Có một chủ đề mình thấy anh em bàn luận sôi nổi nhất nhì trên Tinhte, đó là câu chuyện chiếc iPhone và dự thảo đang có khả năng sẽ được áp dụng ở châu Âu. Xin phép được nhắc lại kẻo anh em lại tranh cãi vô vị, dự thảo này KHÔNG PHẢI chỉ có nội dung yêu cầu nhà sản xuất iPhone đổi cổng kết nối từ Lightning dang USB-C như nhiều anh em lầm tưởng. Thay vào đó, ý kiến của phía Ủy ban châu Âu là tất cả những hãng sản xuất và bán smartphone trên thị trường lục địa già sẽ phải dùng chung một chuẩn cổng kết nối dữ liệu và sạc. Chuẩn đó không nhất thiết phải là USB-C, mà tất cả đều có thể bàn thảo để tìm ra giải pháp chung các bên cùng nhất trí.
Một cái nhắc lại nữa. Về phần các nhà lập pháp châu Âu, họ tin rằng áp dụng chung một chuẩn kết nối sẽ giúp lượng rác thải công nghệ từ những cọng cáp bán kèm từng chiếc điện thoại giảm đi đáng kể. Còn về phần Apple, họ nghĩ rằng yêu cầu này của phía châu Âu sẽ khiến “sức sáng tạo bị kìm hãm”, khi họ phải áp dụng chuẩn kết nối họ không muốn dùng một chút nào.
Còn về phần mình, không biết có phải mình nghĩ theo thuyết âm mưu hay không, chứ có một điều khá rõ ràng là trong toàn bộ khối lượng rác thải công nghệ mà con người xả ra ngoài môi trường hàng năm, thì những cọng cáp sạc chỉ đóng một phần thiểu số. Còn lại chúng ta có vô vàn những món đồ khác bị hỏng và trở thành rác thải: Máy tính, điện thoại, console, tai nghe, máy ảnh, laptop, vân vân và mây mây.
Nếu yêu cầu của liên minh châu Âu, bắt tất cả các hãng smartphone dùng chung kết nối USB-C (hoặc bất kỳ kết nối nào khác mà tất cả cùng đồng thuận) chỉ vì vấn đề lo ngại môi trường, thì tác động từ dự thảo và quyết định này đối với công cuộc bảo vệ môi trường sống của con người và muôn loài sẽ không lớn như chúng ta nghĩ.
Một cái nhắc lại nữa. Về phần các nhà lập pháp châu Âu, họ tin rằng áp dụng chung một chuẩn kết nối sẽ giúp lượng rác thải công nghệ từ những cọng cáp bán kèm từng chiếc điện thoại giảm đi đáng kể. Còn về phần Apple, họ nghĩ rằng yêu cầu này của phía châu Âu sẽ khiến “sức sáng tạo bị kìm hãm”, khi họ phải áp dụng chuẩn kết nối họ không muốn dùng một chút nào.
Còn về phần mình, không biết có phải mình nghĩ theo thuyết âm mưu hay không, chứ có một điều khá rõ ràng là trong toàn bộ khối lượng rác thải công nghệ mà con người xả ra ngoài môi trường hàng năm, thì những cọng cáp sạc chỉ đóng một phần thiểu số. Còn lại chúng ta có vô vàn những món đồ khác bị hỏng và trở thành rác thải: Máy tính, điện thoại, console, tai nghe, máy ảnh, laptop, vân vân và mây mây.
Nếu yêu cầu của liên minh châu Âu, bắt tất cả các hãng smartphone dùng chung kết nối USB-C (hoặc bất kỳ kết nối nào khác mà tất cả cùng đồng thuận) chỉ vì vấn đề lo ngại môi trường, thì tác động từ dự thảo và quyết định này đối với công cuộc bảo vệ môi trường sống của con người và muôn loài sẽ không lớn như chúng ta nghĩ.
Vì cái lý do ấy, mình luôn nghĩ rằng đòi hỏi của EU còn mang một thông điệp và mục đích nào đó ẩn phía sau, nhưng đến giờ mình vẫn chưa nghĩ ra. Còn về phần Apple, như một anh kỹ sư tự động hóa hôm vừa rồi đã chứng minh, iPhone hoàn toàn có thể trang bị cổng USB-C, nhưng Apple không thích làm thế vì nếu bỏ cổng Lightning, họ cũng sẽ vứt luôn khoản tiền bản quyền khổng lồ từ các hãng sản xuất và bán phụ kiện iPhone theo chứng chỉ MFi (Made For iPhone/iPad/iPod) vốn đã tồn tại cả chục năm qua.
Mà thôi, mình nghĩ gì không phải điều quan trọng, mà quan trọng là nếu dự thảo của EU trở thành hiện thực, mọi hãng điện thoại đều phải áp dụng chung một chuẩn kết nối, thì Apple sẽ làm gì. Cách dễ nhận ra nhất và dễ trở thành hiện thực nhất là một chiếc iPhone không có cổng kết nối, truyền dữ liệu hoặc đồng bộ hóa qua WiFi/Bluetooth và sạc bằng đế MagSafe.
Dù sao đi chăng nữa, rất nhiều nguồn tin và các nhà phân tích thị trường đều đã cho rằng sẽ đến lúc Apple từ bỏ cổng kết nối, khi khả năng sạc không dây trở nên hoàn thiện hơn. Và nếu dự thảo của EU được thông qua, có thể kế hoạch ra mắt iPhone không cổng kết nối của Apple sẽ được tăng tốc phần nào.
Cũng cần nhắc lại, ở thời điểm hiện tại, phía EU cũng mới chỉ đặt ra giả thuyết yêu cầu các hãng smartphone áp dụng chung chuẩn dây kết nối, chứ chưa tính xa đến chuyện áp dụng chung chuẩn đế sạc không dây. Và trước đây từng có người phát ngôn của ủy ban châu Âu xác nhận rằng, nếu những chiếc điện thoại có khả năng sạc không dây hoàn toàn, thì cũng không cần ép hãng sản xuất tích hợp cổng USB-C làm gì. Một điểm nữa cần đề cập ở đây, đó là kể từ thời điểm thông qua dự thảo áp dụng chuẩn kết nối chung cho smartphone, các hãng sẽ có tới 2 năm để ra sản phẩm đúng yêu cầu của EU.
Và thế là, chiếc iPhone không có Lightning, không có USB-C, sạc không dây hoàn toàn bỗng nhiên trở thành giải pháp thỏa hiệp hoàn hảo để cả Apple lẫn liên minh châu Âu tìm được tiếng nói chung. Có hai lý do quan trọng nhất bổ trợ cho quan điểm này.
Thứ nhất, iPhone đã có MagSafe. Dù rằng công suất sạc không dây cho iPhone hiện tại vẫn chưa đạt được tới ngưỡng như những chiếc điện thoại Android cao cấp khác, nhưng nền tảng thì đã có. Lấy ví dụ hiện giờ iPhone 13 Pro hỗ trợ sạc không dây chuẩn Qi công suất 7.5W, hoặc sạc MagSafe công suất 15W. Còn trong khi đó, OnePlus 9 Pro hiện giờ cho phép sạc không dây 50W, còn Xiaomi thì công bố công nghệ sạc không dây 80W, cho phép sạc đầy một cục pin 4000 mAh chỉ trong 19 phút. Nếu ngay bây giờ Apple muốn làm điện thoại không cổng kết nối, thì sẽ rất khó cho họ. Nhưng hai năm nữa, khi công nghệ MagSafe được hoàn thiện, thì sẽ còn rất ít nhu cầu cần tới sự hiện diện của kết nối Lightning.
Quảng cáo
Thứ hai, trang bị USB-C cho iPhone không chỉ là vấn đề mất nguồn thu bản quyền sản phẩm phụ kiện chuẩn MFi, mà còn là cả một thử thách về mặt thiết kế. Mình để ý nhiều anh em lấy luận điểm rằng những sản phẩm khác của Apple như MacBook và iPad đều đã có cổng USB-C (Thunderbolt) từ rất lâu rồi, đưa nó lên iPhone để đồng bộ cả hệ sinh thái âu cũng là điều nên làm. Có điều anh em quên không đề cập: Không phải chiếc iPad nào cũng có cổng USB-C là một, và thứ hai là không gian bên trong chassis của iPad và MacBook rất khác so với iPhone. Để trang bị cổng USB-C cho iPhone, mọi chuyện sẽ không chỉ đơn giản là nhổ PCB Lightning và thay bằng PCB của USB-C, mà kỹ sư và các nhà thiết kế sẽ phải tính toán lại vị trí của từng linh kiện để đủ chỗ cho cổng kết nối có kích thước lớn hơn.
Vậy mới nói rằng, khả năng Apple ra mắt một chiếc iPhone không có cổng kết nối sẽ cao hơn nhiều so với một chiếc iPhone USB-C. Và khả năng này đang càng ngày càng trở nên thực tế và hiện hữu hơn.
Nhưng rồi, sau mọi tranh cãi và thảo luận, vẫn có điều còn đọng lại. Đó là khi các hãng cùng nhất trí về cổng kết nối, hoặc không có cổng kết nối, câu chuyện tiếp theo là EU rồi sẽ đến lúc muốn tìm cách áp đặt một chuẩn sạc không dây chung, cho dù nó là Qi, MagSafe hay bất kỳ chuẩn nào khác. Đến lúc ấy cuộc chơi và những tranh cãi sẽ lại quay trở về điểm xuất phát, như một vòng tuần hoàn, hệt như cái lúc EU bắt đầu bàn thảo khả năng ép các hãng trang bị chung một cổng cáp kết nối.
Quảng cáo
Rồi chúng ta sẽ lại cãi nhau về việc Qi ngon hơn hay MagSafe ngon hơn, mà lại một lần nữa quên đi bản chất thực sự của vấn đề. Thứ nhất là tác động tích cực đối với môi trường khi tất cả cùng xài một chuẩn chung sẽ lớn ở mức nào, đong đếm lượng rác thải được sáng kiến này góp phần giảm thiểu ra sao. Và thứ hai, khi tất cả chọn ra được chuẩn chung, thì những món phụ kiện, những cọng cáp, những cái đế sạc qua một đêm trở thành vô dụng, khi chúng đều trở thành rác thải công nghệ vì đã lỗi thời thì có được tính là hệ quả không mong muốn của sáng kiến bảo vệ môi trường hay không?
