Câu chuyện ít khi được người ta nhắc đến, mà thường khi nói đến Apple của thập niên 1990 và 2000, người ta chỉ nói tới sự thiên tài của Steve Jobs, tạo ra những sản phẩm công nghệ mang tính đột phá. Giữa thập niên 1990, Apple thực sự gặp khó khăn trong việc cạnh tranh trên thị trường thiết bị công nghệ, dẫn tới việc thua lỗ và có nguy cơ phá sản.
Năm 1996, Apple lỗ 1 tỷ USD, khi không tạo ra được sản phẩm nào cạnh tranh nổi với Microsoft và IBM trên thị trường máy tính ca nhân. Rồi Apple cũng nỗ lực lật ngược thế cờ, nhưng rồi chiếc máy tính bảng Newton không thu hút được sự chú ý, chưa kể tới việc hệ điều hành System 7 quá lỗi thời nếu đem so sánh với Windows 95.
Nói cách khác, khi ấy, những vị giám đốc cấp cao của Apple đã nghĩ tới việc “nhảy tàu”, kiếm vị trí ở một tập đoàn nào đó khác. Nhưng rồi may mắn thay cho Apple, Microsoft, cái tên không ai ngờ tới nhất, ngày 6/8/1997 đã rót 150 triệu USD đầu tư cho đối thủ cạnh tranh. Nhiều nhà phân tích thị trường và nhà đầu tư sau này nhìn lại đều khẳng định rằng, chính khoản đầu tư này của Microsoft đã cứu Apple khỏi nghịch cảnh phải đệ đơn xin bảo hộ phá sản. Nhưng cũng có vài người khác nói rằng, khoản tiền này, xét trên định hướng phát triển sản phẩm và tình hình kinh doanh của Apple khi ấy cũng không giúp ích được nhiều.
Nhưng những sự kiện xảy ra rồi luôn có tác động rõ ràng.
Năm 1996, Apple lỗ 1 tỷ USD, khi không tạo ra được sản phẩm nào cạnh tranh nổi với Microsoft và IBM trên thị trường máy tính ca nhân. Rồi Apple cũng nỗ lực lật ngược thế cờ, nhưng rồi chiếc máy tính bảng Newton không thu hút được sự chú ý, chưa kể tới việc hệ điều hành System 7 quá lỗi thời nếu đem so sánh với Windows 95.
Nói cách khác, khi ấy, những vị giám đốc cấp cao của Apple đã nghĩ tới việc “nhảy tàu”, kiếm vị trí ở một tập đoàn nào đó khác. Nhưng rồi may mắn thay cho Apple, Microsoft, cái tên không ai ngờ tới nhất, ngày 6/8/1997 đã rót 150 triệu USD đầu tư cho đối thủ cạnh tranh. Nhiều nhà phân tích thị trường và nhà đầu tư sau này nhìn lại đều khẳng định rằng, chính khoản đầu tư này của Microsoft đã cứu Apple khỏi nghịch cảnh phải đệ đơn xin bảo hộ phá sản. Nhưng cũng có vài người khác nói rằng, khoản tiền này, xét trên định hướng phát triển sản phẩm và tình hình kinh doanh của Apple khi ấy cũng không giúp ích được nhiều.
Nhưng những sự kiện xảy ra rồi luôn có tác động rõ ràng.
Thỏa thuận giữa Microsoft và Apple được chính Steve Jobs công bố tại MacWorld Expo năm 1997, với tuyên bố từ CEO Apple, rằng khoản đầu tư này sẽ giúp đẩy mạnh và phát triển thị trường phần mềm cho máy tính Mac. Đồng sáng lập kiêm CEO Microsoft khi ấy, Bill Gates cũng có mặt tại sự kiện thông qua cuộc gọi vệ tinh, với những tuyên bố làm yên lòng mọi người, rằng Apple và Microsoft sẽ giữ mối quan hệ vừa cạnh tranh, vừa hợp tác một cách lành mạnh. Cùng với đó, Microsoft cũng khẳng định sẽ tiếp tục phát triển phiên bản dành cho Mac của những phần mềm phục vụ công việc như Microsoft Office.
150 triệu USD ấy được Microsoft dùng mua lại cổ phần không có quyền biểu quyết của Apple, và khi ấy chỉ là một con số lẻ rất nhỏ so với giá trị vốn hóa hơn 100 tỷ USD của Microsoft vào năm 1997. Đương nhiên khi ấy hàng nghìn người thắc mắc lý do vì sao, chỉ mới vài năm trước thôi Steve Jobs sẵn sàng kiện Microsoft vì cáo buộc vi phạm sở hữu trí tuệ thiết kế giao diện người dùng của macintosh đem sang Windows, mà giờ Microsoft lại bơm tiền để cứu Apple.
Trên quan điểm kinh doanh, để Apple phá sản, Microsoft sẽ được hưởng lợi rất nhiều khi mất đi một đối thủ cạnh tranh trên thị trường phần mềm máy tính cá nhân. Nhưng lý do ít người biết, đó là Microsoft rất có thể đã đầu tư khoản tiền 150 triệu USD để cải thiện hình ảnh của họ trong mắt công chúng, ngay sau vụ kiện chống độc quyền mà họ chính là bị đơn. Rồi giữ Apple tồn tại cũng sẽ lại giúp Microsoft kiếm tiền.
Một lý do dễ nhận thấy nhất, Microsoft đồng ý phát triển Office cho máy tính Mac, tức là cứ mỗi chiếc máy Mac bán ra thị trường có cài Office, Microsoft lại có doanh thu. Nếu Apple phá sản, nguồn thu này của Microsoft sẽ biến mất hoàn toàn. Lý do nữa, nếu Microsoft không tự ra tay cứu Apple, thì các nhà quản lý Mỹ sẽ nhìn nhận tập đoàn này với quan điểm nghiêm khắc hơn, giữa lúc họ vẫn đang phải hầu tòa vì cáo buộc độc quyền ứng dụng trên Windows.
Ở khía cạnh đơn giản hơn rất nhiều, 150 triệu USD có thể là con số nhỏ nhoi đối với Microsoft khi ấy, nhưng tiền nào cũng là tiền, nếu Apple sau này có thể phục hồi và kinh doanh có lãi, họ có thể kiếm lời từ chính khoản đầu tư ấy. Và đó chính xác là những gì đã xảy ra. Năm 2001, nhiều nguồn tin cho biết, Microsoft đã chuyển đổi khoản đầu tư này thành cổ phiếu thông thường của Apple, tương đương 18.1 triệu cổ phiếu. Rồi đến khi bán ra, Microsoft thu về 550 triệu USD, tức là gấp gần 4 lần khoản đầu tư ban đầu.
Theo WCCFTech
