Hóa ra chỉ cần ngủ nhiều, thức quá khuya, ăn và uống rượu bia quá nhiều trong vài ngày lễ tết cũng có thể làm "lệch" đồng hồ làm việc của gan, gây rối loạn trong hoạt động của nó, ảnh hưởng tới khả năng trao đổi chất, lọc máu, phân giải chất béo,... của gan. Và nếu kéo dài, nó còn gây nên những hệ lụy nguy hiểm, có thể dẫn tới nhiều căn bệnh nguy hiểm đối với gan.
Giáng Sinh, năm mới, tết cổ truyền,... mùa lễ hội đã tới cùng với hàng loạt các bữa tiệc, nhiều anh em sẽ uống nhiều, thức khuya hơn bình thường, ăn nhiều hơn mọi ngày và ngủ cũng nhiều hơn. Vui vẻ thì có lẽ là chắc rồi, nhưng các hoạt động này có thể làm xáo trộn nhịp độ hàng ngày - một vòng lặp của các chức năng trong cơ thể đáp ứng với môi trường bên ngoài lúc bình thường. Và một trong những thứ "chịu đựng" nhiều nhất sẽ là gan.
Gan giúp điều tiết hoạt động trao đổi chất của cơ thể và nó sẽ bị tổn thương bởi các hoạt động kém lành mạnh, bao gồm cả việc ngủ bất thường, thay đổi đột ngột chế độ ăn uống và uống nhiều rượu bia. Nếu bạn đang cảm thấy khó tiêu hoặc mức năng lượng tự dưng xuống thấp sau khi dự tiệc quá nhiều, đó là tín hiệu báo động cho thấy gan của bạn không còn "đồng bộ" nữa.
Trong những năm gần đây, nhiều nghiên cứu về nhịp sinh học đã được tiến hành và các nhà khoa học đã chứng minh tầm quan trọng của việc duy trì một lịch sống phù hợp sẽ tác động mạnh mẽ tới sức khỏe của gan - bộ phận cũng có hẳn một chiếc "đồng hồ" riêng.
Theo giáo sư Felix Naef tại Viện công nghệ Thụy Sĩ ở Lausanne, nhịp độ hàng ngày rất quan trọng đối với hoạt động của gan, giúp nó dự đoán được nhu cầu của cơ thể trong suốt cả ngày, bao gồm cả việc dự trữ năng lượng sau khi ăn và sau đó giải phóng ra khi chúng ta ngủ. Cách đây không lâu, một nghiên cứu đã chỉ ra rằng những người làm việc ca đêm và có uống 2-4 ly rượu mỗi ngày trong suốt 1 tuần sẽ thay đổi nhịp sinh học hàng ngày và có nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ do rượu cao hơn người làm việc ban ngày.
Giáng Sinh, năm mới, tết cổ truyền,... mùa lễ hội đã tới cùng với hàng loạt các bữa tiệc, nhiều anh em sẽ uống nhiều, thức khuya hơn bình thường, ăn nhiều hơn mọi ngày và ngủ cũng nhiều hơn. Vui vẻ thì có lẽ là chắc rồi, nhưng các hoạt động này có thể làm xáo trộn nhịp độ hàng ngày - một vòng lặp của các chức năng trong cơ thể đáp ứng với môi trường bên ngoài lúc bình thường. Và một trong những thứ "chịu đựng" nhiều nhất sẽ là gan.
Gan giúp điều tiết hoạt động trao đổi chất của cơ thể và nó sẽ bị tổn thương bởi các hoạt động kém lành mạnh, bao gồm cả việc ngủ bất thường, thay đổi đột ngột chế độ ăn uống và uống nhiều rượu bia. Nếu bạn đang cảm thấy khó tiêu hoặc mức năng lượng tự dưng xuống thấp sau khi dự tiệc quá nhiều, đó là tín hiệu báo động cho thấy gan của bạn không còn "đồng bộ" nữa.
Trong những năm gần đây, nhiều nghiên cứu về nhịp sinh học đã được tiến hành và các nhà khoa học đã chứng minh tầm quan trọng của việc duy trì một lịch sống phù hợp sẽ tác động mạnh mẽ tới sức khỏe của gan - bộ phận cũng có hẳn một chiếc "đồng hồ" riêng.
Theo giáo sư Felix Naef tại Viện công nghệ Thụy Sĩ ở Lausanne, nhịp độ hàng ngày rất quan trọng đối với hoạt động của gan, giúp nó dự đoán được nhu cầu của cơ thể trong suốt cả ngày, bao gồm cả việc dự trữ năng lượng sau khi ăn và sau đó giải phóng ra khi chúng ta ngủ. Cách đây không lâu, một nghiên cứu đã chỉ ra rằng những người làm việc ca đêm và có uống 2-4 ly rượu mỗi ngày trong suốt 1 tuần sẽ thay đổi nhịp sinh học hàng ngày và có nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ do rượu cao hơn người làm việc ban ngày.
Bác sĩ Garth R. Swanson, một chuyên gia về đường ruột và dạ dày tại Đại học Rush, Chicago, một tác giả của nghiên cứu nói trên khẳng định rằng kết luận này không chỉ đúng đối với những người làm việc đêm mà còn cả những người uống rượu và thường xuyên thay đổi nhịp độ sinh học hơn 2 giờ. Ông cho rằng: "Không cần phải làm việc đêm trong nhiều tháng hoặc nhiều năm mà chỉ cần thực hiện một loạt các hành vi xấu trong một khoảng thời gian tương đối ngắn thì nguy cơ mắc bệnh cũng tăng lên."
Trong một nghiên cứu khác công bố hồi tháng rồi, giáo sư Naef cùng nhóm nghiên cứu cho biết đã phát hiện ra 500 loại protein ở tế bào gan chuột có khả năng biến đổi nhiều lần trong 1 ngày. Các protein này cuối cùng sẽ giúp gan lọc máu và xử lý chất béo, đường. Khi chúng bị lệch khỏi lịch trình chặt chẽ vốn được sắp đặt nhờ những ngày điều độ trước đó, khả năng giải độc và tiêu hóa của gan sẽ bị giảm xuống đáng kể.
Chu kỳ hoạt động hàng ngày của gan có thể được định hình một cách tương hỗ với giấc ngủ, thức ăn và rượu bia. Giấc ngủ ảnh hưởng tới chiếc đồng hồ lớn trong não. Và giống như hầu hết các bộ phận khác trong cơ thể, gan cũng một phần được quản lý bởi nhịp độ chung này. Tuy nhiên, gan cũng có hẳn một chiếc đồng hồ riêng và nó lại rất nhạy cảm với thức ăn cũng như rượu.
Trong một nghiên cứu tiến hành trên chuột, giáo sư khoa hóa sinh John Y. L. Chiang tại Đại học y khoa đông bắc Ohio đã phát hiện rằng những thay đổi giấc ngủ hoặc chế độ ăn uống trong ngắn hạn có thể tác động tới khả năng của gan trong việc hỗ trợ tiêu hóa chất béo. Ông cho biết nếu những rối loạn này là mãn tính có thể dẫn tới sự tích tụ chất béo trong gan, từ đó gây nên những vấn đề nghiêm trọng hơn như gan nhiễm mỡ, tiểu đường, béo phì, bệnh tim và thậm chí là cả ung thư.
Một nghiên cứu khác tiến hành bởi giáo sư Shannon M. Bailey tại Đại học Alabama ở Birmingham đã phát hiện rằng cứ cho những con chuột uống một lượng rượu vừa phải trong vòng một tháng sẽ phá vỡ chức năng "chiếc đồng hồ" trong gan của chúng.
Để giữ cho đồng hồ của gan vẫn chạy tốt trong suốt những ngày lễ tết sắp tới, phó giáo sư sinh lý học Lei Yin tại Đại học Michigan cho biết rằng hãy tránh những hành vi cực đoan. Cụ thể hơn, chúng ta phải duy trì nhịp độ hoạt động hàng ngày bằng cách ngủ theo lịch bình thường. Bạn có thể ngủ dậy trễ một chút nhưng cố gắng đừng lệch quá 2 giờ so với bình thường. Một mẹo hữu ích được đưa ra là nên đi bộ vào buổi sáng bởi theo ông thì "ánh sáng là một cách mạnh mẽ nhất để thiết lập lại chiếc đồng hồ bên trong chúng ta."
Tất nhiên là còn phải chú ý tới lượng thức ăn và rượu được tiêu thụ. Cố gắng theo đuổi chế độ dinh dưỡng bình thường. Tất nhiên uống một chút vẫn ok nhưng tránh quá chén (được định nghĩa là nhiều hơn 4 hoặc 5 ly trong vòng 2 giờ).
Về ngắn hạn, theo đuổi các nguyên tắc trên đây có thể giúp bạn dễ trở về với cuộc sống bình thường mỗi ngày sau khi những ngày lễ tết ngắn ngủi qua đi. Về dài hạn, việc duy trì lịch hàng ngày và uống ít sẽ bảo vệ khả năng trao đổi chất của bạn, ngăn ngừa tối đa bệnh tật có thể xuất hiện.
Quảng cáo