Đây là động thái mới nhất trong cuộc chiến của những người làm công việc sáng tạo, content creator với những nhà phát triển trí thông minh nhân tạo. Getty Images, đơn vị nắm giữ bản quyền hàng trăm triệu triệu tấm hình chụp từ rất nhiều nhiếp ảnh gia trên toàn thế giới vừa khởi kiện nhà phát triển Stability AI.
Lý do rất đơn giản: Stability AI bị tố cáo đã thu gom trái phép hàng triệu tấm hình mà đơn vị này bán bản quyền cho các tổ chức và cá nhân, với mục đích huấn luyện khả năng xử lý hình ảnh của trí thông minh nhân tạo.
Sản phẩm AI ở đây là Stable Diffusion. Giống như nhiều công cụ tự động tạo hình ảnh nhờ thuật toán machine learning, Stable Diffusion dựa vào kinh nghiệm nó có được trong quá trình phân tích và “học” hàng triệu hình ảnh, để tạo ra giải pháp gõ một câu “chủ đề” để tạo ra một hình ảnh với độ chi tiết cao và chân thực.
Đơn kiện đã được Getty Images gửi lên Toà án công lý cao cấp thủ đô London. CEO Craig Peters của Getty Images cho biết, trước khi đâm đơn khởi kiện Stability AI, họ đã gửi một bức thư thông báo trước cho nhà phát triển trí thông minh nhân tạo. Tuy nhiên phía Getty không cho biết liệu vụ kiện này có diễn ra ở cả toà án bên Mỹ hay không.
Lý do rất đơn giản: Stability AI bị tố cáo đã thu gom trái phép hàng triệu tấm hình mà đơn vị này bán bản quyền cho các tổ chức và cá nhân, với mục đích huấn luyện khả năng xử lý hình ảnh của trí thông minh nhân tạo.
Sản phẩm AI ở đây là Stable Diffusion. Giống như nhiều công cụ tự động tạo hình ảnh nhờ thuật toán machine learning, Stable Diffusion dựa vào kinh nghiệm nó có được trong quá trình phân tích và “học” hàng triệu hình ảnh, để tạo ra giải pháp gõ một câu “chủ đề” để tạo ra một hình ảnh với độ chi tiết cao và chân thực.
Đơn kiện đã được Getty Images gửi lên Toà án công lý cao cấp thủ đô London. CEO Craig Peters của Getty Images cho biết, trước khi đâm đơn khởi kiện Stability AI, họ đã gửi một bức thư thông báo trước cho nhà phát triển trí thông minh nhân tạo. Tuy nhiên phía Getty không cho biết liệu vụ kiện này có diễn ra ở cả toà án bên Mỹ hay không.
Quảng cáo
CEO Peters nói: “Nguyên nhân của thủ tục pháp lý này là do hành vi sử dụng tài sản trí tuệ của những bên khác mà không có giấy phép hay thậm chí không thèm xin phép, từ đó tạo ra một giải pháp để họ thương mại hoá kiếm lời.
Chúng tôi không tin rằng việc kinh doanh giải pháp mà Stability AI tạo ra tuân thủ luật kinh doanh ở cả Anh Quốc hay Hoa Kỳ. Công ty này hoàn toàn không liên hệ với Getty Images để xin sử dụng tác phẩm nhiếp ảnh do các công tác viên của chúng tôi cung cấp. Vì thế chúng tôi phải có hành động để bảo vệ tác quyền của cả chúng tôi lẫn các cộng tác viên.”
Những công cụ mỹ thuật sử dụng thuật toán machine learning như Stable Diffusion từ Stability AI luôn cần lượng dữ liệu khổng lồ đầu vào, và tất cả những dữ liệu ấy đều do con người tạo ra. Lúc này, các nhà phát triển AI sẽ quét mạng internet để thu thập dữ liệu, đó là lúc nhiều bên không thèm xin phép tác giả của những nội dung số.
Các nhà phát triển AI tranh luận rằng, việc thu thập dữ liệu trực tuyến được bảo vệ bởi luật sử dụng công bằng của Mỹ, nhưng nhiều đơn vị nắm bản quyền nội dung số thì phản đối cách nghĩ này, vì đó là hành vi vi phạm bản quyền. Các chuyên gia luật cũng không có góc nhìn chung về vấn đề này, dẫn tới việc phải nhờ tới thẩm phán tại toà án phân xử.
Nhiều đơn vị phát triển AI như OpenAI không công bố nguồn dữ liệu họ thu thập để huấn luyện thuật toán machine learning. Còn Stability AI nói rằng quy trình huấn luyện Stable Diffusion dựa vào nguồn dữ liệu mở. Đã có bên độc lập phân tích những nguồn dữ liệu này và đi đến kết luận Stability AI thu thập rất nhiều hình ảnh từ Getty Images và những nguồn hình stock khác trên mạng internet.
Bằng chứng là AI luôn có xu hướng tự tạo ra một cái watermark giống hệt cả về chi tiết lẫn vị trí của những bức hình demo của Getty Images, cho mọi người dùng miễn phí, muốn xoá watermark thì phải trả tiền:
Quảng cáo
Dù những đơn vị như Stability AI luôn phủ nhận những nguy cơ về pháp lý và đạo đức khi tạo ra thuật toán machine learning, họ vẫn phải âm thầm tìm cách xoa dịu giới content creator. Lấy ví dụ gần đây nhất đơn vị này cho phép các nghệ sĩ, nhiếp ảnh gia “không cho phép thuật toán thu thập hình ảnh” để hoàn thiện Stable Diffusion.
Về phần Getty Images, CEO đơn vị cung cấp bản quyền hình ảnh này nói rằng công ty không quan tâm tới những khoản bồi thường về mặt tài chính, mà cũng không có ý định ngăn chặn bất kỳ nhà phát triển thuật toán AI nào, mà thay vào đó là tạo ra một án lệ, một nền tảng để những thủ tục pháp lý tương tự về sau có thể dựa vào, và đương nhiên không loại trừ khả năng Getty Images sẽ có được cho họ một thoả thuận sử dụng hình ảnh từ các nhà phát triển AI.
Theo The Verge
