Đến giờ số ca mắc covid-19 tại Việt Nam cũng đang dần đến mức 1.8 triệu người, trong đó số hồi phục cũng ở mức khoảng 1.4 triệu người. Ngoài việc lo cho dịch không bùng phát trong thời gian tới chúng ta còn cần phải lo đến những người gặp phải tình trạng covid kéo dài, là những người vẫn gặp phải 1 số triệu chứng covid dù đã hồi phục hơn 4 tuần, bởi các triệu chứng làm cho những người này khó có được chất lượng cuộc sống tốt như hồi chưa bị nhiễm bệnh.
Tại Mỹ hội chứng covid kéo dài còn được liệt kê vào 1 trong những dạng khuyết tật trong Đạo luật về người khuyết tật ở nước này, điều đó cho thấy mức độ nghiêm trọng của nó so với những hội chứng của những dạng bệnh khác. Điều đáng lo ngại là các triệu chứng của covid kéo dài không chỉ xuất hiện ở những người bị bệnh nặng mà cũng có thể xảy ra cả ở những người bị thể nhẹ và cả ở những người không có triệu chứng bệnh.
Dưới đây là các triệu chứng thường gặp nhất được CDC Mỹ liệt kê để đánh giá người đó có bị hội chứng covid kéo dài hay không:
- Khó thở hoặc hụt hơi
- Mệt mỏi hay chóng mặt
- Các triệu chứng sẽ trầm trọng hơn sau các hoạt động thể chất hoặc tinh thần (hay còn gọi là tình trạng khó chịu sau khi gắng sức)
Tại Mỹ hội chứng covid kéo dài còn được liệt kê vào 1 trong những dạng khuyết tật trong Đạo luật về người khuyết tật ở nước này, điều đó cho thấy mức độ nghiêm trọng của nó so với những hội chứng của những dạng bệnh khác. Điều đáng lo ngại là các triệu chứng của covid kéo dài không chỉ xuất hiện ở những người bị bệnh nặng mà cũng có thể xảy ra cả ở những người bị thể nhẹ và cả ở những người không có triệu chứng bệnh.
Dưới đây là các triệu chứng thường gặp nhất được CDC Mỹ liệt kê để đánh giá người đó có bị hội chứng covid kéo dài hay không:
- Khó thở hoặc hụt hơi
- Mệt mỏi hay chóng mặt
- Các triệu chứng sẽ trầm trọng hơn sau các hoạt động thể chất hoặc tinh thần (hay còn gọi là tình trạng khó chịu sau khi gắng sức)
- Khó suy nghĩ hay tập trung (đôi khi còn được gọi là "sương mù não")
- Ho
- Đau ngực hoặc dạ dày
- Đau đầu
- Tim đập nhanh hoặc đập thình thịch (còn được gọi là trống ngực)
- Đau cơ hay khớp
- Cảm giác tê râm ran
- Tiêu chảy
- Gặp vấn đề về giấc ngủ
- Sốt
- Chóng mặt khi đứng dậy (choáng váng)
- Phát ban
- Thay đổi tâm trạng
- Thay đổi về vị giác và khứu giác
- Thay đổi về chu kỳ kinh nguyệt
Quảng cáo
Có 1 điểm chú ý là hội chứng viêm đa hệ thống tuy rất hiếm gặp nhưng nếu có thì tỷ lệ trẻ em bị hội chứng này lại ở mức cao hơn người lớn. Vì vậy việc bảo vệ trẻ nhỏ cần phải được chú ý hơn nữa trong thời gian tới, nhất là khi biến chủng Omicron đang lây lan rất mạnh trong thời điểm hiện tại. Ngoài ra nhóm có nguy cơ cao mắc covid kéo dài là nhóm người cao tuổi, nhóm có bệnh nền, nhóm bị viêm phổi do covid-19, nhóm bị covid-19 nặng trước đó và qua nghiên cứu thường thì nam giới sẽ có nguy cơ bị covid kéo dài hơn nữ giới.
Triệu chứng covid kéo dài được Bệnh viện quân y 175 phân loại
Nói thêm 1 chút về Omicron hiện để xác định mắc biến thể này hay không vẫn phải dựa vào xét nghiệm PCR để xem có dương tính không rồi giải mã trình tự gene (như cách chúng ta phát hiện 6 ca mắc biến thể Omicron vừa rồi) bởi các triệu chứng nếu có khi mắc cũng tương đồng với các triệu chứng kinh điển của mắc covid-19 như: ho, mệt mỏi hay tắc mũi và chảy mũi. Điểm khác biệt duy nhất CÓ THỂ phân biệt đó là với người mắc biến thể Omicron thì họ không bị mất vị giác hay khứu giác.
Ở Việt Nam chúng ta việc chăm lo cho những người đã hồi phục sau khi bị mắc covid-19 vẫn còn chưa được bàn tới nhiều, phần lớn do dịch hiện vẫn đang trong giai đoạn lây lan, việc kiểm soát mới chỉ ở mức cơ bản. Hiện mới chỉ có 1 bệnh viện tại Hà Nội là Bệnh viện Điều trị Người bệnh Covid-19 đã cho lập khoa Hồi phục chức năng hậu Covid-19 với 40 giường bệnh với mục đích chăm sóc F0 về thể chất và tinh thần trước khi xuất viện. Mong là trong thời gian tới các dịch vụ chăm sóc hậu covid sẽ được mở rộng hơn để người bệnh đã phục hồi chẳng may bị covid kéo dài có nơi để thăm khám.
Tham khảo USCDC, VnExpress, BVQY175
