[Chia sẻ] Vì sao mình thích cài app từ Windows Store ngay cả khi đó chỉ là app desktop truyền thống?

Hôm qua nghe tin app F.lux lên Windows Store, tự nhiên mình cảm thấy rất phấn khởi và bỗng nhiên nghĩ lại mới thấy mình thật sự thích việc cài app từ Store như thế nào. Có rất nhiều cái lợi khi chúng ta mua hoặc tải app từ mô hình cửa hàng trực tuyến, đặc biệt là khi nó được áp dụng cho máy tính Windows, thứ đang được cả trăm triệu người trên thế giới sử dụng hằng ngày.

Dễ tìm, tải và cài dặt, dễ mua bản quyền

Như hôm qua mình thấy tin tức F.lux được đưa lên store, vậy là chỉ cần vào gõ đúng tên app này là nó đã hiện ra trước mặt. Bạn muốn cài Facebook và Facebook Messenger? Chẳng cần kiếm đâu xa, ở trên Store có rồi và chỉ cần gõ hai từ khóa trên là xong ngay. Điều tương tự cũng diễn ra với Evernote, Office hay bất kì ứng dụng nào khác mà mình cần cài.

Tất cả chỉ thông qua một hai cái click chuột, bạn không cần phải lên Google tìm kiếm link, down về, mở bộ cài lên thủ công nữa. Những chi tiết này tuy nhỏ và không đáng kể nhưng nó lại tái diễn nhiều lần khiến trải nghiệm của chúng ta chưa ngon lắm. Đó là chưa kể một số dịch vụ thậm chí còn bắt bạn phải đăng nhập mới cho download khá phiền phức. Windows Store ra đời giải quyết hết những "nỗi đau" này, và trong Windows 10 Creators thì quá trình download diễn ra mượt hơn bao giờ hết, không còn tình trạng Pending hay không cho tải nữa.

Đó là với app free, còn app bản quyền cũng không khác, bạn chỉ cần nhấn một phát là bản quyền đã nằm trong tay bạn, mọi giao dịch thanh toán đã có Windows Store đảm nhiệm (tất nhiên trước đó bạn cần phải add thẻ tín dụng rồi). Không cần những bước nhập lại thông tin thẻ dài dòng mỗi khi cần mua app, không cần phải lo về vấn đề bảo mật. Windows Store đơn giản hóa được những thứ tưởng chừng như đã đơn giản lắm rồi, và chính vì mua hàng dễ như vậy nên lập trình viên cũng dễ bán được app của mình hơn, rút ngắn thời gian từ khi khách quyết định cho đến lúc nhấn mua (hạn chế tình trạng đổi ý không mua nữa).

Dễ update sau này

Mỗi khi phần mềm bạn sử dụng có update mới, bạn phải đi lên website của nhà sản xuất tải về bản cập nhật. Một số app có cơ chế cập nhật tự động hoặc tải file về máy tự động cho bạn nên đỡ hơn chút xíu, nhưng về cơ bản bạn vẫn phải làm thủ công nhiều quá. Trong khi đó, những phần mềm trên Win Store sẽ update nhanh chóng ngay khi có bản mới, và bạn có thể update cùng lúc nhiều app cho tiết kiệm thời gian.

Đứng ở góc độ là một nhà phát triển phần mềm, mình cũng đánh giá cao cơ chế update dạng này vì nó giúp mình đẩy bản nâng cấp tới nhiều người dùng hơn (do người dùng rất lười update nếu không có cơ chế tự động), giảm tình trạng phân mảnh người đã xài bản 2.0 trong khi vẫn có người vẫn đang ở bản 1.0. Nhờ việc update lên bản mới nhanh chóng, gọn gàng mà bạn ít phải dành công sức ra bảo trì hệ thống chỉ để những người dùng cũ có thể xài được app, tiết kiệm chi phí, tiền bạc và dành nỗ lực đó để xây dựng chức năng mới thì sẽ hút khách hơn.


Cảm giác an toàn

Cái mà Windows Store nói riêng hay bất kì cửa hàng trực tuyến nào mang lại cho mình chính là cảm giác an toàn. Những ứng dụng muốn được đăng lên Store đều phải qua khâu kiểm duyệt của Microsoft thế nên đây giống như một cái lưới lọc dùng để loại bỏ những app độc hại và có ý đồ xấu. Đây cũng là ý tưởng chính mà Microsoft dùng để quảng bá cho Windows 10 S: chỉ được cài app từ Store, vì app Store an toàn, bảo mật. Trong thời buổi mà malware, ransomware hoành hành như hiện nay thì việc sử dụng app trên Store cần được khuyến khích một cách mạnh mẽ, tương tự như những gì Apple đã "ép" người dùng phải làm theo với App Store của iOS vậy.

Tất nhiên, chỗ nào cũng sẽ có lỗ hổng, app Store nào cũng có thể để lọt một số ứng dụng không an toàn, nhưng ít ra nguy cơ bạn bị tấn công sẽ được giảm thiểu rất nhiều nhờ những cơ chế lọc của Store. Chẳng phải khi không mà Microsoft, Google, Apple đều khuyên chúng ta nên hạn chế cài app ngoài.

App desktop cũng đã lên store

Đây mới chính là cái hấp dẫn nhất, và cũng là cái làm mình vô cùng hứng thú khi nghe tin F.lux lên Windows Store. Trước đây chúng ta thường nghĩ rằng app trên Store là những app bé bé nhỏ nhỏ, không làm được nhiều việc và nhất là không thể can thiệp sâu vào hệ thống. Nhưng F.lux đã làm thay đổi suy nghĩ của mình, đây là một app có thể chọc sâu vào Windows để đổi tông màu màn hình chứ không chỉ là mấy trò chơi hay ứng dụng utility đơn giản. Điều đó cho thấy ứng dụng Windows Store cũng mạnh như app bên ngoài, chỉ là từ trước đến giờ chưa nhiều app có thể cho chúng ta thấy điều đó.

Nhìn rộng ra, sẽ có ngày các công cụ tầm cỡ như Photoshop, CAD, những ứng dụng dựng phim đồ sộ, thậm chí là những công cụ đặc thù cần nhiều sức mạnh GPU, CPU cũng có thể triển khai lên Windows Store. Khi ấy, Windows Store sẽ thật sự mạnh mẽ và sẽ thu hút được sự chú ý của người dùng. Lúc ấy các hãng lớn có thêm một kênh nữa để phân phối sản phẩm tới người dùng của mình, người dùng có một cách tiện và dễ hơn để mua app, lợi cả đôi đường.


Ngoài ra, app trên Windows Store cũng sẽ giúp quản lý bản quyền tốt hơn, hạn chế tình trạng xâm phạm bản quyền đang diễn ra rất phổ biến với app desktop. Khi đó việc xác thực bản quyền sẽ thông qua cơ chế của Microsoft, và để phá được cơ chế đó rõ ràng không phải chuyển dễ dàng. Nhà sản xuất khi ấy rõ là được lợi rồi.

Ước mơ hiện tại của mình rất đơn giản. Mình muốn một ngày nào đó chúng ta chỉ cần xài Windows Store là đủ, mọi phần mềm muốn cài được đều phải đi qua đây. Cũng như khi bạn sử dụng iOS và Android vậy, cần app nào cứ lên Store mà kiếm. Store sẽ là cái đầu tiên bạn nhớ tới khi cần download một ứng dụng mới. Dần dần, chúng ta có một cách phân phối ứng dụng tốt, bền và có thể hoạt động trong dài lâu trong khi vẫn đảm bảo tính an toàn cho người dùng. Cái này giống như một giải pháp Win - Win - Win cho cả Microsoft, nhà phát triển và người dùng.

Conflict giữa dev và store hiện tại ra sao, cái gì cản đường?

Tất nhiên đời không phải màu hồng, mọi thứ đều có những điều cản đường chúng ta đi đến một thành công lý tưởng. Trong trường hợp của Windows Store, một trong những lý do khiến các nhà phát triển chưa đưa app lên Store đó là họ sẽ phải tốn thêm một khoản tiền hoa hồng chia cho Microsoft ở mức 30%. Ví dụ, nếu bạn bán được 10$ thì bạn phải chia cho Microsoft 3$, bạn giữ được 7$. Nếu bạn vẫn muốn hưởng trọn 10$, bạn buộc phải tăng giá app lên, khi ấy khách hàng lại phàn nàn rằng vì sao bán đắt thế, vậy là mất khách.

Nếu những nhà phát triển nào từ đầu đã lên Store thì không sao, nhưng với các công ty đã bán phần mềm qua kênh riêng từ đó giờ thì lại là chuyện lớn. Thay vì hưởng trọn nguyên ổ bánh ngon lành, giờ bạn phải cắt 30% cho thằng bạn cùng bàn. Những phần mềm lên tới nghìn đô, chục nghìn đô thì phần thất thoát này rất lớn, và bởi vì Microsoft giờ chưa có ràng buộc gì nhiều nên tội gì mà họ chịu mất tiền. Trừ khi Microsoft khóa khả năng cài app từ bên ngoài cho mọi Windows từ 7 đến 10 ngay lập tức, còn không thì sẽ rất khó để những nhà phát triển thay đổi suy nghĩ.

Tất nhiên Microsoft cũng có cách, họ làm từ từ, chậm rãi. Khởi đầu là Windows 10 S chỉ cho cài app từ Store mà thôi. Từ từ hãng bắt đầu siết thêm những cơ chế và giới hạn mới cho việc cài app lẻ bên ngoài là xong. Kế hoạch siết đó tạm thời chúng ta sẽ không bàn tới trong bài này.