Theo Digitimes, Xiaomi và Oppo sẽ giới thiệu những chiếc điện thoại flagship sử dụng chip của riêng mình, không dùng Snapdragon nữa. Việc này có thể diễn ra vào cuối năm nay hoặc đầu năm 2022. Cách đây ít hôm Google cũng được cho là sẽ dùng chip riêng cho Pixel 6. Samsung thì hiện nay đã có chip Exynos riêng rồi. Nếu tất cả những thông tin trên thành hiện thực, tương lai mà smartphone Android chia tay các chip Snapdragon là chuyện hoàn toàn có thể xảy ra.
Ai cũng muốn kiểm soát vận mệnh của mình trong tay, đặc biệt là với một linh kiện quan trọng bậc nhất đến sự thành bại của một chiếc smartphone: SoC trung tâm, hay như cách gọi thân quen của chúng ta là CPU hay chip (thực ra một con chip SoC có nhiều thành phần trên đó lắm: CPU, GPU, bộ xử lý AI, bộ xử lý tín hiệu mạng, bộ xử lý tín hiệu hình ảnh… nhưng trong bài này sẽ gọi tắt là SoC cho gọn nhé).
Sự thành công của Apple với chip A-Series trên các đời iPhone, cũng như sức mạnh của chip M-Series trên Mac càng củng cố mong muốn tự kiểm soát SoC của các hãng đối thủ. Nhờ tự làm SoC, Apple có thể tạo ra một con chip phù hợp với những tính năng mà họ muốn mang lên một đời iPhone nào đó mà không cần sự điều chỉnh, tùy biến từ đối tác. Ví dụ, Apple cần xử lý ảnh bằng các thuật toán AI, thế là họ bổ sung thêm bộ xử lý AI vào chip của mình. Apple cần bảo mật dữ liệu vân tây và gương mặt, họ bổ sung một vùng nhớ đặc biệt để lưu trữ thông tin sinh trắc học nằm ngay trên chip (gọi là Secure Enclave).
![[IMG]](https://photo2.tinhte.vn/data/attachment-files/2021/04/5429129_5183171_cover_home_apple_a14_bionic.jpg)
Vì sao các hãng lại muốn tự làm chip riêng đến thế?
Ai cũng muốn kiểm soát vận mệnh của mình trong tay, đặc biệt là với một linh kiện quan trọng bậc nhất đến sự thành bại của một chiếc smartphone: SoC trung tâm, hay như cách gọi thân quen của chúng ta là CPU hay chip (thực ra một con chip SoC có nhiều thành phần trên đó lắm: CPU, GPU, bộ xử lý AI, bộ xử lý tín hiệu mạng, bộ xử lý tín hiệu hình ảnh… nhưng trong bài này sẽ gọi tắt là SoC cho gọn nhé).
Sự thành công của Apple với chip A-Series trên các đời iPhone, cũng như sức mạnh của chip M-Series trên Mac càng củng cố mong muốn tự kiểm soát SoC của các hãng đối thủ. Nhờ tự làm SoC, Apple có thể tạo ra một con chip phù hợp với những tính năng mà họ muốn mang lên một đời iPhone nào đó mà không cần sự điều chỉnh, tùy biến từ đối tác. Ví dụ, Apple cần xử lý ảnh bằng các thuật toán AI, thế là họ bổ sung thêm bộ xử lý AI vào chip của mình. Apple cần bảo mật dữ liệu vân tây và gương mặt, họ bổ sung một vùng nhớ đặc biệt để lưu trữ thông tin sinh trắc học nằm ngay trên chip (gọi là Secure Enclave).
Các công đoạn đối thoại, thương thuyết, hay thậm chí là chi thêm tiền để tùy biến… hoàn toàn có thể bỏ qua, rút ngắn thời gian đưa sản phẩm ra thị trường. Quan trọng hơn, Apple có thể kiểm soát chính xác về hiệu năng, mức độ tiêu thụ điện cũng như sức mạnh của con chip phù hợp với từng thế hệ sản phẩm. Ngoài ra, Apple cũng có thể tối ưu được phần cứng bằng cách điều chỉnh lại phần mềm cho phù hợp, trong khi đó các hãng Android chỉ có thể tùy biến được hệ điều hành, còn phần cứng thì phải phụ thuộc vào đối tác bên thứ 3.
Việc nắm SoC trong tay cũng giúp các hãng kiểm soát được chi phí, không bị phụ thuộc vào đối tác bên ngoài, hạn chế các tác động tiêu cực nếu lỡ hai bên có điều gì đó không hài lòng với nhau. Một câu chuyện để minh họa cho chuyện này: Trước đây Apple đã từng phải phụ thuộc vào Qualcomm rất nhiều trong việc cung cấp chip thu phát sóng mạng di động cho iPhone, sau đó hai bên căng thẳng, kiện tụng đủ thứ, và Apple quyết định bứt ra làm chip mạng riêng khi mua lại mảng 5G của Intel với giá 1 tỷ USD.
Nỗ lực làm chip riêng của các hãng smartphone Android trước giờ có thành công hay không?
Samsung có làm SoC riêng từ lâu rồi, đó chính là dòng chip Exynos. Hiệu năng của Exynos có đời thì tốt, có đời thì không như kỳ vọng (tiếng Anh gọi là “hit and miss” đó), đặc biệt là về khả năng xử lý đồ họa khi so với chip Snapdragon. Trước đây Samsung cũng từng có thời gian đi xa hơn 1 bước, tự mình thiết kế nhân CPU thay vì dùng nhân Cortex-A có sẵn của ARM, nhưng sau đó họ đã từ bỏ kế hoạch này và quay lại sử dụng Cortex. Hiện nay Exynos đang được dùng phổ biến trên nhiều smartphone Samsung từ cao cấp đến tầm trung và giá rẻ.
Huawei cũng là một hãng có tự làm SoC, đó là dòng chip Kirin. Dòng chip này nhìn chung khá ổn, sử dụng nhân Cortex. Kirin 9000, series chip mới nhất đang được Huawei bán ra trên các dòng smartphone cao cấp của mình, có hiệu năng tương đương với Snapdragon 888 và Exynos 2100. Kirin đang được dùng cho mọi smartphone cao cấp của Huawei.
Về cơ bản, Samsung và Huawei giờ có thể tự tin với các chip riêng của mình và có thể thay thế Snapdragon của Qualcomm trong phần lớn các trường hợp. Hiệu năng xử lý đồ họa là thứ mà Qualcomm thường được đánh giá cao hơn một tí, nhưng con GPU của Kirin 9000 cũng không thường đâu.
Hiệu năng về xử lý tác vụ AI cũng là thứ mà Qualcomm, Huawei, Samsung, Apple tập trung phát triển trong khoảng 3 năm trở lại đây. Sự tăng trưởng của các ứng dụng AI vào thực tế là yếu tố thúc đẩy chuyện này xảy ra.
Những khó khăn khi làm chip tùy biến
Quảng cáo
Tiền thì cả các công ty như Xiaomi, Oppo, Google không thiếu, nhưng không phải cứ có tiền là sẽ làm ra được SoC ngon. Lý do là vì việc tạo ra một con chip đủ tốt cần rất nhiều trí tuệ, và nhân sự là yếu tố quan trọng trong việc này. Các công ty muốn tự làm chip thì sẽ cần thu nạp một lượng người giỏi lớn, có thời gian cho họ nghiên cứu & phát triển. Đó cũng là lý do vì sao Apple đã từng một thời đi tuyển người từ các hãng làm chip khác về đầu quân cho mình, từ Intel, AMD cho đến NVIDIA. Apple cũng đã từng mua rất nhiều công ty về bán dẫn với mục đích là mua người, mua chất xám để phát triển được con chip Apple A-Series.
Sự phức tạp của một con chip khi cần đảm bảo cân bằng được hiệu năng cao, mức độ tiêu thụ pin thấp, kích thước nhỏ, nhiệt độ tỏa ra nhỏ… không phải là một bài toán dễ dàng. Về mặt kĩ thuật, điều này cũng tốn thời gian và tiền bạc để thử nghiệm.
Ngoài ra, việc tự thiết kế chip cũng bổ sung thêm một lớp phức tạp cho phần vận hành của một công ty, nhất là khi họ chưa có kinh nghiệm, chuyên môn về mảng thiết kế chip. Có tiền nhưng không thể quản lý được thì cũng khó dẫn đến kết quả tốt.
Và tất nhiên, nói là tiền không thiếu thế thôi, chứ họ vẫn sẽ phải đổ nhiều tiền để có thể làm ra được một SoC tốt. Tiền cho nhân sự, tiền cho việc nghiên cứu và phát triển, tiền cho sản xuất chip (các hãng trên chỉ thiết kế ra chip thôi, còn sản xuất do một công ty khác làm, ví dụ TSMC hay GlobalFoundries), tiền để thử nghiệm sản phẩm… Cuộc chơi tốn kém nhưng chưa chắc thành công.
Để xem liệu Xiaomi, Oppo, Google có thể tự làm ra chip smarpthone của riêng họ không, và liệu nó có đủ tốt để thay thế cho Snapdragon hay không nhé.
