bị, mà ở đây chính là chiếc xe. Ngày xưa, việc xử lý AI (mà cụ thể là xử lý, nhận diện, phân tích hình ảnh - video) phải chạy trên những hệ thống nhiều server phức tạp và đặt ở xa, chứ còn những thiết bị nhỏ nhỏ, chiếc máy tính của bạn, chiếc xe hơi hay các thiết bị IoT không thể xử lý nổi. Việc này tạo ra chi phí lớn, độ trễ cao và không phù hợp với việc sử dụng trên ô tô vốn cần độ trễ cực thấp, thậm chí là không được trễ vì có thể nguy hiểm tới tính mạng, tài sản.
Nhờ Qualcomm, NVIDIA và nhiều nhà sản xuất chip làm ra những con chip ngày càng mạnh hơn, giờ đây người ta đã có thể xử lý AI ngay trên các thiết bị cần sử dụng, không cần đẩy dữ liệu về server nữa. Mô hình này gọi là edge computing, tức là những việc nặng sẽ được tính toán, xử lý trước và dùng ngay, cái nào cần mới đẩy về server. Ngày nay, bạn có thể chạy nhận diện gương mặt, đếm xe trên đường, nhận diện người đi qua đường… chỉ bằng một chiếc Raspberry Pi 4 nhỏ xíu giá $50. Để làm những thứ phức tạp hơn, cần độ chính xác cao hơn và xử lý được nhiều ảnh hơn thì người ta dùng các bo mạch NVIDIA Jetson với giá cũng chỉ từ $150.
Những tiến bộ về mặt xử lý và AI sẽ giúp cải thiện 3 khía cạnh chính trong ngành ô tô:
Trải nghiệm lái và ngồi trong xe với AI
Với các nhà sản xuất ô tô, khoang lái công nghệ từ lâu đã được xem như một cách để họ làm thương hiệu và họ cũng đầu tư cho nó khá nhiều. AI sẽ tiếp tục đi xa thêm một bước nữa, ví dụ như hệ thống infotainment sẽ học hỏi thói quen, sở thích của người lái để tự động đề xuất và thiết lập cài đặt như ý muốn mà không cần bạn phải làm thủ công. Ở ghế sau, hệ thống AI sẽ biết đứa bé thích xem chương trình gì, biết được bạn hay nghe nhạc thể loại gì để tự động bật lên. Hệ thống trợ lý ảo trong xe sử dụng cách điều khiển bằng giọng nói sẽ giúp bạn tương tác với xe một cách an toàn, thân thiện và tiện lỡi, không cần đụng tay vào cả đống nút nữa. Hiện tại nhiều hãng xe đã có thể làm được điều này, và nó cực kì hữu ích trong những pha cần khởi động hệ thống tìm đường, thay đổi nhiệt độ…
Hệ thống hỗ trợ cho người lái xe cũng được trang bị AI Nhờ camera hướng về phía trước mặt của người lái, xe sẽ biết bạn có đang lơ là khi vận hành xe hay không thì cảnh báo lên. Nó phát hiện ra điều đó nhờ vào việc dùng AI để nhận diện cử chỉ, điệu bộ trên gương mặt, giọng nói của bạn…
Ở bên ngoài xe, các cảm biến (camera, radar, hệ thống siêu âm) sẽ liên tục giám sát và thông báo tình trạng xe theo thời gian thực. Xe làm được điều này vì nó được trang bị cho một “bộ não” AI, nó sẽ biết được thế giới xung quanh mình như thế nào. Trước đây khi không có AI hỗ trợ, xe không thể biết được chuyện đó và xe đi như thế nào, vận hành ra sao phụ thuộc 100% vào người lái. Giờ đây khi đã có “tri thức”, xe sẽ biết khi nào trời mưa để tự bật đèn sương mù, xe biết khi nào bạn đi vào đường trơn trượt để cảnh báo, xe biết khi nào có người cắt đầu bạn để tự động phanh khẩn cấp. Và đây là những thứ đã có rồi, trong tương lai nhiều tính năng an toàn khác dùng AI sẽ dần dần được triển khai.
Xe tự lái vận hành bằng AI
Hiện nay các nhà sản xuất xe chia xe tự lái thành 5 cấp độ. Trong đó cấp 5 là xe tự lái hoàn toàn, khi đó thậm chí bạn còn không cần vô lăng. Cấp 2 và 3 thì cung cấp những giải pháp tự động một phần để cải thiện độ an toàn, tiện lợi cho những chiếc xe chạy trên đường. Đó cũng là lý do ngày nay nhiều xe được trang bị camera, cảm biến, hệ thống LiDAR và cả kết nối mạng.
Dữ liệu đầu vào từ những cảm biến này cho phép xe hiểu hơn về môi trường xung quanh nó, lên kế hoạch về đường đi và thực hiện những hành động cần thiết. Tất cả được xử lý bằng AI với hàng loạt mạng nơ-ron nhân tạo chạy song song. Cái quan trọng là mọi thứ diễn ra trong thời gian cực ngắn, ngắn hơn so với thời gian con người cần để phản ứng trong tình huống tương tự.
Quảng cáo
Camera là một loại cảm biến quan trọng, chúng sẽ dùng các mạng deep neural để biến thành “mắt” của xe và có thể phân biệt được xe hơi, người đi bộ, xe máy, lề đường, làn đường. Nó có thể đọc được biển tốc độ tối đa, hiểu được cách phân làn trên đường, và giúp bạn định vị chiếc xe.
Khi những công nghệ này phát triển đủ tốt, chúng ta sẽ dần thấy nhiều xe có khả năng tự lái thực thụ. Sẽ còn nhiều năm nữa điều này mới diễn ra, nhưng thị trường đang dịch chuyển về hướng này rồi. Sẽ không khó để tưởng tượng trong tương lai người ta có thể vận hành xe mà không cần “lái”, và mọi thứ sẽ được điều khiển bằng máy với độ an toàn rất cao.
Hỗ trợ cho giao thông thông minh và đô thị thông minh
Khi mà các xe được kết nối mạng, kết nối với nhau thì có hàng đống thứ bạn có thể làm với nó. Hạ tầng smart city sẽ nhận dữ liệu từ rất nhiều xe đi trên đường để phát hiện tai nạn, biết khoảng cách giữa các xe có quá gần để có thể xảy ra kẹt xe hay không, thông báo về tình trạng đường trống… Thậm chí các smart city còn có thể gửi dữ liệu bản đồ 3D theo từng khu vực về cho những chiếc xe đang chạy trên đường. Dữ liệu này sẽ được gửi xuống từng chiếc xe chạy trên đường và đưa ra giải pháp thay thế.
Cuối cùng thì những sáng kiến nói trên cũng sẽ giúp tăng tính tự động hóa, giảm số người bị thương, và tạo ra một hệ thống giao thông an toàn hơn, hiệu quả hơn, xe đi nhanh hơn.
Quảng cáo
