Hiến tuỷ và hiến tế bào gốc máu là hai cách để giúp đở những người bị ung thư máu - một căn bệnh khá phổ biến tại các nước phương Tây, đặc biệt là trẻ em. Theo các con số thống kê mới nhất của NIH, có đến 176.200 người được chẩn đoán mắc bệnh ung thư máu tại Mỹ trong năm 2019 và cứ 3 phút là có thêm một người mắc phải căn bệnh này.
Trong y khoa, ung thư máu là một bệnh lý khi người bệnh không có hoặc không còn khả năng tạo máu như người bình thường. Cơ thể sản xuất ra 3 loại tế bào máu tại tủy xương:
Tất cả các tế bào máu lúc đầu đều chưa trưởng thành và sẽ phát triển thành tế bào trưởng thành để giúp cơ thể vận hành bình thường, khoẻ mạnh. Tuy nhiên, với những người bị bệnh ung thư máu cấp tính, các tế bào máu sẽ không phát triển theo chu kỳ trưởng thành thông thường. Và với những người bị bệnh ung thư máu mãn tính, những tế bào máu này có trưởng thành, nhưng sẽ bị lấn át bởi các tế bào bất thường, trưởng thành hơn. Ở cả 2 dạng ung thư, các tế bào bất thường sẽ lấn át các tế bào khỏe mạnh, không chỉ ở trong tủy xương, mà còn ở trong mạch máu và các cơ quan khác của hệ miễn dịch.
Trong y khoa, ung thư máu là một bệnh lý khi người bệnh không có hoặc không còn khả năng tạo máu như người bình thường. Cơ thể sản xuất ra 3 loại tế bào máu tại tủy xương:
- Tế bào bạch cầu chống lại bệnh nhiễm trùng
- Tế bào hồng cầu vận chuyển oxy đến các cơ quan
- Tế bào tiểu cầu hỗ trợ đông máu
Tất cả các tế bào máu lúc đầu đều chưa trưởng thành và sẽ phát triển thành tế bào trưởng thành để giúp cơ thể vận hành bình thường, khoẻ mạnh. Tuy nhiên, với những người bị bệnh ung thư máu cấp tính, các tế bào máu sẽ không phát triển theo chu kỳ trưởng thành thông thường. Và với những người bị bệnh ung thư máu mãn tính, những tế bào máu này có trưởng thành, nhưng sẽ bị lấn át bởi các tế bào bất thường, trưởng thành hơn. Ở cả 2 dạng ung thư, các tế bào bất thường sẽ lấn át các tế bào khỏe mạnh, không chỉ ở trong tủy xương, mà còn ở trong mạch máu và các cơ quan khác của hệ miễn dịch.
Hiến tuỷ
Đây là phương pháp đem lại hiệu quả cao nhất cho người bệnh, nhưng cũng là phương pháp mang đến rủi ro cao hơn do sự đào thải miễn dịch tự nhiên khi tiến hành ghép tuỷ. Về cơ bản, quá trình hiến tuỷ là một loại vi phẫu được thực hiện trong phòng phẫu thuật. Người hiến tuỷ sẽ được gây tê nên sẽ không thấy đau. Kim sẽ được luồn qua da để rút chất dịch bên trong tủy xương ra ngoài để dùng cho việc ghép tuỷ. Bên trong tuỷ xương chính là nơi hình thành các tế bào tạo máu, từ đó tạo nên 3 loại tế bào máu đã nêu trên.
Sau khi tủy xương được thu thập, người hiến tuỷ sẽ được đưa đến phòng hồi sức để các nhân viên điều dưỡng có thể theo dõi, lúc này thuốc tê vẫn còn tác dụng. Sau khi hoàn toàn tỉnh táo và có thể ăn uống, người hiến sẽ được xuất viện.
Hiến tế bào gốc máu ngoại vi
Đây là phương pháp có rủi ro tối thiểu. Trước khi tiến hành, người hiến sẽ được tiêm một loại thuốc làm tăng số lượng của các tế bào gốc trong máu. Thuốc này có thể gây ra tác dụng phụ, nhưng các triệu chứng này thường biến mất trong vòng một vài ngày. Khi hiến tặng, sẽ có một ống thông được đặt trong một tĩnh mạch ở cánh tay và rút máu ra ngoài.
Nếu các tĩnh mạch trong tay là quá nhỏ hoặc có những bức thành mỏng, có thể cần phải có một ống thông được đưa vào một tĩnh mạch lớn hơn ở ngực, cổ hoặc ở háng. Trong thời gian lấy máu, có thể cảm thấy chóng mặt hoặc có ớn lạnh, tê hoặc ngứa ran xung quanh miệng... Những hiện tượng này cũng tương tự như hiến máu bình thường và chúng sẽ biến mất ngay sau đó.
Quảng cáo
Vì sao Cristiano Ronaldo thường xuyên đi hiến tuỷ và tế bào gốc máu?
Ung thư là một nỗi đau của nhân loại, các nhà khoa học và nhà từ thiện đang cố gắng hết sức mình để chiến đấu với căn bệnh quái ác này, một trong số đó là Cristiano Ronaldo - một siêu sao bóng đá cực kỳ nổi tiếng. CR7 từng khiến mọi người nể phục vì quyết tâm không xăm mình để có thể đi hiến máu thường xuyên. Lý do là người hiến máu phải đợi đến 4 tháng sau khi xăm thì mới "được" hiến, ở một số bệnh viện họ còn quy định thẳng thừng là người từng xăm mình thì không được hiến máu.
Hơn thế nữa, Ronaldo còn quyết định sẽ đi hiến tuỷ và tế bào gốc máu thường xuyên để có thể giúp đở nhiều bệnh nhân ung thư máu nhất có thể và kêu gọi đồng đội, bạn bè của mình cùng làm theo. Trong kỳ tập trung lên đội tuyển quốc gia Bồ Đào Nha vừa rồi, Cristiano Ronaldo đã vô tình biết được con trai của đồng đội Carlos Martins đã mắc phải căn bệnh hiểm nghèo này. Anh cảm thấy thương cảm cho những bệnh nhân và quyết tâm góp phần làm giảm số người phải chết vì căn bệnh này.
Chúng ta may mắn sống ở thời điểm chơi bóng đỉnh cao của hai siêu sao: Messi và Ronaldo. Nếu như Messi là một thiên tài bẩm sinh thì Ronaldo lại trưởng thành từ tuổi thơ gian khó và đi lên từ sự khổ luyện. Tuy có nhiều ý kiến trái chiều về cá tính của CR7 nhưng chúng ta không thể phủ nhận về tấm lòng nhân hậu và trái tim thiện nguyện của anh. Chính vì vậy, anh luôn dùng sự nổi tiếng của mình để kêu gọi các bạn trẻ cùng hưởng ứng với mình. Không xét đến tài năng hay tính cách, cá nhân mình rất ngưỡng mộ tấm lòng này của Ronaldo.
Anh em suy nghĩ thế nào? Hãy chia sẻ quan điểm của mình ở phần comment bên dưới nhé!
Quảng cáo
Nguồn BeTheMatch, Sportbible
