Malassezia là một loại men sống và phát triển trên da đầu của chúng ta, nơi được xem như là thiên đường của chúng với nguồn thức ăn dồi dào. Và trong khoảng một nửa dân số loài người, hoạt động của nó gây ra gàu. Vậy gàu thực chất là gì? tại sao một số người lại có nhiều gàu hơn những người khác? Và nó có thể được điều trị như thế nào?
![[IMG]](https://photo2.tinhte.vn/data/attachment-files/2021/02/5366405_1.gif)
Cơ thể con người được ví như một hành tinh vậy. Da của chúng ta chứa hàng tỷ vi khuẩn và men Malassezia xuất hiện trên da chúng ta ngay sau khi được sinh ra. Các nang tóc và nang lông trên khắp cơ thể là nơi định cư của chúng. Malassezia thích những nơi ẩn náu này vì chúng chứa các tuyến tiết bã nhờn có tác dụng bôi trơn và làm chắc tóc của chúng ta. Malassezia tiêu thụ protein và dầu trên da. Da đầu là nơi có nhiều nang tiết bã nhờn nhất trên cơ thể nên đây được xem là môi trường sống lý tưởng cho Malassezia và gàu là sản phẩm phụ của quá trình này.
Gàu hình thành như thế nào?
Cơ thể con người được ví như một hành tinh vậy. Da của chúng ta chứa hàng tỷ vi khuẩn và men Malassezia xuất hiện trên da chúng ta ngay sau khi được sinh ra. Các nang tóc và nang lông trên khắp cơ thể là nơi định cư của chúng. Malassezia thích những nơi ẩn náu này vì chúng chứa các tuyến tiết bã nhờn có tác dụng bôi trơn và làm chắc tóc của chúng ta. Malassezia tiêu thụ protein và dầu trên da. Da đầu là nơi có nhiều nang tiết bã nhờn nhất trên cơ thể nên đây được xem là môi trường sống lý tưởng cho Malassezia và gàu là sản phẩm phụ của quá trình này.
Bã nhờn bao gồm cả axit béo bão hòa và không bão hòa. Malassezia ăn bã nhờn bằng cách tiết ra một loại enzyme tiêu thụ chất béo bão hòa. Chất béo không bão hòa dư thừa dần ngấm vào da và tạo các lỗ hổng trên da. Lúc này, cơ chế miễn dịch của cơ thể kích hoạt gây ra tình trạng viêm khiến gàu ngứa. Nó cũng làm cho các tế bào da tăng sinh để sửa chữa vùng da bị tổn thương.
Thông thường, bề mặt bên ngoài của da hay còn gọi là biểu bì, tự đổi mới hoàn toàn sau mỗi hai đến ba tuần. Tế bào biểu bì phân chia và chết đi, sau đó dần bong ra từng ô với kích thước quá nhỏ để nhìn thấy. Nhưng với gàu thì khác, các tế bào được tăng sinh để nhanh chóng sửa chữa vùng da bị hỏng, khiến vùng da này dày hơn phần còn lại. Do đó, khi chúng khô lại sẽ tạo thành vảy, kèm với bã nhờn xung quanh nang lông sẽ bong ra thành từng mảng nhìn thấy được và đó cũng chính là gàu.
Làm thế nào để loại bỏ gàu?
Mặc dù thực tế Malassezia sinh sống trên tất cả mọi người nhưng không phải ai cũng bị gàu, một số người dễ bị hơn. Vẫn chưa chắc chắn nguyên nhân vì sao nhưng có thể do khuynh hướng di truyền hay da của một số người dễ thẩm thấu các chất béo không bão hòa hơn và nhạy cảm hơn những người khác.
Hiện nay, cách hiệu quả nhất để loại bỏ gàu là sử dụng dầu gội có thành phần thuốc chống nấm để giết Malassezia. Một số trường hợp chỉ bị gàu trong một thời gian do thay đổi nội tiết tố khiến sự tiết bã nhờn nhiều hơn.
Các nhà nghiên cứu đang tìm hiểu cách mà Malassezia giao tiếp với hệ thống miễn dịch thông qua oxylipin để điều chỉnh chứng viêm. Nếu họ có thể tìm ra cách để ức chế oxylipin gây viêm và tăng cường chất chống viêm, họ có thể phát triển các phương pháp điều trị gàu mới. Bên cạnh đó, các nhà khoa học cũng đang xem xét mối quan hệ lợi ích giữa cơ thể và Malassezia. Tuy gàu có thể gây khó chịu và xấu hổ nhưng chúng giúp chống lại các vi khuẩn nguy hiểm khác xâm nhập như Staphylococcus Aureus.
Quảng cáo
Nguồn: TED-Ed
