Disney và Netflix đang chống lại dự thảo luật bên Mỹ, cho phép anh em dễ dàng hủy gói cước

Chuyện là thế này, có đợt mình đăng ký bỏ tiền để đọc The New York Times. Sau khoảng nửa năm thấy không đọc nhiều, nên mình tìm chỗ dừng đăng ký đóng tiền hàng tháng. Lúc ấy mới tá hỏa phát hiện ra là không có nút Unsubscribe như trên iOS hay Android (mình đăng ký trên web).


Tờ báo này yêu cầu người đọc muốn dừng đóng tiền hàng tháng thì phải gọi điện vào tổng đài. Nơi duy nhất bắt buộc phải có nút Unsubscribe trên trang web chính là California, Mỹ, vì ở bang này có luật bảo vệ quyền của người sử dụng internet rất nghiêm. Vậy là mình phải dùng VPN giả vờ đang ở bang này thì mới bỏ được đăng ký đọc báo. Nếu là người khác không tìm hiểu được chuyện này thì chắc hàng tháng vẫn sẽ bỏ tiền cho tờ này, hoặc nhiều tờ khác với thiết kế giao diện tương tự.

Tương tự như thế, cũng là Dark Pattern, ví dụ anh em đọc tin tức trên mạng, ngày xưa không cần, nhưng giờ các bang ở Mỹ hay nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ đã buộc các trang web phải liệt kê chi tiết những cookie theo dõi và thu thập dữ liệu của người dùng, cũng như cho phép tất cả mọi người dùng có quyền vô hiệu hóa cookie theo dõi nằm ẩn trong trang web.



Đấy là luật, còn ứng dụng thì khác. Lấy ví dụ như khi anh em đọc The Guardian trên trình duyệt web đi. Nút bấm “Cho phép Cookies hoạt động” rất to và rõ ràng, ấn 1 phát là xong. Nhưng nếu muốn tùy chỉnh vô hiệu hóa cookies để an tâm, trang web sẽ đẩy anh em sang một bảng vô cùng phức tạp, trải qua nhiều bước mới làm được như ý muốn. Tình trạng nản, ấn luôn nút cho phép cookies theo dõi chắc chắn là thứ sẽ xảy ra với một số người.

Epic Games nhận án phạt 520 triệu USD vì vi phạm liền một lúc hai luật bảo vệ người dùng ở Mỹ

Cùng lúc, Epic Games đang phải chấp nhận trả hai án phạt từ Ủy ban thương mại liên bang Hoa Kỳ. Khoản phạt đầu tiên trị giá 275 triệu USD vì phía các nhà quản lý Mỹ cho biết Epic Games, với tác phẩm Fortnite trên nhiều nền tảng thiết bị…

tinhte.vn

Một ví dụ khác là ở ngành game, ví dụ Epic Games với án phạt 245 triệu USD mà FTC áp vì “lừa gạt người dùng”, đặc biệt là các em nhỏ chơi Fortnite. Một ví dụ cơ bản là lời mời mua DLC, mua Battle Pass trong nhiều game, đặt ở đúng màn hình khởi động. Anh em, đặc biệt là các bạn nhỏ tuổi ấn nút liên tục để vào game cho nhanh chắc chắn sẽ ấn nhầm, ví dụ như ấn Esc để thoát thì lại ấn nhầm Enter để mua đồ ảo. Và đó chính là chiến lược mà FTC nói Epic Games đã ứng dụng để kiếm lời.

Về phần Epic Games, ủy ban thương mại liên bang cho rằng Epic đã tận dụng những giải pháp Dark pattern trong Fortnite, tạo ra những nút bấm dễ gây hiểu lầm cho người dùng: “Người chơi có thể vô tình ấn nút mua đồ khi đang cố gắng bật máy để vào game, trong khi game đang tải màn chơi, hoặc ấn nhầm một nút nào đó dù họ chỉ muốn xem qua vật phẩm trông như thế nào.” Hệ quả là Epic Games bỏ túi hàng trăm triệu USD vì “người chơi bấm nhầm”, dù rằng giao diện game được thiết kế đầy chủ đích để sự nhầm lẫn ấy diễn ra.

Đó chính là những ví dụ của những rắc rối mà dự thảo luật “click to cancel” của FTC muốn giải quyết tận gốc.

Các dịch vụ trực tuyến phản ứng

Hồi tháng 3, FTC đưa ra dự thảo luật “click to cancel”, muốn đưa nó vào quy định quản lý “để giúp người tiêu dùng dễ dàng hủy gói dịch vụ hệt như cách họ đăng ký.” Từ dịch vụ trực tuyến đến dịch vụ ngoài đời thật, từ dịch vụ stream, xem truyền hình cáp, gói cước điện thoại… tất cả đều sẽ phải tuân thủ nếu dự thảo này được thông qua.

Lấy ví dụ trực tiếp, nếu anh em không sống ở bang California, đăng ký đọc tin tức trên The New York Times, với dự thảo luật nói trên, anh em sẽ không phải khổ sở gọi điện thoại vào đúng số để hủy gói cước nữa, mà chỉ cần ấn 1 nút trên trang web là xong.

Lẽ đương nhiên, các đơn vị kinh doanh dịch vụ trực tuyến, đặc biệt là các đơn vị phân phối phim ở Hollywood đang tìm cách để chống lại dự thảo luật này. Giữa thời điểm doanh thu truyền hình cáp càng lúc càng giảm, dịch vụ xem phim trực tuyến đang trở thành cứu cánh để đảm bảo doanh thu cho các tập đoàn giải trí và cả các nhà đài.

Mô hình này, ví dụ như Netflix hay HBO Max, luôn phụ thuộc vào việc thu hút người xem mới, và giữ chân khách hàng cũ. Chưa cần đến luật “click to cancel”, tình trạng bội thực dịch vụ xem phim trực tuyến đang tạo ra những tác động tiêu cực. Lấy ví dụ năm 2022, tỷ lệ churn rate, tức là tỷ lệ người dùng nghỉ một dịch vụ để chuyển qua dùng dịch vụ khác đã tăng từ 3.2% (số liệu 2019) lên 5.8%, theo Antenna. Còn trong khi đó, một khảo sát của Deloitte đưa ra tỷ lệ 44% số người được hỏi cho biết họ đã từng hủy một dịch vụ trực tuyến trong vòng 6 tháng trở lại đây, con số cao nhất kể từ khi Deloitte bắt đầu theo dõi số liệu churn rate.

Và dark pattern chính là một trong số những giải pháp để các dịch vụ trực tuyến, đặc biệt là xem phim trực tuyến giữ chân người dùng, giảm tỷ lệ churn rate. Đặc biệt gần đây, Max, dịch vụ xem phim của Warner Bros. Discovery đã ứng dụng những tính năng để ngăn cản người dùng hủy dịch vụ một cách dễ dàng, ví dụ như đưa ra những gói nội dung phù hợp với thói quen thưởng thức nội dung của từng người dùng.



Đáp trả dự thảo luật của FTC, hiệp hội internet và truyền hình Mỹ, bao gồm cả Disney, Paramount, Warner Bros. Discovery đã có tuyên bố chính thức, nói rằng dự thảo này quá mơ hồ, dễ khiến người tiêu dùng hiểu lầm. Thêm nữa, họ cho rằng “dự thảo luật này hạn chế nghiêm trọng, thậm chí trong một số trường hợp là cấm các công ty giao tiếp với khách hàng, vi phạm quyền tự do ngôn luận.”

Cùng lúc, hiệp hội phần mềm giải trí, tổ chức quy tụ các nhà phát hành game lớn cũng chi biết những điều khoản trong dự thảo luật của FTC “sẽ cản trở việc thưởng thức game của khách hàng.” Hiệp hội này cho rằng, “hầu hết người tiêu dùng đều hiểu những ưu đãi đi kèm với việc tự động gia hạn gói cước, và sẵn sàng tham gia.” Cho phép người dùng hủy dễ dàng và nhanh chóng gói cước sẽ ngăn cản các nhà phát hành game cung cấp những gói cước thay thế, hoặc khuyến mại giảm giá.