Những sự kết hợp làm "nghèo" tiếng Việt

levuongthinh
23/7/2008 3:0Phản hồi: 31
Sự xuất hiện các ngôn từ mới trong giao tiếp hàng ngày là quy luật thông thường của tất cả các ngôn ngữ, và có lẽ đó là một trong những lý do để người ta gọi các ngôn ngữ đang thông dụng là các sinh ngữ.

Thời gian sẽ đóng vai trò thẩm định, và đương nhiên cùng với thời gian, chỉ những gì đúng đắn và cần thiết mới có thể tồn tại.

Phối - kết hợp: Đây là một từ ghép điển hình của loạt từ ghép như: Di - biến động, thanh - kiểm tra, lãnh - chỉ đạo... Khi nói phối - kết hợp, chắc hẳn người nói muốn nhấn mạnh đến một sự phối hợp rất chặt chẽ, rất đầy đủ..., nhưng liệu có đúng?

Về ngữ nghĩa, phối hợp có ý nói nhiều người hoặc nhiều tổ chức cùng làm một việc gì đó, thí dụ: CA phường X đã phối hợp với thanh niên địa phương làm tốt công tác chống tệ nạn xã hội. Còn kết hợp có ý ngược lại là một người cùng lúc làm nhiều việc, thí dụ: Được cử đi Hải Phòng công tác, anh A đã kết hợp về Đồ Sơn thăm bố mẹ một buổi.

Như vậy có thể nói phối - kết hợp chỉ có thể là một sự phối hợp tồi đi, vì người trong cuộc còn kết hợp làm việc khác nên đương nhiên phải phân tán trí lực. Cũng như vậy, các từ ghép khác đều không đạt ý nhấn mạnh, có thể tiết kiệm một chút thời gian, nhưng xét cho cùng đã làm nghèo đi sự tinh tuý của ngôn ngữ.

Nhà: Gần đây có một xu hướng rất phổ biến, có tính thời thượng là từ "nhà" được dùng thay cho nhiều từ khác một cách rất khiên cưỡng. Trước đây chúng ta có: Hiệu thuốc, tiệm ăn, quán bia, hãng chè, quầy thịt, lò bánh... Nay bỗng dưng nhất loạt biến thành: Nhà thuốc, nhà hàng, nhà chè, nhà sách... Tại sao chúng ta phải làm nghèo tiếng Việt đi như vậy? Các từ hiệu, tiệm, quầy, quán... đều có ý khác nhau ít nhiều và có độ chính xác rất không nên thay thế.

Lạm dụng tình dục trẻ em: Cụm từ này thường xuyên xuất hiện trên báo chí, đài phát thanh, truyền hình... để chỉ hiện tượng quan hệ tình dục với trẻ em. Trước hết, ai cũng biết từ "lạm dụng" có ý nói ai đó đã sử dụng một thứ gì quá ngưỡng được phép hoặc nên dùng. Thí dụ: Anh A lạm dụng thuốc kháng sinh, chị B lạm dụng chất ngọt, nước X lạm dụng sức lao động trẻ em. Như vậy, về cơ bản anh A, chị B, nước X có thể dùng các thứ trên, nhưng chỉ nên hoặc buộc phải có một giới hạn nhất định. Vậy giới hạn được phép trong quan hệ tình dục với trẻ em là mức độ nào để tránh lạm dụng?

Có lẽ người ta đã dịch một cách máy móc cụm từ "lạm dụng tình dục trẻ em" từ tiếng nước ngoài. Trong tiếng Anh, từ "abuse" có các nghĩa là: Lạm dụng, sỉ nhục, nói xấu, lừa gạt, hành hạ. Tuỳ trường hợp, người dịch cần chọn chính xác nghĩa nào phù hợp nhất, không chỉ căn cứ vào thứ tự ghi trong tự điển, vì các nghĩa này có giá trị ngang nhau. Có lẽ đúng đắn nhất, nên thay cụm từ trên bằng "xâm hại tình dục trẻ em" trong các phương tiện thông tin đại chúng.

Nguồn: Lao Động

Tiếng Việt là một tài sản vô cùng quý giá của đất nước. Mỗi người Việt có trách nhiệm gìn giữ và phát triển nó. Hiện nay trên diễn đàn mình nhận thấy có rất nhiều người viết sai lỗi chính tả, ngữ pháp, cấu trúc câu (có thể là do vô tình hoặc cố tình) hay là sử dụng tiếng Việt không dấu. Rất mong các bạn chú ý hơn đến vấn đề này.
31 bình luận
Chia sẻ

Xu hướng

meotruli
TÍCH CỰC
16 năm
Xin lỗi, chứ những ý kiến của bác ở trên chứng tỏ bác chưa hiểu rõ tiếng Việt phong phú như thế nào. Những ví dụ của bác đưa ra chẳng logic, chứng minh được gì cả. Nó chỉ làm cho ta cảm giác tiếng Việt thật là sơ sài.
Mỗi từ ngữ Việt Nam, đều mang nhiều ý nghĩa. Trong trường hợp, hoàn cảnh này thì nó mang nghĩa này, ở khác thì nó mang nghĩa khác.
Phân tán trí lực là thế nào? Không hiểu ví dụ của bác thì phân tán chỗ nào :-/
Đi công tác, tức là cũng có thời gian nghỉ ngơi, tranh thủ thời gian đó đi thăm gia đình thì có gì mà phân tán :-/. Đâu phải đang làm việc với mọi người, hứng lên bảo thôi tôi đi thăm gia đình đây, mọi người ở lại làm việc nhá???
Lạm dụng có nghĩa là sử dụng quá mức, hoặc quá quyền hạn. Thế cụm từ "lạm dụng tình dục trẻ em" có gì sai?

:-/ Sao thế hả bác? Vẫn thấy đầy ngoài phố những chỗ gọi là Hiệu thuốc, Quán nước, Tiệm phở, Tiệm cơm :-/ Ai bảo là mấy từ đó không còn nữa :-/ Từ "nhà" chẳng có tội gì cả. Bác không thấy những chỗ gọi là "nhà hàng", "nhà sách", v.v...thì diện tích rất to không? Đó cũng là sự khác nhau.
viettreo
TÍCH CỰC
16 năm
Xin lỗi bạn nha, theo quan điểm cá nhân tôi thấy bạn chủ topic có rất nhiều hiểu biết về ngôn ngữ Việt Nam chứ không như bạn nói một cách hồ đồ.

Với câu "lạm dụng tình dục trẻ em", người ta nói rõ thế rồi còn hỏi ngược lại từ đầu! "Lạm dụng" là mức độ cao hơn của cái gọi là "trung bình" hay "bình thường" hiểu theo nghĩa tiêu cực. Như vậy, với trẻ em tuyệt đối không thể có khái niệm quan hệ tình dục ở mức trung bình/bình thường thì làm sao mà có chuyện vượt qua để đạt đến mức "lạm dụng". Người ta nên thay "lạm dụng tình dục trẻ em" bằng "xâm phạm tình dục trẻ em" thì có lý hơn.
meotruli
TÍCH CỰC
16 năm
Tôi cũng đã nói rõ từ lạm dụng còn có nghĩa là quá quyền hạn. Thế với trẻ em thì điều đó có quyền không?

Thịnh viết cũng có đẹp đâu. Nhưng được cái là nét chữ đều, rõ ràng và ngay hàng thẳng lối nên nhìn cũng không đến nỗi nào. Đang tính đi theo học một lớp viết chữ đẹp bên Nhà văn hóa Thanh Niên nè.😁
Đi học chữ nữa hả? Rảnh quá bao tui đi uống cafe đi! :D
Chữ của nhím muốn ngay hàng cũng chẳng được, cứ chạy lên chạy xuống, chắc giống tâm tính con người mình! Nhờ vậy mà ai cũng khen viết chữ Hoa đẹp hihi. :D:p
Viết chữ xấu thì nhận chữ xấu đi còn bày đặt lấy tâm tính ra để biện hộ. Nhím cũng đi học viết chữ đẹp đi nha. Con gái mà viết chữ xấu kỳ lắm. :p:D
Hihi, viết nhảy lên nhảy xuống là bay bướm chứ có đến nỗi nào xấu đâu, hôm nào nhím tặng Thịnh mấy chữ! ;)
bat
Trứng
16 năm
Mình thấy mọi người dùng từ và hành văn quá dễ dãi, cũng giống như lối sống của chúng ta vậy, giống như cách chúng ta đi ở trên đường, ngôn ngữ của chúng ta không cần luật lệ gì cả, thích ai dùng thế nào thì dùng. Phải chăng đó là tính cánh của người Việt chúng ta?
tôi thấy bài biết này hơi chủ quan, theo nhận định của tôi thì xã hội ngày càng tiến bộ thì ngữ nghĩa của từ cũng sẽ thay đổi theo, k thể mang cái quy cách cũ mà áp dụng vào thời đại mới được, tôi chỉ k ủng hộ việc thay đổi hẳn chữ thôi, ví dụ, choài, hok.... chứ về từ gốc thì theo tôi k nên quá khắt khe với nó, xã hội ai cũng hiểu các từ ấy, ai cũng biết, tại sao cứ phải lái nó theo quy chuẩn riêng và cũ của xã hội, trong khi quy chuẩn lại là do số đông con người đặt ra, thế thì sao ta k để nó cứ tự nhiên nhỉ???
tran153
ĐẠI BÀNG
16 năm
Nếu ai cũng nghĩ như bạn thì tiếng Việt của chúng ta chỉ vài thập kỷ nữa sẽ đi đên đâu?Tôi đồng ý với bạn ngôn ngữ cũng cần phải tiến hóa nhưng phải có chọn lọc và cần cẩn trọng hơn nữa khi nó được đưa lên phương tiện thông tin đại chúng và trong các giấy tờ văn bản.
tôi cũng đồng ý với ý kiến của bạn, ý tôi cũng k phải là sẽ làm thay đổi hẳn 1 nền văn hóa chữ nghĩa của việt nam, ý tôi là những tù ngữ thông dụng thôi, còn về văn bản thì tát nhiên thay đổi nhưng vẫn phải giữ bản chất
Ngày nay tiếng Việt không chỉ bị làm nghèo đi mà còn bị "làm giàu" một cách méo mó với ngôn ngữ teen. Vấn đề là khi ấy, tiếng Việt có còn là tiếng Việt nữa không? Thỉnh thoảng mình vẫn dùng vài từ khi chat do nhìn thấy mãi đâm ra quen mắt! Tội lỗi tội lỗi! 😁
cuBen
ĐẠI BÀNG
16 năm
Thêm ít nữa để tranh luận cho dễ 😃 :
- Mua bán trái phép chất ma túy. - Không có ý kiến
- Sử dụng trái phép chất ma tuý. - Không có ý kiến
- Đua xe gắn máy trái phép trên đường phố. - Tiền lệ thì chưa có lần nào cho phép đua xe gắn máy trên đường phố cả.
Cái này thú vị nè.

Theo mình thì cả 3 cụm từ trên đều đúng cả bạn à. 2 cái trên thì không phải bàn thêm. Còn riêng cái cuối cùng thì mình giải thích thế này.

Hiện ở Việt Nam chưa có việc cho phép đua xe trên đường phố mà chỉ có tại các trường đua mà thôi. Còn ở một số nước phát triển, tiêu biểu là Công quốc Monaco, hằng năm vẫn có một giải đua nổi tiếng vòng quanh thành phố. Đó là giải F1 Monaco Grand Prix.

Có thể trong tương lai, Việt Nam ta cũng sẽ tổ chức được những giải đua xe như thế ngay trên đường phố. (Chắc chắn không phải là ở Sài Gòn 😁)
ongtieu
TÍCH CỰC
16 năm
chất ma túy vẫn mua bán và sử dụng với giấy phép đặt biệt.dùng để giảm đau,gây mê trong bệnh viện đó các bác.....
cuBen
ĐẠI BÀNG
16 năm
Biết là vậy. Nhưng khi đó người ta không gọi là ma túy mà gọi là biệt dược rồi.
newbiehtc
TÍCH CỰC
16 năm
bác này viết sai chính tả nè :p

Cái này liên quan đến luật pháp nha...

Tất cả 3 cái trên đều đúng.

Những việc trên mà được phép thì vẫn làm được bình thường nha.

To CuBen: Ma túy là chất nha. Còn thuốc mà chứa chất ma túy thì có một số trường hợp người ta dùng là "biệt dược", vì để phân biệt với những loại thuốc khác thôi.
(Tiêu đề theo em nên cho thêm " >18 tuổi mới nên vào đọc " 😁 )

Nhiều từ ngữ " chuyên môn " quá 😔
em đồng ý với ý kiến của Meotruli nhé 😁

@viettreo: có thể nói là bài viết thể hiện sự hiểu biết của ng viết nhưng còn chưa đủ và hơi chủ quan duy ý chí,thiển cận

phân tích của em :

về cái tiết mục nhà : dẫn ra những từ mà sau khi thêm tiền tố nhà thì lại có những từ này

xin thưa là, cách sử dụng tiền tố nhà là do ngôn ngữ vùng miền là 1.
thứ 2 là do văn hóa du nhập, hầu hết các từ Quầy,Hàng,tiệm là do văn hóa Trung Quốc để lại, ngày xưa tàu và ta buôn bán có chung 1 đặc điểm là có sự chuyên phân biệt các bày bán nên mới phân bố ra như thế

nhưng từ ngày văn hóa phương tây du nhập sang, họ buôn bán kinh doanh gì thì hầu như đều có cơ sở rõ ràng,ko tạm bợ, bất kể làm cái gì thì cứ xây cái nhà trước đã rùi dùng làm gì tính sau, nên mới phát sinh ra tiền tố nhà.

1 số tiền tố nhà có thể quy đổi thành các tiền tố như tiệm - quầy - hàng
và thậm chí các tiền tố quầy-tiệm-hàng cũng có thể tráo đổi dùng lẫn lộn lẫn nhau,ai dám nói đó là sự nghèo của tiếng việt, đó chính là cái giàu của Tiếng Việt khi các tiền tố luôn cơ động trao đổi lẫn nhau

3 là Quầy-Hàng-tiệm-nhà nó có sự tăng dần về tầm cỡ của sự kinh doanh
chỉ cần nói Quầy Thịt thì ai cũng hiểu nó phải nhỏ hơn Tiệm Thịt
nói Hàng Ăn thì ai cũng hiểu nó nhỏ hơn Nhà ăn.

4 cách sử dụng Tiến tố nhà 1 cách cẩu thả và tự do nó thể hiện dc 1 nét đặc trưng trong văn hóa ngôn ngữ nói của VN, nc ngoài cũng thế
Lạm Dụng Tình Dục Trẻ em : xin thưa rằng, nếu chỉ nghĩ dc tới chuyện chữ làm dụng nó chỉ ảnh hưởng đến "Tình dục" thì lầm to.

Lạm dụng: chỉ sự vượt giới hạn, Đúng ý này chính xác.
nhưng cả cụm từ ko nói về tình dục đủ hay thiếu, hay QHTD với trẻ em đủ hay thiếu hay thừa
mà nó muốn nói sự vượt giới hạn về độ tuổi..

bạn có thể QHTD nhưng nếu QHTD với 1 ng có đội tuổi nhỏ hơn 16 tuổi tức là bạn dc vượt giới hạn, vậy đó là lạm dụng.

"lạm bàn" tí về dịch thuật :mọi ngôn ngữ trên thế giới đều có tính tương đồi về mặt nghĩa, nhưng ko tương đồng hoàn toàn về mặt từ ngữ, cách dịch thuật nó tùy thuộc vào cách chọn lọc và sắp xếp từ ngữ sao cho tương xứng về mặt nghĩa.

vậy thì câu Lạm Dụng Tình Dục trẻ em là khá chính xác

về câu "xâm hại .............." xin thưa khi đã nói tới 2 chữ xâm hại thì cũng hiểu nó ở mức cao hơn lạm dụng
có tính chất tội phạm và cưỡng ép 1 chiều.

nếu anh A QHTD với cô B 15 tuổi, dc cô B cho phép
nhưng mà gia đình cô B ko cho phép -> đem ra kiện

vậy thì chỉ là lạm dụng chứ k thể nói là xâm hại,vì B cho phép mà,chỉ có điều Luật ta cấm thôi
còn mà cưỡng ép tình dụng 1 chiều thì cụm từ " xâm hại tình dục trẻ em" sẽ đổi thành "hiếp dâm trẻ em" rõ ràng hơn

nói chung đẻ ra thêm 1 cái cụm từ "XHTD trẻ em" góp phần làm rắc rối trong ngôn ngữ,mà lại thu hẹp phạm vi diễn đạt
kế típ về phối - kết hợp : cái này thì ok đống ý

cái phần giải thích như thế ko thỏa đáng : Phối chỉ sự hợp lại của 2 hay nhìu thứ nhằm mục đích tạo ra 1 thứ chung nhất,và cái chung đó ko thể có nếu ko hợp lại
trong cái trường hợp ví dụ CA cái chung nhất ở đây chính là cái thành quả đạt đc

Kết : chỉ sự hợp lại của 2 hay nhiều thứ nhưng ko quan tâm nó có tạo ra cái gì đó chung hay ko hay khi cần có thể tách ra dc.

đúng là kết hợp như thế nó thể hiện cái sự ngu TV chứ ko chỉ là nghèo ko.

tuy nhiên trong nhìu lúc nó là cách dùng từ như thế nhằm rút gọn chứ ko mang ý nhân mạnh.

ng viết cũng đã nói tiếng Việt phong phú có tính đa hình,thì thiết nghĩ khi viết 1 bài mang tính luận bàn về ngôn ngữ thì nên nhìn nó dười nhiều ngữ nghĩa khia cạnh và giả thiết khác nhau,tránh yếu tố chủ quan duy ý chí hay ảnh hưởng do cách hiểu biết phân vùng

mạng chậm chờn nên viết dài,mod merg lại hộ mình nhé
Thưa bạn, theo mình, đã dùng từ "trẻ em" thì đã xác định giới hạn của độ tuổi rồi, mà đã là trẻ em thì không thể chấp nhận chuyện xâm hại tình dục dù ở mức độ nào thì sao có thể dùng từ "cấm lạm dụng" được ạ?!

"Xâm hại" và "lạm dụng" là hai từ hoàn toàn khác nghĩa nhau, sao có thể so sánh, "xâm hại" là xâm phạm, làm hại; còn lạm dụng là vượt quá mà chưa biết vượt quá cái gì. Không hiểu sao bạn lại nói "xâm hại" có thể hiểu nghĩa ở mức cao hơn "lạm dụng"?

Mình không nghĩ dùng từ chính xác lại trở thành rắc rối trong ngôn ngữ mà chỉ làm rõ nghĩa diễn đạt hơn mà thôi!
trong ngữ cảnh này mình nói xâm hại cao hơn lạm dụng chỉ là cách nói tắt, nói đủ là câu XHTD ở mức nặng hơn LDTD.

ý trên thì không trả lời nữa vậy, nó thuộc phần nhiều về chủ quan rồi.
mình đã nói "Tiếng việt có tính đa hình đa nghĩa", và cách viết "Rút gọn"

hiểu như thế nào là do sự cảm thụ hoặc cách học và lối hành văn của 1 người, có thể mình chưa đúng hẳn hay Benhimcoi chưa đúng hẳn, nói tiếp cũng ko rút ra dc ai đúng ai sai.
Bài của bác tuy khá chính xác nhưng em thấy chưa có sức thuyết phục lắm.
Những ví dụ bác chủ topic đưa ra có thể hợp lý nhưng ko làm người nghe hiểu sai vấn đề đc.......
VD: "LD tình dục trẻ em"- khi nghe tất cả xã hội đều hiểu đây là hành động vô nhận đạo và cần lên án và ngăn chặn...ko ai đi cắt nghĩa nhỏ để bắt bẻ cả...và "XHTD trẻ em" thì người nghe cũng hiểu tương tự..
Liệu mà những từ đi sâu vào tiềm thức cuộc sống thì nó có đánh mất giá trị văn hóa ko nhỉ...chắc là ko nếu nó không lệch lạc và được chấp nhận dễ dàng.
Tiếng Việt mình cũng chỉ vay mượn thôi....80% là Hán...vì thế ko ghép từ sẽ gây nhiều bất lợi trong giao tiếp.
Em ví dụ:
- Thanh- kiểm tra... Có ai bảo: "các cậu về thanh cơ sở này hộ tớ nhé"- vô nghĩa
- Lãnh- chỉ đạo...có ai nói: "tớ muốn lãnh công ty này ngày 1 tốt hơn"- hơi vô nghĩa.
Em chỉ thấy bực mình với ngôn ngữ biến hóa vớ vẩn của 9x thôi. Chứ vấn đề bác đưa ra em vẫn chấp nhận đc....😁:D:D:D:D:D:D
newbiehtc
TÍCH CỰC
16 năm
cái lạm dụng tình dục trẻ em có thể hiểu là thay vì quan hệ tình dục với người lớn thì lại quan hệ thêm với trẻ em nên mới gọi là lạm dụng, tức là tình dục ko biên giới ^^. Ý kiến của em là thế có gì các bác phân tích thêm ^^
Hay anh em mình tổ chức 1 cuộc thi viết chữ đẹp đê :p
tớ sẽ là thí sinh số 1 :p
Lạm dụng tình dục trẻ em

Thấy mấy bác bàn tán hay quá... em cũng xin có ý kiến thêm một chút về lạm dụng tình dục trẻ em.

Theo em thì lạm dụng tình dục trẻ em thực ra là một cách viết rút gọn, nếu đầy đủ thì phải là lạm dụng quyền lực và vị thế để có hành vi (xâm phạm, xâm hại) tình dục đối với trẻ em.

Lạm dụng ở đây là lạm dụng quyền lực và vị thế của người lớn
lợi dụng sự phụ thuộc, sự ngây thơ, sự ngờ nghệch và tình yêu của trẻ để có hành vi mang ý đồ dâm dục bất chính.

Hiểu theo nghĩa này, thì chỉ có LDTD trẻ em chứ không có LDTD ở người thành niên (>18).

Vì vậy, trong trường hợp này không thể hiểu là lạm dụng tình dục là có hành vi tình dục quá mức cho phép, và suy luận là như vậy thì ở trẻ em có quan hệ tình dục .



Tham khảo định nghĩa tại WIKIPEDIA

Tham khảo bài viết của BS.Đào Xuân Dũng

Tham khảo Understanding Child Sexual Abuse

Xu hướng

Bài mới










  • Chịu trách nhiệm nội dung: Trần Mạnh Hiệp
  • © 2024 Công ty Cổ phần MXH Tinh Tế
  • Địa chỉ: Số 70 Bà Huyện Thanh Quan, P. Võ Thị Sáu, Quận 3, TPHCM
  • Số điện thoại: 02822460095
  • MST: 0313255119
  • Giấy phép thiết lập MXH số 11/GP-BTTTT, Ký ngày: 08/01/2019