Con người có đang tiến hóa?
Trong hàng ngàn năm qua, nhiều quần thể đã tiến hóa để thích nghi với môi trường địa phương. Người dân ở Siberia và Bắc Cực thích nghi độc đáo để chống chọi với cái lạnh khắc nghiệt. Họ đã trải qua quá trình chọn lọc tự nhiên và có khả năng sử dụng tay ở nhiệt độ cận âm mà không bị cóng, đồng thời tốc độ trao đổi chất cũng cao hơn giúp tăng sinh nhiệt.
Người Bajau ở Đông Nam Á có thể lặn sâu 70 mét và ở dưới nước khoảng 15 phút. Trải qua hàng nghìn năm sống như những ngư dân du mục trên biển, họ sở hữu lá lách giãn nở bất thường về mặt di truyền và hoạt động như một kho dự trữ oxy, điều này cho phép họ ở dưới nước lâu hơn. Đây là một sự tiến hóa tương tự như ở hải cẩu.
Trong hàng ngàn năm qua, nhiều quần thể đã tiến hóa để thích nghi với môi trường địa phương. Người dân ở Siberia và Bắc Cực thích nghi độc đáo để chống chọi với cái lạnh khắc nghiệt. Họ đã trải qua quá trình chọn lọc tự nhiên và có khả năng sử dụng tay ở nhiệt độ cận âm mà không bị cóng, đồng thời tốc độ trao đổi chất cũng cao hơn giúp tăng sinh nhiệt.
Người Bajau ở Đông Nam Á có thể lặn sâu 70 mét và ở dưới nước khoảng 15 phút. Trải qua hàng nghìn năm sống như những ngư dân du mục trên biển, họ sở hữu lá lách giãn nở bất thường về mặt di truyền và hoạt động như một kho dự trữ oxy, điều này cho phép họ ở dưới nước lâu hơn. Đây là một sự tiến hóa tương tự như ở hải cẩu.
Cao nguyên Tây Tạng nằm trên mực nước biển 4.500 mét có lượng Oxy rất loãng chỉ bằng 60% so với đồng bằng. Trong khi du khách và những người mới định cư bị say độ cao thì người Tây Tạng bản địa có thể thoải mái chạy nhảy trên núi. Khả năng này không phải do rèn luyện mà là do những biến đổi về gen cho phép cơ thể họ có thể tận dụng tối đa lượng Oxy hạn chế.
Những khác biệt này thể hiện rõ ngay từ khi sinh ra, trẻ sơ sinh Tây Tạng có trọng lượng nặng hơn bình thường và độ bão hòa oxy cũng cao hơn giúp gia tăng tỉ lệ sống sót. Theo ước tính, những thay đổi di truyền này đã phát triển khoảng 3.000 năm qua và vẫn đang tiếp tục diễn ra. Nghe có vẻ lâu đây là sự thích nghi nhanh nhất từng được ghi nhận ở người. Rõ ràng quá trình tiến hóa của loài người vẫn chưa kết thúc.
Khoa học phát triển có làm loài người ngừng tiến hóa?
Tất cả những thay đổi về mặt tiến hóa đều giúp cải thiện cơ hội sống sót của mọi người đến tuổi sinh sản và thúc đẩy chọn lọc tự nhiên. Tuy nhiên, y học hiện đại đã loại bỏ bớt những áp lực chọn lọc bằng cách giữ cho chúng ta sống sót mà không cần thay đổi bộ gen để chống lại các căn bệnh truyền nhiễm mà đáng ra đã giết chết chúng ta.
Thuốc kháng sinh, tiêm chủng, nước sạch và vệ sinh tốt,... Tất cả điều này làm tăng tối đa cơ hội sống sót của con người, dù sở hữu gen không tốt nhưng vẫn có thể tồn tại, phát triển và sinh sản mà không bị đào thải bởi tự nhiên.
Nhưng ngay cả khi mọi người trên Trái đất được tiếp cận với y học hiện đại, không có nghĩa là quá trình tiến hóa của con người dừng lại. Trên thực tế, một số nhà nhân chủng học cho rằng, áp lực của cuộc sống công nghiệp hiện đại đang đẩy nhanh tốc độ tiến hóa của loài người.
Quảng cáo
Nhờ vào y học hiện đại đã khiến đột biến khó ảnh hưởng đến tính mạng con người hơn, do đó chúng không bị đào thải. Điều này đã vô tình tạo ra sự đa dạng di truyền khổng lồ ở loài người và chưa từng có trước đây.
Sự tiến hóa của loài người hiện nay không còn đơn giản chỉ tập trung vào tiến hóa nhằm phù hợp với các biến đổi môi trường sống nữa. Thay vào đó, nhờ khoa học tiến bộ và sự đa dạng di truyền, sự tiến hóa của loài người đã bức tốc và phát triển nhiều khía cạnh hơn không còn gò bó trong khuôn khổ sinh tồn như trước đây.
Nguồn: TED-Ed
