Một loại enzym vi khuẩn mới vừa được phát hiện có trong ruột người đã giúp các nhà khoa học cho ra đời giải pháp giúp chuyển máy A thành máu O nhanh hơn nhiều so với các cách tiếp cận trước đây. “Nếu được nhân rộng, kỹ thuật này sẽ gia tăng khả năng cung cấp máu hiện tại vì máu O (loại Rh-) có thể truyền được cho bất kỳ người mang nhóm máu nào khác”, Steve Withers tại Đại học British Columbia, người đứng đầu nghiên cứu, cho biết.
Như chúng ta biết, có tổng cộng 4 loại máu chính đó là: A, B, AB và O. Nhìn chung, hình dạng tế bào hồng cầu ở mỗi loại máu là tương tự nhau và thứ chia máu ra thành nhiều loại chính là kháng nguyên có trên bề mặt chúng. Nhóm máu A có chứa kháng nguyên A trên bề mặt hồng cầu, máu B mang kháng nguyên B, máu AB chứa cả 2 loại kháng nguyên này và máu O thì không có kháng nguyên nào. Trên lý thuyết, nếu hệ thống miễn dịch không nhận ra các kháng nguyên này có mặt trên tế bào lạ, chúng sẽ bị tấn công. Về bản chất, kháng nguyên là chính là đường - một loại Polysaccharide hoặc protein.
Vì vậy, truyền nhóm máu B cho người có nhóm máu A sẽ gây ra phản ứng miễn dịch có thể khiến người đó tử vong và đây là lý do máu O quan trọng bởi nó không chứa kháng nguyên nào, nghĩa là truyền được cho nhiều đối tượng khác nhau. Dựa trên ý tưởng này, công việc của các nhà khoa học là học đó là tìm cách loại bỏ kháng nguyên có trên các nhóm máu A, B hay AB và biến nó thành máu O. “Chúng ta biết rằng một số loại đường trên bề mặt hồng cầu cũng có mặt ở thành ruột”, Withers giải thích.
Chính vì lẽ đó, ông và các cộng sự của mình bắt đầu tìm kiếm các enzym chịu trách nhiệm loại bỏ đường trong vi khuẩn có ở phân người, thứ mà nhóm chuyên gia nghĩ rằng cũng có mặt trên thành ruột. Sau đó, các nhà nghiên cứu tiến hành giải mã trình tự gen của enzym vi khuẩn này, chuyển nó vào vi khuẩn E.Coli để tìm hiểu phản ứng của nó đối với đường. Kết quả, họ phát hiện ra một họ enzym mới có trong vi khuẩn đường ruột với khả năng lấy đường từ loại protein màng nhầy lót ở thành ruột.
Đường trên chất nhầy này có cấu trúc tương tự như kháng nguyên trên bề mặt hồng cầu. Khi các nhà khoa học kết hợp enzym này với nhóm máu A, họ phát hiện ra rằng lớp đường đã bị lấy ra khỏi các tế bào máu, biến nó thành máu O. Quá trình này diễn ra nhanh hơn 30 lần so với việc dùng các enzym khác và hữu hiệu với toàn bộ loại máu, điều chưa từng được thực hiện trước giờ.
Tuy thành công nhưng mọi thứ hiện tại vẫn chỉ diễn ra trong phạm vi phòng thí nghiệm, enzyme này sẽ phải trải qua nhiều thử nghiệm hơn nhằm đảm bảo an toàn hơn trước khi nó được áp dụng để tạo ra máu truyền cho con người. Dù vậy, kết quả nghiên cứu mới được xem là một bước tiến đầy hứa hẹn.
Như chúng ta biết, có tổng cộng 4 loại máu chính đó là: A, B, AB và O. Nhìn chung, hình dạng tế bào hồng cầu ở mỗi loại máu là tương tự nhau và thứ chia máu ra thành nhiều loại chính là kháng nguyên có trên bề mặt chúng. Nhóm máu A có chứa kháng nguyên A trên bề mặt hồng cầu, máu B mang kháng nguyên B, máu AB chứa cả 2 loại kháng nguyên này và máu O thì không có kháng nguyên nào. Trên lý thuyết, nếu hệ thống miễn dịch không nhận ra các kháng nguyên này có mặt trên tế bào lạ, chúng sẽ bị tấn công. Về bản chất, kháng nguyên là chính là đường - một loại Polysaccharide hoặc protein.
Vì vậy, truyền nhóm máu B cho người có nhóm máu A sẽ gây ra phản ứng miễn dịch có thể khiến người đó tử vong và đây là lý do máu O quan trọng bởi nó không chứa kháng nguyên nào, nghĩa là truyền được cho nhiều đối tượng khác nhau. Dựa trên ý tưởng này, công việc của các nhà khoa học là học đó là tìm cách loại bỏ kháng nguyên có trên các nhóm máu A, B hay AB và biến nó thành máu O. “Chúng ta biết rằng một số loại đường trên bề mặt hồng cầu cũng có mặt ở thành ruột”, Withers giải thích.
Chính vì lẽ đó, ông và các cộng sự của mình bắt đầu tìm kiếm các enzym chịu trách nhiệm loại bỏ đường trong vi khuẩn có ở phân người, thứ mà nhóm chuyên gia nghĩ rằng cũng có mặt trên thành ruột. Sau đó, các nhà nghiên cứu tiến hành giải mã trình tự gen của enzym vi khuẩn này, chuyển nó vào vi khuẩn E.Coli để tìm hiểu phản ứng của nó đối với đường. Kết quả, họ phát hiện ra một họ enzym mới có trong vi khuẩn đường ruột với khả năng lấy đường từ loại protein màng nhầy lót ở thành ruột.
Đường trên chất nhầy này có cấu trúc tương tự như kháng nguyên trên bề mặt hồng cầu. Khi các nhà khoa học kết hợp enzym này với nhóm máu A, họ phát hiện ra rằng lớp đường đã bị lấy ra khỏi các tế bào máu, biến nó thành máu O. Quá trình này diễn ra nhanh hơn 30 lần so với việc dùng các enzym khác và hữu hiệu với toàn bộ loại máu, điều chưa từng được thực hiện trước giờ.
Tuy thành công nhưng mọi thứ hiện tại vẫn chỉ diễn ra trong phạm vi phòng thí nghiệm, enzyme này sẽ phải trải qua nhiều thử nghiệm hơn nhằm đảm bảo an toàn hơn trước khi nó được áp dụng để tạo ra máu truyền cho con người. Dù vậy, kết quả nghiên cứu mới được xem là một bước tiến đầy hứa hẹn.
Nguồn: NewScientist
