Sau nhiều năm đồn đoán, Amazon cuối cùng đã chính thức công bố Vega OS, hệ điều hành mới dành cho Fire TV, thay thế Android vốn được dùng từ trước đến nay. Đây được xem là bước đi lớn, vừa hứa hẹn hiệu năng tốt hơn, vừa tạo ra thay đổi lớn về cách cài ứng dụng.
Amazon cho biết hệ điều hành này sẽ sớm hỗ trợ Xbox Gaming, Luna và Alexa+, ngoài các dịch vụ quen thuộc như Prime Video, Disney+, Netflix, YouTube, Apple TV+, HBO Max, Paramount+, Peacock…
Giao diện tổng thể gần như giữ nguyên so với Fire TV chạy Android, nhưng thêm các tính năng Alexa+ mới.
Điểm mới của Vega OS
Vega OS được thiết kế nhẹ, “chạy mượt” ngay cả trên phần cứng yếu. Ví dụ: Fire TV Stick 4K Select chỉ có 1 GB RAM (ít hơn thế hệ trước một nửa) nhưng vẫn khởi chạy ứng dụng nhanh và hỗ trợ HDR10+.
Amazon cho biết hệ điều hành này sẽ sớm hỗ trợ Xbox Gaming, Luna và Alexa+, ngoài các dịch vụ quen thuộc như Prime Video, Disney+, Netflix, YouTube, Apple TV+, HBO Max, Paramount+, Peacock…
Giao diện tổng thể gần như giữ nguyên so với Fire TV chạy Android, nhưng thêm các tính năng Alexa+ mới.
Nói cách khác, người dùng Fire TV vẫn có trải nghiệm quen thuộc nhưng nền tảng giờ đã hoàn toàn do Amazon kiểm soát.
Vấn đề ứng dụng và sideloading
Vega OS không còn hỗ trợ sideloading vì “không phải Android nữa”. Trên trang sản phẩm Fire TV Stick 4K Select, Amazon nhấn mạnh: “Vì lý do bảo mật, chỉ có thể tải ứng dụng từ Amazon Appstore”.
Điều này có thể gây hạn chế cho những ai quen cài app ngoài (ví dụ Kodi, Plex mod, hay app region-locked) cũng như các nhà phát triển muốn lên Vega OS sẽ cần rebuild ứng dụng cho nền tảng mới.
Đây có lẽ là thay đổi gây tranh luận nhất: Amazon siết chặt hệ sinh thái, nhưng đồng thời mất đi tính linh hoạt mà cộng đồng Fire TV trước đây rất ưa chuộng.
Thiết bị ra mắt cùng Vega OS
- Vega OS hiện mới chỉ có trên Fire TV Stick 4K Select
- Các dòng TV mới khác gồm Omni QLED, Fire TV 2-Series và Fire TV 4-Series vẫn chạy Android.
- Các thiết bị Fire TV cũ dựa trên Android vẫn được bán song song.
Amazon có vẻ đang thử nghiệm Vega OS trước ở một model giá rẻ, rồi mới tính tới việc thay thế rộng rãi hơn.
Vì sao Amazon bỏ Android?
Việc rời bỏ Android cho thấy Amazon muốn kiểm soát chặt hơn hệ sinh thái Fire TV, từ hiệu năng cho đến cách phân phối ứng dụng.Quảng cáo
Khi không còn phụ thuộc Google, Amazon có thể tối ưu hệ điều hành nhẹ hơn, chạy tốt trên phần cứng giá rẻ, đồng thời giữ người dùng trong Amazon Appstore và các dịch vụ của hãng. Đây cũng có thể coi là động thái chiến lược để giảm rủi ro pháp lý và lệ thuộc vào đối thủ.
Tác động đến người dùng và nhà phát triển
Người dùng phổ thông có thể không bị ảnh hưởng nhiều vì hầu hết ứng dụng lớn đã có mặt trên Appstore. Nhưng nhóm người dùng thích sideload app ngoài chắc chắn sẽ thấy hạn chế. Về phía nhà phát triển, việc phải rebuild app cho Vega OS sẽ tăng thêm chi phí và rủi ro, nhất là với những dịch vụ nhỏ chưa có mặt chính thức trên Amazon.Bàn luận và kết bài
Cá nhân mình nghĩ Vega OS giống một “phép thử” hơn là cú chuyển mình toàn diện. Amazon đang thử nghiệm trên một thiết bị rẻ để xem phản ứng thị trường. Nếu thành công, Vega có thể dần thay thế Android trên toàn bộ dòng Fire TV. Nhưng nếu cộng đồng phản ứng mạnh vì mất tính mở (sideloading, modding), Amazon có thể chậm lại hoặc duy trì song song.Vega OS là bước đi táo bạo, mang lại hiệu năng tốt hơn trên phần cứng giá rẻ, nhưng đổi lại là hệ sinh thái khép kín hơn. Điều này đặt ra câu hỏi: Amazon muốn Fire TV trở thành thiết bị đơn giản cho số đông, hay vẫn giữ chỗ đứng trong cộng đồng “power users” vốn yêu thích sự tùy biến? Thời gian sẽ trả lời khi Vega OS dần được triển khai rộng hơn.
