Tự tử vẫn luôn là một trong những vấn đề nhức nhối đối với xã hội, đặc biệt là gia đình của những người tự tử. Hôm trước mình có đọc một bài viết hay ở trên NatGeo, nói về câu chuyện của một trong những người tự tử bất thành vị thành niên và sau đó đã tiến hành phẫu thuật tái tạo lại khuôn mặt của mình cùng với sự giúp đỡ và động viên của gia đình cô bé và những người xung quanh. Mình thấy đây là một câu chuyện rất hay về sự thay đổi của một con người nên share lên đây, coi như là 1 dạng chicken soup for the soul ngày cuối tuần đi 😃.
Mỗi lần Katie Stubblefield đưa tay lên rờ mặt mình, cô bé có thể cảm thấy rất rõ ràng hình dáng của các vết sẹo cũng như phần còn lại của gương mặt mình. Đó là thời điểm trước khi Katie đã trở thành người Mỹ trẻ tuổi nhất tiến hành phẫu thuật lại gương mặt sau vụ tự tử bất thành vài năm trước. Ca phẫu thuật tái tạo khuôn mặt được diễn ra vào năm ngoái với mục tiêu tái tạo cấu trúc và chức năng của khuôn mặt như nhai, thở và nuốt, những thứ mà đã bị lấy đi khi Katie dùng súng để tự bắn vào khuôn mặt mình. Vào thời điểm hiện tại có vẻ Katie đã có mục đích sống khi cô dự định dùng chính trường hợp của mình thông qua truyền thông giúp nâng cao nhận thức về những tác động lâu dài do tự tử gây nên cho bản thân người tự tử cũng như gia đình và những người xung quanh.
Cũng như nhiều bạn trẻ trong thời giai đoạn khủng hoảng vị thành niên và thực tế là cả với người đã trưởng thành, Katie đã gặp rất nhiều vấn đề trong cuộc sống mà cô bé cảm thấy tuyệt vọng mà không thể làm được gì. Thời điểm đó Katie vừa trải qua cuộc phẫu thuật để xử lý dứt điểm các vấn đề mãn tính về đường tiêu hóa, mà rất có thể đó là lý do cô bị bồ bỏ. Mẹ của cô, người cũng giảng dạy tại ngôi trường cô theo học vừa bị sa thải bởi dám đặt những nghi vấn về cách hoạt động không minh bạch của nhà trường. Mà vụ có mẹ dạy ở trường mình học thì chắc nhiều bạn cũng biết, những đứa trẻ có bố mẹ làm nghề giáo viên đều có phần nào đó có những rào cản nhất định trong việc tiếp xúc bình thường với các bạn cùng trang lứa.
Vậy là thay vì những ước mơ thì hành trang vào tuổi 18 của Katie là: bị phẫu thuật, bồ bỏ và mẹ bị đuổi việc. Đó cũng là những lý do chính mà vào ngày 25/3/2014, Katie đã tự kê súng vào mặt và nổ súng tại nhà của anh trai ở Mississippi.
Theo như Katie kể lại thì cô bé không nhớ gì nhiều trong khoảng năm đầu tiên từ khi cô cố tự tử ngoài việc chuyển viện liên tục từ Mississippi sang Tennessee rồi đến Ohio, nơi cô tiến hành phẫu thuật tái tạo gương mặt 3 năm sau đó. Trước khi cô bé tiến hành phẫu thuật mặt, các bác sỹ đã giúp cô bé một phần nào bằng cách dùng công nghệ in 3D để tái tạo được khoảng 90% phần hàm dưới dựa vào bản chụp CT hàm của chị Katie.
Giả lập tái tạo gương mặt của Katie
Thủ tục phẫu thuật tái tạo một phần hoặc toàn phần gương mặt bao gồm việc thay thế các bộ phận trên mặt của bệnh nhân với các mô, da, xương, dây thần kinh và mạch máu được hiến tặng. Với trường hợp của Katie đó là tái tạo lại coi như là toàn bộ gương mặt, với việc cấy ghép xương hàm xương trán, mí mắt trên và dưới, hốc mắt, mũi, má trên, hàm trên và 1 nửa hàm dưới, hàm răng trên và dưới, một phần dây neuron thần kinh mặt, cơ và da. Katie không phải là bệnh nhân đầu tiên Cleveland Clinic tại Ohio thực hiện phẫu thuật kiểu này bởi trước đó bệnh viện này đã cấy ghép và tái tạo gương mặt cho bệnh nhân đầu tiên tại Mỹ bị thương ở đầu sau 1 vụ nổ súng sau 22 tiếng phẫu thuật vào năm 2009. Trên thế giới thì chúng ta cũng đã biết có trường hợp tái tạo gương mặt hoàn toàn vào năm 2010 tại Barcelona và cho đến hiện tại thì mới có 40 người đã tiến hành phẫu thuật cấy ghép để tái tạo khuôn mặt.
Sau khi được giải thích về cách thức phẫu thuật, Katie được đặt vào danh sách chờ vào tháng 03/2016 và phải mất 14 tháng sau mới có được người hiến tặng phù hợp. Vào ngày 04/05/2017 Katie đã được thực hiện ca phẫu thuật dài 31 tiếng đồng hồ với sự hỗ trợ của 11 bác sỹ phẫu thuật, ca phẫu thuật này cũng sử dụng kính VR để giúp các bác sỹ dễ hình dung hơn trong quá trình mổ. Sau 3 tháng cô bé đã được xuất viện và sẽ phải uống thuốc chống đào thải suốt đời để giúp hệ miễn dịch không tự đào thải các phần được cấy ghép. Cùng với đó cô cũng sẽ phải trải qua các đợt trị liệu và các buổi phục hồi chức năng và cả các lớp học chữ nổi Braille nữa. Dự định tiếp theo của Katie là sẽ tiếp tục học đại học qua các khóa học online để theo đuổi công việc tư vấn hoặc nghề diễn thuyết với mong muốn nâng cao nhận thức cũng như các cách phòng chống vấn nạn tự tử.
Ở Việt Nam theo như các nghiên cứu của viện Sức khỏe Tâm thần Quốc gia, bệnh viện Bạch Mai thì có khoảng 40.000 người tự sát hàng năm, các cách tiếp cận về tâm lý của nguời cũng đã có những thay đổi so với việc nhận tờ giấy khảo sát đại trà cho cả lứa học sinh cấp 2 với những câu hỏi chung chung như Bạn có nghĩ đến tự tử không?... (mà mình chắc là đứa học sinh nào cũng hăm hở tick vào...cho vui). Tuy vậy thay vì những bài giảng nhàm chán thì việc có được những chia sẻ từ những người đã tự tử không thành luôn là 1 bài học thực tế và sinh động hơn rất nhiều bởi với đội trẻ, nhiều khi các quyết định điên rồ có thể bùng phát bất cứ lúc nào.
Mỗi lần Katie Stubblefield đưa tay lên rờ mặt mình, cô bé có thể cảm thấy rất rõ ràng hình dáng của các vết sẹo cũng như phần còn lại của gương mặt mình. Đó là thời điểm trước khi Katie đã trở thành người Mỹ trẻ tuổi nhất tiến hành phẫu thuật lại gương mặt sau vụ tự tử bất thành vài năm trước. Ca phẫu thuật tái tạo khuôn mặt được diễn ra vào năm ngoái với mục tiêu tái tạo cấu trúc và chức năng của khuôn mặt như nhai, thở và nuốt, những thứ mà đã bị lấy đi khi Katie dùng súng để tự bắn vào khuôn mặt mình. Vào thời điểm hiện tại có vẻ Katie đã có mục đích sống khi cô dự định dùng chính trường hợp của mình thông qua truyền thông giúp nâng cao nhận thức về những tác động lâu dài do tự tử gây nên cho bản thân người tự tử cũng như gia đình và những người xung quanh.
Cũng như nhiều bạn trẻ trong thời giai đoạn khủng hoảng vị thành niên và thực tế là cả với người đã trưởng thành, Katie đã gặp rất nhiều vấn đề trong cuộc sống mà cô bé cảm thấy tuyệt vọng mà không thể làm được gì. Thời điểm đó Katie vừa trải qua cuộc phẫu thuật để xử lý dứt điểm các vấn đề mãn tính về đường tiêu hóa, mà rất có thể đó là lý do cô bị bồ bỏ. Mẹ của cô, người cũng giảng dạy tại ngôi trường cô theo học vừa bị sa thải bởi dám đặt những nghi vấn về cách hoạt động không minh bạch của nhà trường. Mà vụ có mẹ dạy ở trường mình học thì chắc nhiều bạn cũng biết, những đứa trẻ có bố mẹ làm nghề giáo viên đều có phần nào đó có những rào cản nhất định trong việc tiếp xúc bình thường với các bạn cùng trang lứa.
Vậy là thay vì những ước mơ thì hành trang vào tuổi 18 của Katie là: bị phẫu thuật, bồ bỏ và mẹ bị đuổi việc. Đó cũng là những lý do chính mà vào ngày 25/3/2014, Katie đã tự kê súng vào mặt và nổ súng tại nhà của anh trai ở Mississippi.
Theo như Katie kể lại thì cô bé không nhớ gì nhiều trong khoảng năm đầu tiên từ khi cô cố tự tử ngoài việc chuyển viện liên tục từ Mississippi sang Tennessee rồi đến Ohio, nơi cô tiến hành phẫu thuật tái tạo gương mặt 3 năm sau đó. Trước khi cô bé tiến hành phẫu thuật mặt, các bác sỹ đã giúp cô bé một phần nào bằng cách dùng công nghệ in 3D để tái tạo được khoảng 90% phần hàm dưới dựa vào bản chụp CT hàm của chị Katie.
Giả lập tái tạo gương mặt của Katie
Thủ tục phẫu thuật tái tạo một phần hoặc toàn phần gương mặt bao gồm việc thay thế các bộ phận trên mặt của bệnh nhân với các mô, da, xương, dây thần kinh và mạch máu được hiến tặng. Với trường hợp của Katie đó là tái tạo lại coi như là toàn bộ gương mặt, với việc cấy ghép xương hàm xương trán, mí mắt trên và dưới, hốc mắt, mũi, má trên, hàm trên và 1 nửa hàm dưới, hàm răng trên và dưới, một phần dây neuron thần kinh mặt, cơ và da. Katie không phải là bệnh nhân đầu tiên Cleveland Clinic tại Ohio thực hiện phẫu thuật kiểu này bởi trước đó bệnh viện này đã cấy ghép và tái tạo gương mặt cho bệnh nhân đầu tiên tại Mỹ bị thương ở đầu sau 1 vụ nổ súng sau 22 tiếng phẫu thuật vào năm 2009. Trên thế giới thì chúng ta cũng đã biết có trường hợp tái tạo gương mặt hoàn toàn vào năm 2010 tại Barcelona và cho đến hiện tại thì mới có 40 người đã tiến hành phẫu thuật cấy ghép để tái tạo khuôn mặt.
Sau khi được giải thích về cách thức phẫu thuật, Katie được đặt vào danh sách chờ vào tháng 03/2016 và phải mất 14 tháng sau mới có được người hiến tặng phù hợp. Vào ngày 04/05/2017 Katie đã được thực hiện ca phẫu thuật dài 31 tiếng đồng hồ với sự hỗ trợ của 11 bác sỹ phẫu thuật, ca phẫu thuật này cũng sử dụng kính VR để giúp các bác sỹ dễ hình dung hơn trong quá trình mổ. Sau 3 tháng cô bé đã được xuất viện và sẽ phải uống thuốc chống đào thải suốt đời để giúp hệ miễn dịch không tự đào thải các phần được cấy ghép. Cùng với đó cô cũng sẽ phải trải qua các đợt trị liệu và các buổi phục hồi chức năng và cả các lớp học chữ nổi Braille nữa. Dự định tiếp theo của Katie là sẽ tiếp tục học đại học qua các khóa học online để theo đuổi công việc tư vấn hoặc nghề diễn thuyết với mong muốn nâng cao nhận thức cũng như các cách phòng chống vấn nạn tự tử.
Ở Việt Nam theo như các nghiên cứu của viện Sức khỏe Tâm thần Quốc gia, bệnh viện Bạch Mai thì có khoảng 40.000 người tự sát hàng năm, các cách tiếp cận về tâm lý của nguời cũng đã có những thay đổi so với việc nhận tờ giấy khảo sát đại trà cho cả lứa học sinh cấp 2 với những câu hỏi chung chung như Bạn có nghĩ đến tự tử không?... (mà mình chắc là đứa học sinh nào cũng hăm hở tick vào...cho vui). Tuy vậy thay vì những bài giảng nhàm chán thì việc có được những chia sẻ từ những người đã tự tử không thành luôn là 1 bài học thực tế và sinh động hơn rất nhiều bởi với đội trẻ, nhiều khi các quyết định điên rồ có thể bùng phát bất cứ lúc nào.
Tham khảo NatGeo
