TechRadar mới đây đã có được dữ liệu độc quyền từ nền tảng kỹ thuật số SimilarWeb, cho thấy một số thông tin thú vị về tình hình cuộc chiến trên thị trường trình duyệt hiện tại. Các số liệu cho thấy số lượt tải xuống Opera (một trình duyệt được xếp vào dạng nhỏ so với những cái tên như Google Chrome, Safari và Microsoft Edge) lại gần như tương đồng với con số mà Microsoft Edge đạt được.
Cụ thể từ tháng 1 đến tháng 5 năm nay, trang xác nhận download của Opera đã được truy cập 12,03 triệu lần trên desktop trong khi lượng truy cập vào trang download Edge đạt tổng cộng 12,40 triệu. Tuy nhiên dữ liệu của Opera là xác nhận số lượt tải xuống đã hoàn thành còn số liệu của Edge không cho thấy thông tin tương tự, điều này có nghĩa là trình duyệt nhỏ trên thực tế có thể đã thu hút nhiều lượt tải xuống hơn so với trình duyệt lớn hơn trong khoảng thời gian 5 tháng vừa qua.
Tuy nhiên, bất chấp những số liệu này thì dữ liệu thị phần tháng 5 từ Statcounter lại cho thấy Microsoft Edge (10,12%) có số lượng người dùng trên desktop gần gấp 4 lần so với Opera (2,8%). Vậy điều gì giải thích cho sự bất hợp lý này?
Cụ thể từ tháng 1 đến tháng 5 năm nay, trang xác nhận download của Opera đã được truy cập 12,03 triệu lần trên desktop trong khi lượng truy cập vào trang download Edge đạt tổng cộng 12,40 triệu. Tuy nhiên dữ liệu của Opera là xác nhận số lượt tải xuống đã hoàn thành còn số liệu của Edge không cho thấy thông tin tương tự, điều này có nghĩa là trình duyệt nhỏ trên thực tế có thể đã thu hút nhiều lượt tải xuống hơn so với trình duyệt lớn hơn trong khoảng thời gian 5 tháng vừa qua.
Tuy nhiên, bất chấp những số liệu này thì dữ liệu thị phần tháng 5 từ Statcounter lại cho thấy Microsoft Edge (10,12%) có số lượng người dùng trên desktop gần gấp 4 lần so với Opera (2,8%). Vậy điều gì giải thích cho sự bất hợp lý này?
Sức mạnh của việc “được cài mặc định”
Một cách giải thích cho việc này đó là, mặc dù các trình duyệt nhỏ như Opera vẫn có thể thu hút số lượng người quan tâm tương tự (và cũng có thể đạt chất lượng tương tự) như các trình duyệt của các công ty Big Tech, nhưng khả năng cạnh tranh lại không ở cùng một cấp độ vì bị cản trở bởi 1 yếu tố thị trường cụ thể - đó là việc được cài sẵn trên hệ điều hành.
Đáng chú ý nhất là Microsoft Edge, được cài sẵn trên tất cả các thiết bị Windows 10 và 11, và con số này lên tới hàng tỉ thiết bị. Tương tự như vậy là Safari với các thiết bị chạy macOS, iOS và iPadOS; Google Chrome với Chrome OS và Android. Trong khi đó, trình duyệt của Opera trên thực tế không được cài sẵn trên bất kỳ thiết bị nào, vì vậy họ phải hoàn toàn dựa vào sự đổi mới phần mềm để thu hút người dùng.
Và điều này cho thấy nếu không có các động thái từ các cơ quan quản lý để ngăn chặn việc Apple, Google và Microsoft tận dụng quyền kiểm soát đối với các hệ điều hành chính hiện tại để quảng bá phần mềm của riêng họ thì việc Opera có thể tạo ra sự cạnh tranh là điều hoàn toàn không thể.
Không giải quyết “cài mặc định”, không thể phá vỡ “thế độc quyền”
Điều này cũng nhận được sự đồng tình từ CEO DuckDuckGo và Proton trong cuộc trò chuyện gần đây với TechRadar Pro. Mặc dù cả 2 công ty đều không cạnh tranh chính trong thị trường trình duyệt nhưng họ đang phải đối mặt với những vấn đề giống hệt nhau trong các thị trường chính của mình là Tìm kiếm và email. Andy Yen, CEO Proton cho biết: “nếu quy định chống độc quyền không giải quyết được vấn đề “cài mặc định”, thì nó chỉ giải quyết được 5% vấn đề”. “Nếu bạn không giải quyết được mảnh ghép đó, bạn sẽ không thể phá vỡ thế độc quyền”.
Gabriel Weinberg, CEO DuckDuckGo cũng đưa ra những khiếu nại tương tự liên quan đến cách Google xử lý các dịch vụ mặc định trên nền tảng Android. “Trên Android hiện tại, phải mất hơn 15 cú chạm để thay đổi công cụ tìm kiếm mặc định, nhưng chúng tôi nghĩ rằng chỉ cần 1 thôi. Nếu loại hệ thống 1 chạm này được áp dụng, chúng tôi đã có thể lớn hơn từ 5 đến 10 lần so với ngày nay”. “Điều tối quan trọng là phải mở những loại ngành này ra. Câu trả lời cho vấn đề này là vấn đề quy định, vì vậy chúng tôi đang làm việc với các cơ quan trên toàn thế giới để biến điều này thành hiện thực”, ông nói.
Có còn hy vọng nào cho Opera?
Mặc dù mọi thứ đang diễn tiến theo hướng có lợi cho Microsoft, nhưng có một số dấu hiệu cho thấy công ty đã phải chùn bước trong nỗ lực thu hút người dùng dùng Edge. Ví dụ, hãng đã buộc phải rút lại một chính sách mà đã làm cho quá trình thay đổi trình duyệt mặc định phức tạp một cách bất hợp lý trên Windows 11 sau khi người dùng thể hiện sự không hài lòng. Ngoài ra công ty cũng bị chỉ trích vì chặn các liên kết trong các dịch vụ của riêng mình (widgets, Start Menu…) khởi chạy trên bất kỳ trình duyệt nào khác trừ Edge - một chiến thuật ngầm khác đã phải nhận nhiều sự chỉ trích từ cộng đồng.
Quảng cáo
Điều này cho thấy mặc dù sức mạnh của việc “cài mặc định” là rất lớn, nhưng khía cạnh “tâm lý người tiêu dùng” cũng có sức mạnh không hề nhỏ. Vì vậy những bước đi sai lầm kiểu này có thể sẽ phải trả giá bằng việc sẽ mất người dùng vào tay những công ty đối thủ nhỏ hơn.
Ngoài ra còn có những dấu hiệu cho thấy các cơ quan quản lý đã bắt đầu xem xét mức độ nghiêm trọng và cấp bách của vấn đề, ví dụ những biện pháp gần đây do EU công bố dựa theo Đạo luật Thị trường Kỹ thuật số (DMA). DMA tìm cách hạn chế quyền lực của cái gọi là “những kẻ gác cổng công nghệ”, những công ty có vị trí thống lĩnh thị trường và có nguồn lực giàu mạnh, luôn hạn chế cơ hội cạnh tranh của các đối thủ nhỏ hơn. Đạo luật này bao gồm các biện pháp ngăn chặn những “kẻ gác cổng” xếp hạng sản phẩm của họ cao hơn trong kết quả tìm kiếm và chặn người dùng gỡ các app đã được cài sẵn.
Mỹ đã hành động chậm hơn so với EU, một phần vì lòng tự hào quốc gia đối với các công ty công nghệ nổi tiếng của mình. Tuy nhiên, bánh xe hiện đang bắt đầu quay và dự kiến luật chống độc quyền mới mang tính bước ngoặc sẽ có hiệu lực trong những năm tới, mở ra cánh cửa cho Opera và các công ty giống như họ vươn lên.
Theo: TechRadar
