Lời tâm sự đầu năm mới 2023
Mỗi độ Tết đến Xuân về, là lúc kỳ nghỉ dài ngày, là lúc chúng ta rời xa ngôi nhà (căn hộ) bé nhỏ thân yêu để về với Quê hương. Đối với anh em yêu thích xanh - sạch - đẹp, mỗi sáng ra chiều lại thường tưới cây rồi dọn dẹp nhà cửa, tôi cho rằng đó là công việc tao nhã - văn minh (đỡ đi nhậu nhẹt, đàn đúm,…) mà đàn ông nên giữ làm thói quen. Chắc cũng khá nhiều anh em ở Sài Gòn cũng đang ở chung cư nên ban công thường trồng cây, rau,… này nọ cho nó xanh không gian và mang khí tốt vào nhà. Hành trình đi chơi Tết những ngày dài, cây trong chậu lại cộng thêm mùa này ở Nam bộ không mưa, nếu không tự động hóa tưới nước, dọn nhà thì xác định khi vào lại căn hộ sẽ thật nhám bụi và đám cây thì khô chéo geo.
Có lẽ ứng dụng IoT (điều khiển thiết bị mọi nơi) không phải điều gì quá ghê gớm đối với hầu hết anh em ở Tinh Tế, nhưng ở bài chia sẻ này tôi lại muốn đề cập tới một cách tiếp cận khác mang tính kĩ thuật: ứng dụng từ nghề nghiệp của bản thân là “điện tử” + đam mê chế đồ, và sự nâng cấp lên đồ thương mại để đạt độ ổn định. Đó chính là bệnh nghề nghiệp: R&D hệ thống nhúng.
Thởu ban đầu: đưa nước về thủ công
Đó là lúc đại dịch Covid-19 bùng phát cao điểm tháng 4/2020, công ty cho tạm nghỉ 3 tháng. Mình cùng vợ về nhà Ngoại cũng là lúc chuẩn bị sinh baby, trong cái xui cũng có cái hên. Đó cũng là lúc mình có thời gian nhiều để tự setup một hệ thống tưới nước từ xa, hay đúng hơn là tự học cách làm chủ một thiết bị IoT. Lúc này lương bỗng cũng chả có bao nhiêu, trong công ty có đồ gì thì nhặt nhạnh kết hợp đồ mình có sẵn tự làm. Kết hợp với camera, robot hút bụi là mình đã có một đám lính chăm coi ngôi nhà rồi. Ở đây mình chỉ nói sâu hơn về mục dàn tưới nước tự chế thôi nhé.

Phần cứng cần chuẩn bị:
- Solenoid (van điện từ) 24V
- Nguồn cấp 24V DC
- Module Wifi ESP8266
- Ống nước trong dẻo 8mm vài mét
- Các đầu chuyển đổi ren, dây rút,…

Phần mềm cần chuẩn bị:
- App trên điện thoại có tên MQTT Tool, có sẵn trên Android và iOS
- Tài khoản để làm sever, cài đặt MQTT chạy những ứng dụng nhỏ qua trang: cloudmqtt.com
- Phần mềm Arduino (để lập trình cho module wifi)
- Các thư viện cần thiết cho ESP8266 về giao thức MQTT và wifi
Ở đây mình không muốn hướng dẫn chi tiết làm theo cách này vì nó khá lằng nhằng, mang tính nghiên cứu là chính, để ứng dụng thì còn phải làm rất nhiều việc từ giao thức, app mobile, phần cứng phải build lại nữa nên mình sẽ không đi sâu. Mình chỉ muốn cho anh em biết bản chất của một thiết bị IoT như ổ cắm công tắc wifi bán ngoài thị trường thì nó thường được xây dựng như vậy. Cơ bản nó chạy bằng giao thức MQTT vì tính gọn nhẹ, phù hợp cho các tác vụ điều khiển. Để cho anh em ngoài ngành hình dung dễ thì nó hoạt động như sau:
- Đăng ký acc, pass, port trên cloudmqtt.com, App MQTT Tool trên điện thoại sẽ đăng nhập với tất cả thông tin tên miền host, port, acc, pass mà mình đã đăng ký.
- Khi muốn điều khiển, ta gửi một tin nhắn từ điện thoại đi (trong app)
- Sever (cloudmqtt.com) nhận được đúng Port, acc, pass sẽ cho mở cổng và thực hiện trả lệnh về cho module wifi ESP8266
- Module ESP8266 (đã kết nối wifi) nhận đúng giao thức cài đặt trước đó sẽ phản hồi về sever và cho điều khiển thiết bị Rơ le với thời gian đã quy định trong tin nhắn ở bước 2.

Đó là công tắc wifi, còn công tắc như Zigbee hay Bluetooth thì nó hoạt động nội bộ với hub nên cơ chế khác nhé. Cơ bản là mình mới chỉ làm tới bước điều khiển thủ công từng ngày như trong video nên nhiều khi muốn hẹn giờ này nọ, lên kịch bản thì mất công code thêm, mà lâu lâu nó lại mất kết nối nữa nên cũng có nhiều hạn chế. Nhưng dù sao nó cũng giúp giữ được vườn cây nhỏ xinh xinh.

TẾT 2023: nâng cấp tự động hóa lên phun sương tự động
Nghe thì kinh vậy chứ có cái gì đâu, sẵn tiện đang sài hệ sinh thái Xiaomi thì mình lên shopee mua ngay con ổ cắm wifi giá tương đối mềm. Được cái app Xiaomi home hỗ trợ tùm lum đồ chơi rất đã, nhưng anh em nhớ phải chuyển qua sever Trung Quốc để có hỗ trợ nhiều thiết bị nhất.

Tiếp đến mua bộ phun sương 24V kiểu như bên dưới tùy công suất bao nhiêu đầu anh em muốn. Như mình dùng khoảng 10 đầu. Cái này chắc anh em chơi hoa lan rành nhất.
Quảng cáo
Video cho ai lười đọc
Tiến hành lắp máy bơm trên nơi cao ráo và tránh ánh nắng trực tiếp, tránh mưa để đảm bảo độ bền. Mới có gần 1 tháng mà đã như vậy rồi.

Bộ phun sương đi kèm với lõi lọc nước để tránh tắc nghẽn nước, mình cũng lắp chỗ nước cấp đầu vào 1 van điện từ 24V chung nguồn với máy bơm để hạn chế tối đa chỗ van đầu vào hay rò làm chảy nước thất thoát khi không sài.

Các đầu béc phun sương nên chọn loại mịn, người ta hay gọi đầu 3 (hình như là 0.3mm) để lượng nước vừa đủ mà được nhiều đầu bec. Lắp các đầu chúi xuống gốc và không có lá cản để sương tản đều vào các gốc cây.

Đầu bec ngoài trời nắng thì nên chọn loại bằng kim loại cho bền, đầu béc khá bền nếu nó được hoạt động mỗi ngày sẽ làm thông lỗ liên tục. Nếu anh em lâu lâu mới sài thì nó rất hay tắc và hỏng luôn, tuy việc thay khá đơn giản là chỉ cần chạy ra tiệm điện nước mua cái mắt phun vặn vào thay là xong.
Quảng cáo

Việc thiết lập công tắc Gosund này vào app Mi Home khá đơn giản, điều đầu tiên nên vào cài đặt chọn sever Trung Quốc để được hỗ trợ nhiều thiết bị nhất. Nhiều anh em khá loay hoay chỗ này.

Rồi thêm thiết bị thôi, chọn đúng model là được, mà công nhận thằng Xiaomi này đúng hệ sinh thái bá đạo nhất. Cái này anh em rành quá không nói dài thêm nữa.

Mình chọn cho nó phun mỗi ngày 30ph nửa đêm để không làm ảnh hưởng tới lầu dưới, đó là lúc đi xa. Còn lúc ở nhà trời nóng thì thích bật lúc nào cho nó mát ban công cũng được.

Phải công nhận là mua đồ về lắp sài nó sướng, còn độ chế chỉ là đam mê thôi, kiểu như vừa chơi vừa học. Đặc biệt, đồ IoT để làm chạy ổn định là một câu chuyện dài hơi. Mà lỡ dính vô thằng Xiaomi thì chơi luôn cho tiện. Ở Tinh Tế, mình thấy mod @Duy Luân cũng là một người chơi hệ #SmartHome Xiaomi dữ dằn, có rất nhiều bài anh ấy hướng dẫn setup, cho đến thủ thuật tích hợp Google assistant, Google home,… nên anh em muốn chơi sâu thì cứ tìm đọc thêm.

Lời kết
Không gian Xanh - ngôi nhà sạch - cây lá đâm chồi khi Xuân sang nó mang lại thịnh khí, may mắn cho chính gia đình chúng ta. Việc đó thật dễ dàng khi chúng ta đưa tự động hóa, smart home vào. Hy vọng, qua bài này tôi có thể truyền thêm cảm hứng cho anh em để làm cuộc sống thêm tốt đẹp và tinh tế hơn!Lời khuyên cho anh em:
- Yêu thiên nhiên, yêu cây xanh chính là yêu bản thân mình và gia đình mình. Hãy cố gắng trồng nhiều nếu có điều kiện và không gian.
- Chơi smart home đã chơi hệ sinh thái nào thì nên mua các đồ chơi theo hệ (hoặc ít nhất hỗ trợ trong app). Tốt nhất cái nào có hỗ trợ Google home + Mi Home để đa dạng đồ chơi, điều khiển dễ dàng bằng giọng nói, quá trình setup nhanh chóng, thao tác hằng ngày thuận tiện, như vậy nó mới phục vụ mình. Quan trọng, chi phí không quá lớn.
- Nếu nhà mình đã có Hub smart home thì nên dùng các công tắc, ổ cắm nội bộ như Zigbee, Bluetooth,… để giảm tải wifi, ổn định kết nối và hoạt động ngay cả khi mất mạng.
#tettinhte2023 - Muốn chơi cũng lắm công phu phải không anh em.