Windows 10 S cùng chiếc Surface Laptop đã về đến Việt Nam. Mình đã có cơ hội trải nghiệm và xin chia sẻ đến anh em những gì chúng ta có thể làm được trên phiên bản hệ điều hành này. Mình nhận định rằng trải nghiệm trên Windows 10 S đã tốt hơn so với Windows 8.1 RT rất nhiều bởi kho ứng dụng Windows Store đã phong phú hơn. Riêng mỗi bộ gõ tiếng Việt Telex/VNI vẫn chưa có khiến trải nghiệm trên Windows 10 S bị giới hạn đáng kể.
Đầu tiên Windows 10 S là gì?
Surfaec Laptop cài sẵn Windows 10 S, về cơ bản thì đây là một phiên bản Windows 10 được lược bỏ đi nhiều tính năng và đặc biệt chỉ cho phép cài đặt các ứng dụng UWP tải về từ Windows Store. Những ứng dụng này có thể là ứng dụng Universal hoặc ứng dụng desktop được chuyển đổi/đóng gói và phát hành trên Windows Store theo dự án Centennial.
Điều cần lưu ý là không phải tất cả các ứng dụng trên Windows Store đều chạy được trên Windows 10 S. Rich Turner - một kỹ sư của Microsoft đã giải thích rằng: "Một ứng dụng được phát hành trên Windows Store không mặc định nghĩa là nó an toàn và phù hợp để chạy trên Windows 10 S. Sẽ có một số ứng dụng không được phép chạy trên Windows 10 S, bao gồm tất cả các ứng dụng dùng dòng lệnh (CMD), dùng shell và Windows Consoles."
Đầu tiên Windows 10 S là gì?

Điều cần lưu ý là không phải tất cả các ứng dụng trên Windows Store đều chạy được trên Windows 10 S. Rich Turner - một kỹ sư của Microsoft đã giải thích rằng: "Một ứng dụng được phát hành trên Windows Store không mặc định nghĩa là nó an toàn và phù hợp để chạy trên Windows 10 S. Sẽ có một số ứng dụng không được phép chạy trên Windows 10 S, bao gồm tất cả các ứng dụng dùng dòng lệnh (CMD), dùng shell và Windows Consoles."


Và để đạt được trải nghiệm nói trên thì Windows 10 S chỉ cho phép người dùng cài đặt các ứng dụng từ Windows Store - những ứng dụng đã được Microsoft kiểm tra và xét duyệt, từ đó dảm bảo mang lại trải nghiệm sử dụng máy an toàn, dễ dàng hơn, tránh những mối đe dọa từ phần mềm độc hại.
Nghe tới đây thì Windows 10 S khá giống Windows RT đoản mệnh, khóa quá nhiều trong khi kho ứng dụng Windows Store vẫn còn khá nghèo nàn. Giờ đây Windows Store đã tốt hơn nhưng không có gì đảm bảo rằng bạn sẽ có thể sử dụng Windows 10 S tương tự như Windows 10.
1. Bộ gõ tiếng Việt:
Câu chuyện bộ gõ tiếng Việt (Telex/VNI) chính chủ trên Windows vẫn chưa có hồi kết. Trên trang Insider, các chủ đề yêu cầu Microsoft tích hợp bộ gõ tiếng Việt giống như trên Windows Phone/Windows 10 Mobile đã có hàng trăm lượt vote nhưng đến giờ vẫn chưa thấy động thái gì. Nếu bạn dùng Windows 10 S thì bộ gõ tiếng Việt vẫn có nhưng là bộ gõ theo layout Vietnamese vốn không thân thiện với chúng ta.

2. Duyệt web:
Windows 10 S chỉ có trình duyệt Edge, không có IE như Windows 10 thường. Trải nghiệm Edge trên Windows 10 S vẫn tương tự phiên bản trên Windows 10 thường, hỗ trợ đầy đủ HTML5 và Adobe Flash, hỗ trợ extension tải về từ Windows Store. Thế nhưng nhiều tính năng của Edge bị hạn chế.



3. Văn phòng:


Nếu muốn trải nghiệm nhanh gọn nhẹ thì anh em có thể tải các công cụ riêng thuộc bộ Office Mobile gồm Word Mobile, Excel Mobile và PowerPoint Mobile. Đây là phiên bản Universal của Office, nhẹ hơn và khá đầy đủ tính năng. Tuy nhiên nếu không đăng ký thuê bao Office 365 thì bạn sẽ không thể chỉnh sửa được, chỉ đọc thôi. Nếu cần làm việc với tập tin văn bản định dạng .pdf thì anh em có thể mở bằng Edge, bằng Word hoặc bằng các phần mềm chuyên dụng như FoxitReader, Adobe Reader, … tải về miễn phí từ Windows Store.
4. Email và lịch:
Ứng dụng Mail and Calendar mặc định trên Windows 10 đã đủ tốt để chúng ta có thể quản lý email và lịch. Ứng dụng này cũng mang lại trải nghiệm y hệt khi sử dụng trên Windows 10 S. Ngoài ra trong bộ Office 365 Preview mình nói ở trên có cả Outlook 2016 nên với những loại email cần thiết lập nâng cao, chẳng hạn như email công ty thì Outlook vẫn là sự lựa chọn tốt nhất.
Như vậy giải pháp văn phòng trên Windows 10 S không hề thua kém Windows 10 thường. Giờ chỉ cần bộ gõ tiếng Việt Telex hay VNI chính chủ nữa là anh em có thể sử dụng Windows 10 S mà không phải lăn tăn.
6. Nghe nhạc:

7. Xem phim:


8. Giải nén:

9. Chỉnh sửa ảnh và phim:


10. Vẽ và đồ họa vector:
Vẽ vời thì trên Windows 10 S, Microsoft đã cài sẵn các ứng dụng như Paint 3D. Đây là một ứng dụng vẽ và chuyển đổi từ hình 2D sang 3D rất lợi hại.


11. Các ứng dụng chat chit:

Nếu thích dùng từng ứng dụng riêng thì anh em có thể tải về các phiên bản Messenger, Slack, Viber, Skype thì đã được tích hợp sẵn. Nói chung giải pháp chat trên Windows 10 S tương tự như Windows 10 thường.
12. Chơi game:
Rất nhiều tựa game truyền thống trên desktop đã được Microsoft phát hành trên Windows Store. Rise of Tomb Rider, Deus Ex, Dead Rising 4, Gears of War 4, Call of Duty: Infinite Warfare … về lý thuyết có thể chạy được trên các thiết bị Windows 10 S. Tuy nhiên, Surface Laptop không đủ mạnh để có thể đáp ứng cấu hình tối thiểu của các game 3D nặng, do đó anh em chỉ có thể chơi những tựa game nhẹ thôi.
Trên đây là một vài ví dụ về những gì anh em có thể làm trên Windows 10 S. Đối với mình, nếu như có bộ gõ tiếng Việt Telex hay VNI thì Windows 10 S có thể đáp ứng tốt nhu cầu làm việc của mình với văn bản, chỉnh sửa hình ảnh và phim với độ phức tạp không quá cao. Đối với anh em cần đồ họa thì cũng đã có nhiều ứng dụng có thể thay thế được. Tuy nhiên, nếu anh em đòi hỏi những phần mềm chuyên dụng kiểu như phần mềm kế toán, quản lý kho … do Việt Nam viết thì Windows 10 S xin chào thua. Chỉ trừ khi các phần mềm này được chuyển đổi thành ứng dụng phát hành trên Windows Store.