Bối cảnh
DAC di động (portable DAC) hiện nay đang trở nên rất phổ biến, như bạn cũng thấy đó, một cọng dongle USB-C to 3.5mm hoặc Lightning to 3.5mm của Apple cũng đã được xem như là DAC di động rồi đó.
DAC di động là khái niệm đã có từ lâu, khoảng 7 8 năm trước Meier Audio đã có model Corda3Move, hoặc Fiio E10K dùng với laptop, đó là những sản phẩm DAC di động có tích hợp sẵn pin và chạy trên giao thức USB Audio Class 1 và Class 2.
Công nghệ phát triển, sự tiện lợi được đề cao hơn nên các hãng mới bắt đầu tạo ra những model DAC di động xài với điện thoại, sử dụng chính smartphone làm nguồn phát, việc các hãng điện thoại dần loại bỏ jack 3.5mm cũng làm cho thi trường DAC di động có những bước chuyển mình sâu sắc và cụ thể hơn. DAC di động ngày nay tập trung vào đối tượng sử dụng smartphones nhiều hơn. Chip vi xử lý của smartphone đời mới nhanh khoẻ, dung lượng RAM lớn hơn máy nghe nhạc, giao diện quen thuộc và các ứng dụng cũng được tối ưu hóa, rất phù hợp với bối cảnh streaming đang bùng nổ với Apple Music, Spotify, Tidal và Quobuz. Khi điện thoại của bạn không có jack 3.5mm output, thì DAC là thiết bị duy nhất giúp bạn lấy được tín hiệu số để giãi mã sang analog để chúng ta nghe, chúng chia ra thành 3 nhóm chính là USB Dongle, USB DAC có pin tích hợp và Bluetooth DAC.
Vậy khi mà kết nối với các thiết bị bluetooth như tai nghe true wireless, phần DAC này sẽ nằm ở đâu? Tai nghe True Wireless hoặc tai nghe Bluetooth nói chung sử dụng DAC section tích hợp trong Bluetooth chipset để giải mã tín hiệu số được truyền từ điện thoại.
USB Dongle/ Lightning Dongle
USB Dongle có ưu thế về sự nhỏ gọn, dễ mang theo, giá thành phải chăng, có đắt thì cũng không quá được 10.000.000 cho một cọng dongle đến từ nhiều hãng khác nhau. Chúng sẽ có một đầu là lightning hoặc USB-C để cắm vào điện thoại.
Chúng có thể có một cọng dây chìa ra.
Hoặc trông như một cái adapater như thế này.
Quảng cáo
Một số sẽ có âm thanh theo mình là tốt, ví dụ như Alo Audio Pilot (trong, rõ ràng, thiên sáng), Shanling UA1 (hơi ấm low mid, nói chung là dễ nghe), DDhifi TC44B (cọng này thì đặc biệt chơi với Sennheiser IE 900 ấn tượng lắm). Khả năng giải mã cũng đa dạng, có những dongle chơi được DSD, hỗ trợ MQA, nhưng hầu hết đều giới hạn ở mức 24Bit/192kHz.
Nhược điểm của chúng là công suất đầu ra thường nhỏ, chơi tai nghe trở kháng cao không được, đánh tai nghe planarmagnetic thường không đủ dòng, dễ hỏng (vì tháo ra gắn vào nhiều, đứt dây nếu dùng không cẩn thận), và dễ thất lạc.
USB DAC
USB DAC truyền thống trải dài ở nhiều phân khúc giá, đây là thị trường DAC nhộn nhịp và đông vui hơn cả đồ hifi nữa 😁 USB DAC dạng này phổ biến là iFi Hip DAC, iDSD Signature, Fiio Q3, Shanling, Xduoo… Chúng có pin tích hợp, công suất cao hơn so với các dongle truyền thống, đánh được nhiều tai nghe có trở kháng từ thấp đến cao. USB DAC có pin tích hợp sẽ không ngốn pin điện thoại, kích thước nhỏ cỡ như một gói Mèo Bạc cũng có, hoặc to như một hộp chocolate cũng có.
Quảng cáo
Kết nối DAC di động đến điện thoại sẽ cần thêm một dây nối (USB-C, Lightning to USB-C hoặc phải gắn thêm các đoạn USB OTG).
Các USB DAC thế hệ mới sẽ hỗ trợ các định dạng âm thanh chất lượng cao như DSD, thời thượng hơn, như là MQA. Có nhiều USB DAC sẽ rất nghiêm túc, ví dụ iFi Diablo và Chord Hugo 2, Centrance M8, Woo Audio WA11 Topaz, đây là các USB DAC di động kèm mạch công suất lớn, chuyên trị tai nghe fullsize có trở kháng cao.
Bluetooth DAC
Bluetooth DAC cũng không phải mới, nó là cái Bluetooth Receiver thôi. Chúng sẽ nhận tín hiệu Bluetooth từ điện thoại, sau đó giải mã và khuếch đại, đánh tai nghe. Sự phát triển của các codec Bluetooth chất lượng cao như atpX, aptX HD, LDAC, HWA … trong những năm gần đây đã thay đổi nhận thức của thị trường về chất lượng âm thanh của Bluetooth DAC, các hãng cũng đầu tư hơn về phần cứng như sử dụng mạch giải mã và khuếch đại riêng biệt (không còn phụ thuộc vào khả năng giải mã và khuếch đại của chipset Bluetooth nữa).
Hiện nay các Bluetooth DAC cũng có thể cắm vào máy tính và điện thoại như một USB DAC và streaming lossless với mạch công suất không thua em USB DAC nào. Các Bluetooth DAC như iFi Go Blu mới ra cách đây không lâu có công suất ngõ ra là 245mW @ 32 ohms, iFi Hip DAC là 280mW @ 32 ohms), hoàn toàn có thể đánh tốt tai nghe in-ear cho đến các tai nghe fullsize tầm trung như HD 599, HD 660S, Hifiman Sundara, HE 400SE, HE 400i… nhược điểm duy nhất của Go Blu là không hỗ trợ MQA và bị giới hạn tại 24bit/96kHz, tuy nhiên mình cảm thấy rằng MQA không làm cho bản nhạc thật sự hay hơn, hoặc cũng không có nhiều album đạt 24bit/192kHz khi nghe streaming nên mình không cho rằng đây là một yếu điểm đáng kể.
Chia sẻ cá nhân
Mình hiện nay thích máy cái Bluetooth DAC mà có thể làm USB luôn hơn, vì tính tiện lợi, gọn gàng, ngồi xe, đi máy bay, đi bộ nó được rảnh tay, không cần phụ thuộc nhiều vào điện thoại, song, khi nào cần nghe hay, sắc nét thì cắm dây USB vào là xong. Sau này, mình không muốn mang theo một cái máy nghe nhạc vì nó màn hình (mình thấy nội cái màn hình điện thoại thôi nhìn đã muốn mệt mắt rồi), phải lo việc sạc pin cho nó, chưa kể đến bạn phải làm quen với một giao diện người dùng khác, tốc độ xử lý cũng không thể bằng smartphone. Ví dụ mình rất thích và đã dùng quen giao diện của Apple Music cũng như Tidal trên iPhone rồi thì khi dùng qua các DAP khác mình thấy trải nghiệm cảm ứng, vuốt, chọn bài các thứ nó không được trơn tru lắm. Bạn có thể nói mình là iFan, nhưng cái nào phù hợp với nhu cầu và thói quen sử dụng nhất thì nó mới có ý nghĩa với mình.