Sau chuyến bay thử nghiệm gặp nhiều sự cố hồi tháng 6, tàu Starliner đã tách khỏi Trạm ISS để về Trái đất vào lúc 5:04 ngày 7/9 theo giờ VN. Trong vòng 6 tiếng, tàu thực hiện các thao tác rời khỏi quỹ đạo rồi hạ cánh thành công bằng dù và đệm khí xuống Bãi thử White Sands, bang New Mexico.
Đây là chuyến bay thử nghiệm đầu tiên của Starliner có chở theo phi hành gia (Boe-CFT) nhưng do sự cố về động cơ đẩy và rò rỉ khí heli của tàu, 2 phi hành gia Butch Wilmore và Suni Williams không thể có mặt trên tàu trong chuyến trở về. Sự kiện này đánh dấu một bước lùi đối với NASA và Boeing.
Hiện vẫn chưa rõ liệu NASA có yêu cầu Boeing làm thêm một chuyến bay thử nghiệm nữa trước khi chứng nhận cho tàu Starliner hay không. Việc chứng nhận này là thủ tục quan trọng trước khi thực hiện chuyến bay đầu tiên (PCM-1) trong số 6 chuyến bay có phi hành đoàn theo hợp đồng với Boeing. Những sứ mệnh “sau chứng nhận” này sẽ vận chuyển 4 phi hành gia giữa Trái đất và ISS, chúng là những chuyến đi chính thức chứ không còn mang tính thử nghiệm nữa.
Starliner đáp xuống sa mạc New Mexico lúc 11 giờ sáng 7/9.
Đây là chuyến bay thử nghiệm đầu tiên của Starliner có chở theo phi hành gia (Boe-CFT) nhưng do sự cố về động cơ đẩy và rò rỉ khí heli của tàu, 2 phi hành gia Butch Wilmore và Suni Williams không thể có mặt trên tàu trong chuyến trở về. Sự kiện này đánh dấu một bước lùi đối với NASA và Boeing.
Hiện vẫn chưa rõ liệu NASA có yêu cầu Boeing làm thêm một chuyến bay thử nghiệm nữa trước khi chứng nhận cho tàu Starliner hay không. Việc chứng nhận này là thủ tục quan trọng trước khi thực hiện chuyến bay đầu tiên (PCM-1) trong số 6 chuyến bay có phi hành đoàn theo hợp đồng với Boeing. Những sứ mệnh “sau chứng nhận” này sẽ vận chuyển 4 phi hành gia giữa Trái đất và ISS, chúng là những chuyến đi chính thức chứ không còn mang tính thử nghiệm nữa.
Starliner đáp xuống sa mạc New Mexico lúc 11 giờ sáng 7/9.
Trong 6 sứ mệnh chính thức này, NASA chỉ mới trao cho Boeing “Quyền tiến hành” đối với 3 sứ mệnh, nghĩa là có 3 vụ phóng chắc chắn sẽ được tiến hành. Phát ngôn viên NASA là Josh Finch cho biết ưu tiên trước mắt của NASA vẫn là chứng nhận cho tàu Starliner để Boeing có thể bắt đầu thực hiện hợp đồng của mình.
Khi trao hợp đồng phi hành đoàn thương mại cho SpaceX và Boeing vào năm 2014, NASA muốn Boeing và SpaceX có thể cạnh tranh nhau về khả năng kỹ thuật và giá cả. Sau 10 năm, SpaceX đã chiến thắng rõ ràng về các tiêu chí này.
Cấu trúc giá cố định của hợp đồng này đã khiến Boeing phải chịu chi phí vượt mức đáng kể trong chương trình Starliner. Tính tới tháng 7/2024, Boeing đã báo cáo khoản lỗ gần 1,6 tỷ USD để thanh toán cho các sự cố chậm trễ và nhiều vấn đề kỹ thuật không lường trước của Starliner. Chương trình có thể sẽ chịu nhiều tổn thất tài chính hơn trong năm 2025 để chi cho việc sửa lỗi động cơ đẩy và rò rỉ heli.
Cho đến nay, NASA đã trả cho Boeing khoảng 2,7 tỷ USD trong tổng giá trị tiềm năng của hợp đồng là 4,6 tỷ USD. Ban đầu hợp đồng Starliner vào năm 2014 chỉ có giá trị 4,2 tỷ USD, nhưng các điều khoản sửa đổi sau đó đã thêm vào 400 triệu USD. Hầu hết số tiền 2,7 tỷ này là để chi trả cho hoạt động phát triển Starliner.
Vì 1,9 tỷ còn lại sẽ chi trả cho phí dịch vụ của 6 sứ mệnh chính thức trong tương lai, nên Boeing sẽ mất gần 2 tỷ USD doanh thu tiềm năng từ NASA nếu họ từ bỏ chương trình Starliner. Khi xét đến khoản lỗ 1,6 tỷ USD đã phải chịu tính đến nay, rõ ràng Boeing vẫn có rất nhiều động lực để tiếp tục chương trình.
Theo AT.
