JEKTA, một công ty khởi nghiệp trong lĩnh vực hàng không năng lượng sạch của Thụy Sĩ, đã phát triển một loại thủy phi cơ chở khách chạy điện có tên PHA-ZE 100. Mới đây họ còn hợp tác với ZeroAvia để phát triển thêm phiên bản PHA-ZE 100 chạy bằng pin nhiên liệu hydro.
Thủy phi cơ này có khung máy bay được làm bằng vật liệu composite để ngăn bị nước biển ăn mòn. Nó có 10 cánh quạt và mỗi cánh quạt có một mô-tơ điện công suất 180 kW. Chúng nằm trải đều trên hai cánh gắn ở nóc máy bay - một điều rất cần thiết để tránh tiếp xúc với nước. Tốc độ hành trình của phi cơ là 200 km/giờ và có thể lên đến 250 km/giờ.
Thời gian sạc pin của phi cơ là 45 phút, đủ nhanh để phục vụ cho các chặng bay kéo dài một giờ, mà theo JEKTA mô tả là đi "từ các hải đảo tới các vịnh hẹp (fjord) ở Scandinavia”. Để ứng phó với những thay đổi bất ngờ trong lịch trình, nó còn có lượng pin dự trữ đủ trong 30 phút.
Thủy phi cơ này có khung máy bay được làm bằng vật liệu composite để ngăn bị nước biển ăn mòn. Nó có 10 cánh quạt và mỗi cánh quạt có một mô-tơ điện công suất 180 kW. Chúng nằm trải đều trên hai cánh gắn ở nóc máy bay - một điều rất cần thiết để tránh tiếp xúc với nước. Tốc độ hành trình của phi cơ là 200 km/giờ và có thể lên đến 250 km/giờ.
Thời gian sạc pin của phi cơ là 45 phút, đủ nhanh để phục vụ cho các chặng bay kéo dài một giờ, mà theo JEKTA mô tả là đi "từ các hải đảo tới các vịnh hẹp (fjord) ở Scandinavia”. Để ứng phó với những thay đổi bất ngờ trong lịch trình, nó còn có lượng pin dự trữ đủ trong 30 phút.
PHA-ZE 100 có trần bay 13.700 mét, tải trọng 8.618 kg và chịu được những con sóng cao 1,2 mét.
PHA-ZE 100 chở được tối đa 19 hành khách cùng 3 thành viên phi hành đoàn. Không chỉ "xanh" về nguồn năng lượng sử dụng, nội thất trong máy bay cũng sử dụng các vật liệu thiên nhiên như dùng vỏ cây sồi làm ván sàn, vải bọc làm từ vật liệu tổng hợp sợi tự nhiên và da tổng hợp có nguồn gốc thực vật. JEKTA đã hợp tác với hãng thiết kế MBVision của Ý nhằm tạo ra một loạt phong cách nội thất cho phi cơ, từ bố cục cho hạng phổ thông và cao cấp đến cách bài trí cho hoạt động cứu thương.
Cách bố trí chỗ ngồi trong cấu hình phổ thông.
Công ty lưu ý rằng máy bay được cấu hình để cất và hạ cánh ở các vùng ven biển, sông hồ, kênh rạch, đầm phá và cả các đường băng trên đất liền. Hiện có 2 nơi khá thích hợp với điều kiện bay như vậy là khu vực các vịnh fjord ở Bắc Âu và vùng hải đảo Đông Nam Á.
Lúc đầu kế hoạch của Jekta là chỉ dựa vào hệ thống mô-tơ điện, nhưng thường không dễ để tăng thêm dung lượng pin. Vì vậy màn hợp tác với ZeroAvia sẽ bổ sung tùy chọn nhiên liệu hydro và cho phép thực hiện các chuyến bay dài, chở được nặng hơn và không phát thải. Cụ thể, phạm vi bay sẽ nằm trong khoảng 500-600 km và tải trọng tăng thêm được một tấn nhờ nhiên liệu hydro.
Jekta và ZeroAvia sẽ cùng phát triển và chứng nhận một hệ thống phát điện tích hợp (PGS), bao gồm bộ biến tần, thùng hydro, hệ thống nhiên liệu và các linh kiện điện tử khác.
Phạm vi bay 600 km sẽ là gấp khoảng 4 lần so với phiên bản chạy bằng pin. Theo ước tính của JEKTA, hệ thống nhiên liệu hydro bền hơn so với pin điện, với tuổi thọ lên tới 20.000 giờ; nên họ kỳ vọng chi phí vận hành và bảo trì sẽ được giảm thiểu từ thời gian sử dụng lâu dài đó. JEKTA còn cho biết tuổi thọ của PHA-ZE 100 có thể lên tới 50 năm trong điều kiện bảo trì và sửa chữa tối thiểu.
Quảng cáo
CEO JEKTA George Alafinov nói thông qua sự hợp tác với ZeroAvia, họ sẽ giúp cho khách hàng có sụ chọn lựa giữa hai nguồn năng lượng: Điện và hydro. Mô-tơ điện phù hợp với các hãng khai thác đường bay ngắn, còn động cơ hydro sẽ cần thiết cho các nhà khai thác đường bay dài. Jekta dự kiến giao những chiếc phi cơ đầu tiên vào năm 2029.
Ngoài ra, tại Triển lãm hàng không quốc tế Farnborough tổ chức ở Anh từ ngày 22-26/7, JEKTA và hãng hàng không Seaplane Asia của Hồng Kông đã ký hợp đồng bổ sung 14 chiếc PHA-ZE 100 cho đội bay của Seaplane ở Đông Nam Á. Hãng này đang nghiên cứu những đường bay nối giữa Phuket và các đảo xung quanh ở Thái Lan, giữa Sihanoukville và các đảo xung quanh ở Campuchia.
Theo [1], [2].
