Apple có iPhone, Google có dòng Nexus. Trong khi đó, Microsoft thì có một đống số hiệu sản phẩm mà không phải ai cũng biết rõ về chúng trừ những người thích công nghệ. Không phải là Windows Phone đang đi sai hướng, nhưng cũng không hẳn là nền tảng này đang đi về một mục tiêu rõ ràng nào. Vậy cụ thể vấn đề mà Windows Phone đang gặp là gì và những giải pháp khả thi nào có thể áp dụng để đưa nền tảng này cất cánh?
Tổng quan tình hình
Hiện nay chiến lược chủ yếu của Microsoft là đánh vào mảng tầm trung và giá rẻ với rất nhiều sản phẩm mới: Lumia 530, Lumia 535, Lumia 630, 730 và có cả 830. Nhưng những chiếc điện thoại cao cấp thật sự thì vẫn chưa hề được nâng cấp. Lumia 1520 ra mắt từ cuối năm ngoái đến nay vẫn chưa người kế nhiệm, Lumia 930 thì ra mắt sau đó vài tháng nhưng không khác mấy về mặt tính năng so với 1520 trừ chuyện nó nhỏ gọn hơn. Lumia 1020, cái tên số một trong làng nhiếp ảnh di động cũng đang chờ một người kế thừa xứng đáng.
Trong một báo cáo mới đây của công ty Jackdaw Research, nhà phân tích Jan Dawson đề xuất rằng Microsoft cần tiếp tục tìm ra những điểm khác biệt chính có thể đưa Windows Phone đứng tách biệt so với iOS - vốn đang chiếm lĩnh phân khúc cao cấp - và Android - vốn đang chiếm phần còn lại của thị trường smartphone. Windows Phone dường nhân đang cạnh tranh ở cùng phân khúc với Android với phần cứng chất lượng tốt và mức giá cực kì hấp dẫn - nhưng số lượng người dùng thì lại kém xa nền tảng di động của Google.
Dawson thậm chí còn ẩn ý rằng đã quá muộn để cứu dòng Lumia bởi sự phức tạp của vòng tuần hoàn phát triển ứng dụng: việc Windows Phone có ít người dùng khiến nguồn doanh thu tiềm năng cho lập trình viên không cao, thế nên lập trình viên sẽ hoãn việc phát triển app cho Windows Phone và chuyển sang viết cho những hệ điều hành khác. Và cũng chính vì lý do ít app mà ít người dùng muốn tìm đến Windows Phone.
Vấn đề: phần cứng tầm thấp và ứng dụng chưa ngon
Theo AdDuplex, dòng Windows Phone giá rẻ nhất - Lumia 5xx - hiện đang chiếm khoảng 40% trong tổng số thiết bị Lumia bán ra trên thị trường hiện nay. Trong vòng 24 tháng vừa qua, Lumia 520 chính là chiếc Windows Phone bán chạy nhất với doanh số cao gần gấp đôi so với nhân vật đứng hạng hai là Lumia 625 tính theo dữ liệu của công ty nghiên cứu Counterpoint Research. Và điều này không ngạc nhiên bởi 520 có giá chỉ 30$ trên Amazon hay 80$ không kèm theo hợp đồng.
Dawson viết: "Lời giải thích rõ ràng nhất có lẽ là phần cứng tầm thấp chính là nơi Windows Phone thật sự tìm được cách làm cho bản thân trở nên khác biệt, bởi thiết bị tuy thuộc tầm thấp nhưng chất lượng thì không thấp như các sản phẩm Android giá rẻ. Cả Microsoft và Nokia đều đã tìm được một khía cạnh để cạnh tranh với những nền tảng khác trong phân khúc này, và họ đã gặt hái thành công lớn".
Tuy nhiên, Google gần đây đã bắt đầu thực hiện những động thái tương tự cho các thiết bị Android của mình. Những chiếc điện thoại như Moto G và Moto E có giá rất rẻ nhưng phần cứng vẫn tốt và phần mềm được cập nhật liên tục. Dự án Android One cũng phần nào nhắm đến mục tiêu cung cấp smartphone Android giá rẻ nhưng không bèo. Điều này đã đặt lên vai Windows Phone một áp lực mới bởi nền tảng của Microsoft thì bị thua thiệt về mặt ứng dụng.
Dawson dành ra khác nhiều thời gian để phân tích về "khoảng hở ứng dụng" giữa Windows Phone, iOS và Android, trong đó những thứ nổi bật nhất được biểu diễn bằng cách biểu đồ bên dưới: Hơn phân nửa ứng dụng phổ biến trên Windows Phone Store là ứng dụng "chung chung" (app đáp ứng những tính năng nhỏ), "thay thế" (phần mềm bên thứ ba được phát triển để lấp khoảng trống của một thương hiệu chính chủ nào đó không có mặt trên Store, ví dụ YouTube), hoặc "ripoff" (app được bán với giá quá cao). Trong số 100 app phổ biến nhất này, không có nhiều phần mềm được phát hành bởi chính nhà phát triển gốc.
Quảng cáo
Khi so sánh giữa các nền tảng với nhau, chúng ta đều biết một thứ khá hiển nhiên: người dùng iOS có thể tìm thấy tất cả những gì họ muốn, tất cả những ứng dụng tốt nhất và được ưa chuộng nhất. Người dùng Android cũng tương tự, trong khi anh em Windows Phone thì không được may mắn như thế.
Dawson đề cập đến 3 giải pháp chính mà Microsoft có thể áp dụng: tìm một cách hấp dẫn hơn để thu hút lập trình viên; thiết kế một chiếc điện thoại đầu bản; và cuối cùng là tập trung vào những gì khiến Windows Phone trở nên đặc biệt.
Tuy nhiên, phần cốt lõi nhất là nằm ở đây: Microsoft chưa định nghĩa được Windows Phone là gì. Nếu như iOS tập trung vào khả năng làm việc và giải trí một cách đơn giản, Android là sự tùy biến cao với giao diện và tính năng phong phú, thì Windows Phone là gì? Ngay cả Windows cũng đã có một chỗ đứng của riêng mình, đó là mang lại hiệu suất làm việc cao, thì Windows Phone cũng phải tìm ra một thông điệp tương tự để truyền tải đến khách hàng.
Hãy tạm gác khoảng cách ứng dụng sang một bên, bởi vì Microsoft đã đang làm khá tốt việc thu hút các nhà phát triển ứng dụng đến với nền tảng của mình bằng nhiều hình thức lớp học, hội thảo, giải thưởng và các cuộc thi. Còn những thứ khác thì sao, hãng có thể làm gì để cải thiện tình hình?
Quảng cáo
1. Nhấn mạnh sự đơn giản
Windows Phone có thể làm tất cả mọi thứ mà bạn kỳ vọng một chiếc smartphone có thể làm được, thậm chí còn tốt bằng hoặc hơn các đối thủ của mình. Nền tảng này có phần cứng tốt, camera tuyệt vời, tích hợp chặt với Outlook cũng như những dịch vụ email phổ biến khác, có Cortana đa dụng, và có đủ những ứng dụng mạng xã hội cơ bản như Twitter, Facebook.
Chưa hết, một chiếc Windows Phone giá rẻ vẫn có thể chạy rất tốt, và sự phân mảnh ứng dụng gần như là không có: Gần như mọi chiếc Windows Phone đều sẽ được cập nhật khi Microsoft ra mắt phiên bản hệ điều hành mới, không có ai bị bỏ rơi như những gì đang diễn ra với Android.
Dựa vào những yếu tố trên, Microsoft có thể đưa ra thông điệp: Lumia là chiếc smartphone tuyệt vời nhất bạn có thể sở hữu.
2. Mở rộng tính linh hoạt
Những người nào từng xài nhiều máy, nhiều đời Windows Phone sẽ biết điều này. Nếu bạn mua một chiếc Windows Phone mới, nhiều khả năng chiếc điện thoại bạn vừa khui từ hộp ra có vẻ ngoài đẹp hơn, xịn hơn, nhưng phần mềm bên trong thì... vẫn thế, chẳng có gì thay đổi.
Trong khi đó, Android cung cấp một bộ khung để các hãng phần cứng tự làm cho trải nghiệm của họ trở nên khác biệt so với những đối thủ khác, từ đó làm tăng lượng fan trung thành theo thời gian. Có những người rất thích giao diện TouchWiz của Samsung đến nỗi họ không muốn chuyển sang thiết bị của các hãng khác. Cũng có người thích HTC Sense hay trải nghiệm đơn giản của Xperia mà họ quyết định sẽ gắn chặt với thiết bị của HTC và Sony.
Microsoft thì không cho phép OEM làm như thế. Hầu như tất cả mọi chiếc Windows Phone hiện nay, trừ One M8 for Windows, đều có phần mềm và trải nghiệm y như nhau. Windows Phone không có được sự linh hoạt mà Android mang đến.
Apple cũng đi theo con đường của Microsoft, nhưng Apple làm tốt hơn: với mỗi thế hệ iPhone mới, Apple nói rõ ràng và chính xác người dùng có được gì khi mua chiếc điện thoại mới mặc dù phần mềm bên trong thay đổi không nhiều. Với iPhone 6 và 6 Plus là màn hình to và camera tốt hơn, với iPhone 5s là cảm biến vân tay tiện dụng, với iPhone 5 hồi đó cũng là màn hình to hơn. Còn Microsoft? Không có gì cả.
3. Những tính năng xịn cấu thành một chiếc điện thoại cao cấp
Đã có tin đồn nói rằng sắp có một chiếc Lumia với cảm biến ảnh lên tới 50 megapixel sắp ra mắt, nhưng đến nay vẫn chưa thấy gì cả. Microsoft cần một thứ gì đó để người dùng cảm thấy hào hứng về Windows Phone, không chỉ là khả năng gọi Skype hay dung lượng OneDrive miễn phí.
Microsoft ơi, hãy điên rồ lên, hãy nghĩ ra những thứ gì đó thật lạ mà không ai nghĩ đến. Hãy bay lên cao. Hãy cho những người đang sở hữu Lumia 520 một mơ ước rằng ngày nào đó họ sẽ đủ khả năng sắm một chiếc Lumia Zeus với màn hình 6" độ phân giải 4K có thể chụp ảnh 50 megapixel trong tích tắc, có thể giải quyết mọi công việc chỉ với vài cú chạm, hay có thể kết nối với Xbox để chơi game. Còn nếu không thể, ít nhất hãy thuyết phục thế giới rằng anh đang làm ra sự khác biệt.
4. Chọn những cái tên tốt hơn
Với hầu hết người dùng, cái tên của sản phẩm không có nhiều ý nghĩ trừ việc nói lên rằng đây là một sản phẩm mới. Nếu con số lớn hơn và trải nghiệm không tốt hơn thì người dùng sẽ bị rối. Hãy thử hỏi người dùng iPhone xem, ai cũng biết đến iPhone 6 bởi vì cái tên này đơn giản, dễ nhớ. Hay hỏi người dùng Android xem, ai cũng biết Galaxy S5 hay Note 4.
Còn Lumia? Cách đặt tên bằng hàng loạt con số như 520, 530, 535, 630, 730, 735, 830, 930 không khiến cho người dùng nhớ đến những sản phẩm này một cách sâu sắc. Nếu họ tình cờ bắt gặp một chiếc Lumia 630, có thể họ sẽ phải đi tra thông tin trên mạng mới biết được đây là máy nào. Nhưng nếu nói về Lumia Icon, nhiều khả năng họ sẽ biết được mẫu máy này là gì bởi nó có một cái tên rõ ràng, một cái tên mang tính "biểu tượng".
Nói tóm lại, ở vai trò một người dùng Windows Phone, thứ mình muốn nói là Microsoft cần làm tốt hơn để đưa nền tảng này ra thế giới. Bản thân Windows Phone không phải là không tốt, nhưng cách tiếp cận của Microsoft có thể làm chậm mọi thứ. Hãng cần nhanh hơn, linh hoạt hơn, và quan trọng hơn là phải đưa ra được một sản phẩm đáng mơ ước cho mọi người dùng smartphone.
Tham khảo: PCWorld