Ai Cập cổ đại, một trong những nền văn minh lâu đời nhất trên Trái Đất luôn nhận được sự quan tâm của những người thích khám phá văn hóa cũng như giới nghiên cứu. Nhiều thành tựu rực rỡ, các công trình kiến trúc đồ sộ như Kim Tự tháp, tượng nhân sư ... cùng một xã hội nông nghiệp, thương mại phát triển, tất cả những điều những đó điều có thể được giải mã qua di vật khảo cổ cùng những tài liệu viết còn tồn tại tới ngày nay. Trong một nỗ lực nhằm hiểu rõ hơn về đất nước Ai Cập cổ đại, các nhà nghiên cứu tại Đại học Chicago (Hoa Kỳ) đã dành nhiều năm để hoàn thành bộ từ điển khổng lồ mô tả ngôn ngữ thường nhật của người dân ở đất nước Bắc Phi này ở thời điểm cách đây hàng nghìn năm.
Hầu hết các tài liệu về chữ viết của người Ai Cập cổ đại tồn tại tới hiện nay có niên đại vào khoảng 500 trước Công Nguyên cho tới 500 năm sau Công Nguyên khi đế chế Egypt suy yếu và bị xâm lấn bởi các cuộc chiến của người Ba Tư (Persian), Hy Lạp (Greek) và La Mã (Roma). Quá trình đó đã tạo ra sự giao lưu văn hóa và ngôn ngữ, vì thế rất nhiều từ thông dụng trong tiếng Anh và nhiều ngôn ngữ khác hiện nay bắt nguồn từ những từ Ai Cập cổ. Người Ai Cập đã sáng tạo và khám phá nhiều bí ẩn của khoa học, chính vì thế không có gì ngạc nhiên khi nhiều cụm từ thuật ngữ mà chúng ta dùng hiện nay cũng được biến đổi trên cơ sở các từ gốc trong ngôn ngữ của họ. Tuy nhiên, chính sự áp bức về chính trị cùng sự chi phối văn hóa của các đế chế hùng mạnh khác mà chữ viết Ai Cập cổ và những thành tự mà họ đạt được đã bị tàn phá nặng nề. Khôi phục và giảm mã hoàn toàn hệ thống chữ viết đó là mục đích mà nhiều nhà nghiên cứu đã theo đuổi hơn 200 năm qua.
Dựa trên các chữ viết trên các tâm bia đã cổ và đất nung, vào năm 1808, nhà ngôn ngữ học người Pháp Jean Francois Champollion bắt đầu giải mã những chữ tượng hình Ai Cập cổ đầu tiên. Tuy nhiên, phải đến 14 năm sau (năm 1822) ông mới có một phác thảo cơ bản về hệ thống ngôn ngữ này khi giới thiệu nó qua bản cáo cáo trình bày tại hội nghị của Viện hàn lâm khoa học Paris. Từ đó con người mới có cơ hội để nghiên cứu rõ hơn về nền văn minh bên bờ sông Nile, đây cũng là thời điểm hình thành nên một ngành khoa học hoàn toàn mới: Ai Cập học.
Nối tiếp những nỗ lực của các thế hệ các nhà nghiên cứu đi trước, nhóm chuyên gia tại Đại học Chicago vừa hoàn thành bộ từ điển về ngôn ngữ sử dụng thường ngày của người Ai Cập cổ. Hệ thống này trải rộng nhiều lĩnh vực khác nhau: từ xã hội, chính trị, văn hóa, khoa học, thương mại ... Công trình này đã nhận được những đánh giá tích cực từ các nhà khoa học đầu ngành trên thế giới. Theo giáo sư James Allen, chủ nhiệm khoa Ai Cập học và văn hóa Tây Á cổ tại Đại học Brown: bộ từ điển được xây dựng bởi các nhà khoa học tại Đại học Chicago là bộ bách khoa hữu ích nhất và toàn diện nhất so với những tài liệu về Ai Cập cổ đã từng xuất bản. Còn giáo sư Gil Stein, chủ tịch Viện phương Đông (Oriental Institute) cho biết: "Từ điển ngôn ngữ thông dụng của người Ai Cập cổ mới nhất đã đạt được sự toàn vẹn ở thời điềm hiện tại. Nó có ảnh hưởng to lớn tới quá trình hiểu biết của chúng ta về văn minh Ai Cập, nhất là ở giai đoạn cuối khi nó vẫn còn rực rỡ và bắt đầu bị dung hòa bởi các nền văn minh khác".
.
Nguồn: Đại học Chicago
