Mặc dù bạn đã chuẩn bị sẵn một danh sách những đồ cần mua trước khi bước vào cửa siêu thị nhưng bạn có biết rằng đằng sau cách bày trí các kệ hàng là trò chơi tâm lý của những nhà kinh doanh để khiến người tiêu dùng bỏ đồ vào giỏ nhiều hơn ngoài dự định?
Ngay khi bạn vừa bước chân vào cửa hàng là bạn đã đi qua vùng được gọi là “vùng giải nén”. Nó được thiết kế để mang lại sự chuyển đổi từ thế giới bên ngoài sang một môi trường bán lẻ được quản lý kỹ lưỡng nhằm phục vụ cho những trải nghiệm mua sắm sắp diễn ra của khách hàng. Bạn có thể sẽ nhìn thấy một quầy hoa tươi rực rỡ và những thực phẩm tươi mát nhiều màu sắc gồm hoa quả và rau củ. Bạn cũng sẽ thấy khứu giác mình đang được kích thích bởi quầy bánh mỳ vừa cho ra lò những chiếc bánh nóng hổi.
Louise Grimmer, một giảng viên tại Đại học Tasmania chuyên ngành marketing bán lẻ cho biết: “Tất cả đều được trưng bày một cách có mục đích. Khi chúng ta nhìn thấy những thứ tươi mát như hoa, rau và hoa quả, chúng ta sẽ có tâm trạng tốt và thư giãn hơn và vì thế, sẽ tiêu nhiều tiền hơn. Và chiếc xe đẩy bạn chọn càng to sẽ khiến bạn càng mua nhiều hơn. Đã có một vài nghiên cứu chỉ ra rằng nếu bạn lấy một chiếc xe đẩy lớn, bạn sẽ tiêu nhiều hơn 40% bình thường.”
Julie Brimblecombe, phó giáo sư về dinh dưỡng sức khỏe cộng đồng tại Đại học Monash, Úc cho biết: Đa số mọi người nghĩ khi đi siêu thị, họ có “quyền tự do lựa chọn” nhưng trên thực tế, khách hàng là đối tượng của cả một quy trình của sự “biên tập chọn lựa”, từ cách thiết kế siêu thị, vị trí đặt sản phẩm cho tới các giác quan như âm thanh và mùi hương.
Ngay khi bạn vừa bước chân vào cửa hàng là bạn đã đi qua vùng được gọi là “vùng giải nén”. Nó được thiết kế để mang lại sự chuyển đổi từ thế giới bên ngoài sang một môi trường bán lẻ được quản lý kỹ lưỡng nhằm phục vụ cho những trải nghiệm mua sắm sắp diễn ra của khách hàng. Bạn có thể sẽ nhìn thấy một quầy hoa tươi rực rỡ và những thực phẩm tươi mát nhiều màu sắc gồm hoa quả và rau củ. Bạn cũng sẽ thấy khứu giác mình đang được kích thích bởi quầy bánh mỳ vừa cho ra lò những chiếc bánh nóng hổi.
Louise Grimmer, một giảng viên tại Đại học Tasmania chuyên ngành marketing bán lẻ cho biết: “Tất cả đều được trưng bày một cách có mục đích. Khi chúng ta nhìn thấy những thứ tươi mát như hoa, rau và hoa quả, chúng ta sẽ có tâm trạng tốt và thư giãn hơn và vì thế, sẽ tiêu nhiều tiền hơn. Và chiếc xe đẩy bạn chọn càng to sẽ khiến bạn càng mua nhiều hơn. Đã có một vài nghiên cứu chỉ ra rằng nếu bạn lấy một chiếc xe đẩy lớn, bạn sẽ tiêu nhiều hơn 40% bình thường.”
Julie Brimblecombe, phó giáo sư về dinh dưỡng sức khỏe cộng đồng tại Đại học Monash, Úc cho biết: Đa số mọi người nghĩ khi đi siêu thị, họ có “quyền tự do lựa chọn” nhưng trên thực tế, khách hàng là đối tượng của cả một quy trình của sự “biên tập chọn lựa”, từ cách thiết kế siêu thị, vị trí đặt sản phẩm cho tới các giác quan như âm thanh và mùi hương.
Siêu thị thực chất giống một sòng bạc casino
Bạn cảm thấy như bị lạc? Siêu thị được thiết kế để làm bạn mất phương hướng. Không hề có cửa số, chỉ có đèn rất sáng và cũng không có đồng hồ. Hầu hết các siêu thị có thiết kế dạng lưới để khiến người mua đi lên đi xuống mỗi dãy hàng. Bạn phải lần tìm trứng mà mãi không thấy? Bạn không phải người duy nhất. Họ muốn đảm bảo rằng bạn phải đi săn lùng khắp siêu thị cho đến khi bạn đã nhìn thấy tất cả các mặt hàng.Bạn ở càng lâu thì đồng nghĩa với việc sẽ tiêu càng nhiều hơn.
Siêu thị cũng sử dụng nhạc có nhịp điệu từ chậm tới vừa để cố định tâm trạng khách hàng - nhạc quá nhanh sẽ khiến mọi người đi nhanh hơn.
Bạn sẽ có xu hướng xem những mặt hàng ở ngang tầm mắt hơn, nơi bạn sẽ nhìn thấy những thương hiệu lớn và những sản phẩm do siêu thị đó sản xuất.
Trong dãy bán ngũ cốc ăn sáng chảng hạn, những bao bì sáng màu nhắm vào trẻ con được đặt ở kệ cao tầm trung hoặc thấp hơn - vừa với tầm mắt trẻ em đang tự đi hoặc ngồi trên xe đẩy của siêu thị.
Nếu chú ý nhìn lên hoặc nhìn xuống, bạn sẽ thấy các mặt hàng rẻ hơn của các nhà sản xuất nhỏ - những công ty bị chèn ép bởi các sản phẩm có nhãn hiệu riêng.
Siêu thị sử dụng chiêu marketing “four Ps” (bốn chữ P bao gồm Product availability - tính sẵn có của sản phẩm, Promotion - khuyến mãi, Price - giá cả, và Placement - vị trí) để khuyến khích người dùng mua một số sản phẩm nhất đinh.
Những thực phẩm đã chế biến sẵn có giá rẻ và bán chạy, vì vậy, chúng là loại đồ ăn đặc biệt được chú trọng và khách hàng sẽ dễ nhận thấy nhất.
Trong dãy hàng về thực phẩm tốt cho sức khỏe, một sự thay đổi gần đây đã được áp dụng khi bạn sẽ nhìn thấy nhiều tuyên bố giới thiệu về dinh dưỡng. Tuy nhiên, đừng cho rằng những sản phẩm đó tốt cho sức khỏe, phó giáo sư tại Đại học Deakin và phó giám đốc tại Trung tâm dinh dưỡng và sức khỏe dự phòng toàn cầu (GLOBE) cảnh báo. Ông cho biết một sản phẩm ít đường thực ra có thể chứa nhiều muối hoặc chất béo.
Quảng cáo
Địa điểm của siêu thị cũng ảnh hưởng đến những gì khách hàng sẽ tìm thấy trên kệ hàng. Ở những khu vực khó khăn nhất, tỉ lệ diện tích kệ được phân bổ cho thực phẩm và đồ uống không lành mạnh so với các mặt hàng tốt cho sức khỏe cao hơn 9.7% so với các khu vực giàu có nhất.
Khu vực được tìm kiếm nhiều nhất của siêu thị
Ngay cả khi bạn không đi giữa các lối trong siêu thị, rất có thể bạn sẽ phải đi từ bên này sang bên kia của siêu thị - chẳng hạn như từ bên khu thực phẩm tươi sống đến chỗ tủ đông để hoàn thành chuyến đi mua sắm hàng tuần của mình.Trên đường, bạn gặp những biển trưng bày khuyến mãi nhiều màu sắc bắt mắt, màu đỏ hoặc vàng, hoặc là cả hai màu để thu hút sự chú ý của bạn tới những món đồ đang giảm giá. Những khuyến mãi kiểu như mua hai tặng một hay giảm giá 50% dễ khiến người mua xuống tiền.
Những loại đồ ăn đã chế biến không tốt cho sức khỏe như bánh ngọt, khoai tây chiên, kẹo mút hay đồ uống có ga chiếm tới 66% những chương trình khuyến mãi được trưng bày trên kệ ở cuối những dãy hàng trong siêu thị, theo một đối chiếu của Bảng điều tra Môi trường Thực phẩm của Úc.
Không chỉ các nhà bán lẻ thực hiện tất cả các hoạt động tiép thị. Đó là sự kết hợp giữa các nhà bán lẻ và nhà sản xuất thực phẩm. Tất cả những yếu tố marketing đó đều tiêu tốn tiền bạc và những công ty có khả năng đưa ra giảm giá, trưng bày ở khu đặc biệt là những công ty đa quốc gia lớn. Và rất nhiều thứ họ làm là thực phẩm đóng gói siêu chế biến.
Một công ty cũng có thể trả tiền cho siêu thị để đảm bảo sản phẩm của họ có một khoảng không gian nhất định trên kệ hoặc để mặt hàng đó xuất hiện ở nhiều nơi xung quanh cửa hàng. Chẳng hạn, nước ngọt có thể đã có trên các kệ nhưng chúng vẫn xuất hiện ở những quầy cuối lối đi và ở trong tủ lạnh cạnh quầy thanh toán.
Quảng cáo
Nghiên cứu cho thấy các loại thức ăn không lành mạnh cho sức khỏe sẽ được giảm giá tần suất nhiều hơn hai lần và mức giảm giá cũng gấp đôi bình thường.
Cơ hội cuối cùng để mua thật nhanh
Bạn đã mua sắm xong và đến lúc thanh toán. Tại đây, bạn gặp một loạt các sản phẩm được tuyển chọn và thiết kế nhằm cám dỗ bạn khi bạn chờ đến lượt mình tính tiền. Những loại thực phẩm không tốt chiếm tới 78% không gian kệ thanh toán, theo Bảng điều tra Môi trường Thực phẩm của Úc.Có một số lượng lớn khách hàng sẽ chọn mua thêm thanh socola hoặc kẹo cao su hoặc nước ngọt khi họ đang xếp hàng chờ đợi.
Bạn sẽ không tìm thấy thanh socola tại quầy thanh toán ở Anh vì gầy đây họ mới đưa ra quy định hạn chế việc bán thực phẩm và đồ uống có nhiều chất béo, muối và đường tại lối vào cửa hàng của các nhà bán lẻ thực phẩm.
Lựa chọn những phương án lành mạnh hơn
Vì vậy, bạn có thể để làm gì để tránh khỏi cái bẫy của thực phẩm chế biến tại siêu thị?Hãy cảnh giác với các chương trình khuyến mãi, theo dõi lời khuyên của các chuyên gia. Một sản phẩm chất lượng bốn sao vẫn có thể có hàm lượng muối, đường hoặc chất béo cao, chỉ là nó được đánh giá cao hơn các sản phẩm khác cùng loại.
Theo ABC Úc
