Sau sự kiện WWDC 2021, mình đã nhanh chóng cập nhật MacBook để sử dụng và đến nay đã được tầm 1 - 2 ngày, do đó mình muốn chia sẻ một số trải nghiệm nhanh về bản beta đầu tiên của macOS 12 Monterey. Nhìn chung, không chỉ macOS mà tất cả những AppleOS khác năm nay đều cập nhật tương đối cơ bản, tạo thành một nền tảng chung cho cả một hệ sinh thái và họ sẽ dàn trải ra trong buổi giới thiệu nên không có quá nhiều sự thay đổi lớn cho lắm. Có ba điểm mà mình cảm thấy quan tâm nhất là trình duyệt Safari mới, tính năng Universal Control và cuối cùng là hiệu năng máy, độ ổn định. (Model máy mình dùng là MacBook Pro 2016 15" i7/16GB RAM/512GB SSD/ Radeon 455 để anh em tiện tham khảo và so sánh nhé)
Những model máy hỗ trợ cập nhật lên macOS 12 Monterey
May mắn là, Safari Technology Preview đã giúp mình tốt trong mặt duyệt web, thì Safari mới trên macOS 12 thậm chí còn tốt hơn. Chắc chắn nhiều anh em sau khi cập nhật lên sẽ đồng ý với mình ở điểm này. Minh chứng rõ ràng nhất đó chính là anh em duyệt Facebook cảm giác sẽ cực kì cực kì mượt, làm mình liên tưởng đến Facebook thời kì đầu lúc còn nhẹ nhàng vậy. Theo để ý cá nhân, khi duyệt web dưới 5 tab thì hoàn toàn bình thường, việc mở thêm tab mới hay thao tác chuyển đổi qua lại đều không bị lag hay xoay con trỏ. Nếu mở nhiều hơn 5 thì thỉnh thoảng vẫn bị xoay con trỏ và phải đợi xử lý, nhưng thời gian lag tương đối nhanh và tần suất cũng không nhiều đâu.
Anh em nào muốn cập nhật thì tải profile dev beta này về rồi tải và cài luôn nhé. Không mất dữ liệu, nặng tầm 12GB
Những model máy hỗ trợ cập nhật lên macOS 12 Monterey
Trình duyệt Safari mới
Thay đổi nhiều và giao diện cũng như những tính năng bên trong, Safari trên phiên bản này được khá nhiều người đánh giá tốt, và bản thân mình cũng hài lòng. Trước khi cập nhật lên macOS 12 thì khi dùng Big Sur, mình đã phải tải Safari Technology Preview trong một nỗ lực để cải thiện việc duyệt web. Thật vậy, Safari trên Big Sur đối với mình là một sự hỗn loạn, vì nó quá nhiều lỗi, giật lag và đem lại một trải nghiệm không mấy suông sẻ.May mắn là, Safari Technology Preview đã giúp mình tốt trong mặt duyệt web, thì Safari mới trên macOS 12 thậm chí còn tốt hơn. Chắc chắn nhiều anh em sau khi cập nhật lên sẽ đồng ý với mình ở điểm này. Minh chứng rõ ràng nhất đó chính là anh em duyệt Facebook cảm giác sẽ cực kì cực kì mượt, làm mình liên tưởng đến Facebook thời kì đầu lúc còn nhẹ nhàng vậy. Theo để ý cá nhân, khi duyệt web dưới 5 tab thì hoàn toàn bình thường, việc mở thêm tab mới hay thao tác chuyển đổi qua lại đều không bị lag hay xoay con trỏ. Nếu mở nhiều hơn 5 thì thỉnh thoảng vẫn bị xoay con trỏ và phải đợi xử lý, nhưng thời gian lag tương đối nhanh và tần suất cũng không nhiều đâu.
Tab Group là tính năng bổ sung trên Safari tương tự như những gì đã có trên Edge hay Chrome. Tính năng này sẽ giúp anh em quản lý các tab dễ dàng hơn, tối ưu hoá trong làm việc. Ví dụ mình sẽ tạo một group gồm tất cả những trang web tin tức thời sự mà mình theo dõi, một group về các trang web về công nghệ, một group về các trang mạng xã hội,…vân vân. Nhìn chung thì tính năng này vốn không mới, nhưng có thì vẫn tốt hơn không.
Sử dụng Safari mới đồng nghĩa với việc anh em sẽ có thể sử dụng Privacy Relay nếu đang dùng iCloud. Trên các nền tảng AppleOS mới, iCloud giờ đây sẽ được nâng cấp thành iCloud+ với 2 tính năng nâng cấp dễ thấy nhất là Privacy Relay và Hide My Email. Mình cắt nghĩa sơ qua về hai tính năng này luôn để anh em tiện theo dõi, để biết chi tiết thì đọc bài này của mod Didu nhé anh em.
- Privacy Relay có thể hiểu tương tự như một VPN khi bạn duyệt web bằng Safari, tức là không ai, kể cả Apple có thể biết được bạn truy cập trang web nào, làm gì với nó. Điều này sẽ giúp bạn không bị những đơn vị quảng cáo theo dõi cũng như những kẻ theo dõi với mục đích khác.
- Hide My Email sẽ cho phép anh em tạo một email ảo một cách ngẫu nhiên. Email ảo này sẽ được liên kết với email thật của bạn và sẽ được huỷ khi bạn không dùng tới. Điều này có nghĩa là email của bạn sẽ không dễ bị người khác lấy để spam hay làm bất kì điều gì mà bạn không thích. Anh em có thể tạo được nhiều email cho nhiều mục đích khác nhau và gán tên cho nó để dễ ghi nhớ mục đích từng mail.
Như vậy với hai tính năng trên, việc duyệt web trên Safari sẽ trở nên an toàn và riêng tư hơn rất nhiều. Dĩ nhiên nếu anh em xài Chrome thì sẽ không nhận được đặc quyền này.
Về phần giao diện ha. Các tab giờ được bố trí gọn gàng nhưng tách biệt nhau hơn. Thanh toolbar ở đầu trình duyệt giờ sẽ thiên biến màu sắc tuỳ theo trang web mà anh em đang xem. Việc đổi màu theo trang web này có lợi ích là giúp mang tính thẩm mỹ cao, tạo sự liền mạch trong thị giác. Nhưng nhược điểm của nó là mỗi lần đổi trang web là một lần bạn sẽ bỡ ngỡ vì sự thay đổi màu, nhất là đang duyệt web có màu tối mà phải chuyển sang nền màu sáng, hết hồn luôn. Tuy nhiên sẽ có vài trang web hỗ trợ đổi màu, một vài trang web không hỗ trợ thì thanh toolbar sẽ hiện màu xám mặc định.
Dẫu biết là mới thay đổi nên sẽ có nhiều mới lạ, nhưng mình không quá đánh giá cao những thứ “mới lạ” này cho lắm. Ban đầu dùng, khi muốn đóng tab mình không tìm thấy được dấu x để đóng, hoá ra Apple giấu nó vào cái favicon để nó gọn hơn. Mình thích cái gì đó trực quan, nhìn vào là biết dùng hơn là phức tạp hoá vấn đề. Ngoài ra nút reload không biết sao Apple lại giấu đi, rất khó chịu. Safari iOS vuốt xuống thì tự reload chứ trên macOS phải bấm thêm 1 bước nữa, thiệt là phiền.
Quảng cáo
Cũng nói về phức tạp hoá vấn đề, trên Safari cũ, nếu muốn kéo một tab ra thành một cửa sổ trình duyệt mới thì anh em chỉ cần… nắm kéo ra thôi. Còn giờ thì nếu kéo một tab thì cả cửa sổ sẽ di chuyển theo luôn. Muốn kéo tab riêng biệt thì chúng ta phải click và giữ thêm một khoảng thời gian thì mới tương tác với tab riêng biệt được. Thật sự không hiểu tại sao Apple lại phải làm như vậy? Ngoài ra cũng có thay đổi một số chi tiết nhỏ về bố cục mà chúng ta có thể chưa quen, dùng thêm vài ngày mình nghĩ sẽ quen tay hơn.
Nhìn chung về Safari, ngoại trừ hiệu năng cực kì ngon, phải, xin nhấn mạnh lại là cực kì ngon, thì giao diện mới mình thấy rối, phức tạp hoá không đáng có. Không biết anh em có cảm thấy giống mình không nhỉ?
Tính năng Universal Control
Với những ai đang dùng một hệ sinh thái phần cứng của Apple thì Universal Control sẽ là một trải nghiệm rất thích. Mình từng dùng tính năng Flow của chuột Logitech, nhưng khi Apple giới thiệu tính năng này thì mình cảm thấy rất hào hứng. Cần phải nói rõ thì Universal Control sẽ khác biệt so với Sidecar, dù nhìn vào thì chúng ta sẽ cảm thấy giống nhau vì sự liên kết giữa iPad và máy tính Mac.Mặc dù nói rằng đây là một tính năng đáng chú ý, nhưng… bùm bất ngờ chưa, hiện tại tính năng này vẫn chưa sử dụng được =))) Mình cũng đã hỏi nhiều anh em thì đều nhận được câu trả lời là chưa và có lẽ Apple sẽ unlock tính năng này trong tương lai, có thể là trong các bản beta sắp tới chẳng hạn. Không biết có anh em nào dùng được cái này không thì comment báo mình nhé. Khi nào dùng được thì mình sẽ lại trải nghiệm cho anh em xem nhé.
Quảng cáo
Focus
Tính năng giúp tập trung Focus là một tính năng mình đánh giá rất cao, đặc biệt là khi nó xuất hiện trên máy tính. Giờ đây mình có thể tạo rất nhiều profile cho những kịch bản khác nhau. Ví dụ mình tạo thêm một profile Focus gọi là “Làm việc”, trong đây mình chỉ cho phép một số người có thể liên hệ ví dụ như admin hoặc một số anh đồng nghiệp khác. Ngoài ra mình cũng được toàn quyền quy định app nào sẽ được thông báo khi bật profile này, app nào thì không. Như mình thì mình tắt hết Zalo, Fb Mess và chỉ để lại Telegram hay một số ứng dụng khác chẳng hạn.Mọi profile anh em tạo đều được đồng bộ với tất cả thiết bị khác mà anh em đang sử dụng. Nếu muốn tắt mở tính năng vào một khoảng thời gian cố định thì anh em cũng có thể set cho nó bật / tắt lúc nào anh em muốn. Với Focus thì mình dễ dàng kiểm soát mọi thứ hơn thay vì phải vào thủ công tắt mở thông báo từng app, từng người. Một điểm khác nữa là những người khác cũng sẽ thấy được anh em đang bận hay đang rảnh để tiện bề quyết định là có nên nhắn tin hay không, mọi người sẽ đỡ sợ phiền nhau hơn.
Những tính năng và thay đổi khác
Một vài tính năng và thay đổi khác mình sẽ liệt kê bên dưới cùng trạng thái của nó cho anh em theo dõi:- Live Text trong Photos: Dùng tốt trên máy Mac M1 nhưng Mac Intel thì không dùng được
- Trải nghiệm xem phim hoặc nghe nhạc chung bằng FaceTime: Số lượng người dùng beta hiện tại còn ít nên nhìn chung chưa trải nghiệm được. Nhưng theo những gì quan sát trong sự kiện thì đây là những thứ mà Messenger đã và đang làm rồi nên mình thấy cũng không có gì mới mẻ cho lắm.
- Spatial Audio với AirPods Pro: Rất đã, lần đầu trải nghiệm nên thấy lạ lẫm 😁
- iMessage: Cơ bản là mình thấy không có gì đặc biệt hơn cho lắm
- Shortcuts on Mac: Shortcuts sẽ giúp anh em tiếp cận với việc tự động hoá dễ dàng hơn. macOS đã có tính năng Automator từ lâu rồi, nhưng nhìn chung thì khá phức tạp so với Shortcuts. Anh em dùng Automator cũng đừng lo vì cả hai tính năng này sẽ tương thích ngược với nhau.
- Icon Control Center bây giờ cũng có một chấm hiển thị rằng máy có đang dùng camera hay micro không để chúng ta tiện bề kiểm soát tính riêng tư và bảo mật.
- Có thêm tính năng tiết kiệm pin tương tự như iPhone và iPad. Nhưng có lẽ vì mình dùng máy Intel nên dường như mình không thấy có sự khác biệt nhiều cho lắm.
- Ứng dụng Notes cho phép thêm hashtag để phân loại cũng như mention những người khác
Hiệu năng, độ ổn định
Sau hơn 1 - 2 ngày trải nghiệm thì mình kết luận rằng bản macOS 12 này mang lại hiệu năng ngon hơn bản 11 Big Sur, ít nhất là cho máy Intel-based. Lưu ý rằng đây chỉ mới là phiên bản beta đầu tiên nên sẽ có thể còn nhiều thay đổi về sau. Mình thấy máy ít phải bật quạt hơn trong cùng một điều kiện sử dụng.Lỗi lầm thì hiện tại không có quá nhiều lỗi nghiêm trọng trừ một vài lỗi vặt liên quan đến UI/UX như con trỏ khi gõ phím có thể bị đơ và không điều chỉnh vị trí bằng chuột được mà phải dùng đến các phím định hướng. Pin dùng nhỉnh hơn bản cũ một tí và nhiệt độ cũng không bốc hoả như trước. Cái này rất quan trọng với nhiều anh em ha. Nói chung là tốc độ hệ thống rất OK.
Các ứng dụng quan trọng không bị lỗi. Bộ ứng dụng Adobe mà mình hay dùng như Lightroom, Photoshop hay AI đều sử dụng rất bình thường. Ngoài ra bộ Office của Microsoft vẫn hoạt động trơn tru nhé anh em.
Mình làm việc cắm ra màn hình ngoài 4K thì thấy ít lag hơn, có vẻ cũng nhờ máy ít nóng hơn nên hiệu năng được ổn định. Lúc trước mình cắm màn hình ngoài, bật screen saver dạng Drift lên thì nó lag lag giật giật.
Trên đây là những chia sẻ của mình, anh em lên chưa và thấy thế nào, mời cập nhật thêm bên dưới cùng mình để mọi người cùng tham khảo nhé.