Suốt 12 năm qua sau khi Mặt Trời lặn, Anthony Vigrado lại bắt đầu công việc hàng ngày của mình - đó là bắt hải sâm, sinh vật mang lại nguồn thu nhập chính của anh trong nhiều năm. Nhưng sau 10 giờ tìm kiếm, thu hoạch của anh chỉ bằng 1 phần nhỏ so với trước kia bởi vì các bờ biển ở phía Bắc Sri Lanka và miền Nam Ấn Độ đã bị khai thác quá nhiều. Anh chia sẻ: “Những ngư dân bất hợp pháp đang đánh bắt lậu ở nơi chúng tôi thường lặn bắt hải sâm dẫn đến nguồn thu nhập của chúng tôi hiện đang gặp nhiều khó khăn.”
Hải sâm là loài động vật da gai có thân mềm, hình ống trông giống một loại rau có cùng tên. Chúng đóng vai trò rất quan trọng trong hệ sinh thái của đại dương. Theo đó, khi ăn các mảnh vụn trong lớp trầm tích, chúng có thể tái tạo lại chất dinh dưỡng và thải ra nitơ, amoniac và canxi cacbonat, các thành phần chính cấu thành rạn san hô. Đồng thời cũng giúp quá trình axit hoá đại dương do ảnh hưởng bởi các hoạt động của con người chậm lại.
Trên thực tế, nhu cầu hải sâm ở các thị trường trong khu vực Đông Nam Á, đặc biệt là Trung Quốc, nơi chúng được xem là một món ăn ngon và được dùng trong nhiều bài thuốc dân gian. Chúng thường được sấy khô với tên gọi là Beche-de-mer hay trepang. Một số người còn dùng chúng như một loại thuốc kích dục. Chính điều này đã dẫn đến việc phát triển của các hoạt động buôn bán động vật đang có nguy cơ tuyệt chủng để sinh lời. Vào những năm 1980, hải sâm có giá dưới 50 bảng Anh/kg (khoảng 1,6 triệu đồng), còn giờ đây con số này đã tăng đến hơn 200 bảng Anh/kg (6,3 triệu đồng), với một số loài hải sâm quý hiếm hơn cái giá có thể lên đến hơn 2,500 bảng Anh/kg (79 triệu đồng). Với nhu cầu vô cùng to lớn đó, trong những năm qua, Vịnh Palk và Vịnh Mannar đã liên tục chứng kiến nhiều cuộc khai thác trái phép quá mức. Đối với những loài hải sâm quý hiểm, số lượng cá thể trên toàn cầu đã giảm hơn 60%.
Hải sâm là loài động vật da gai có thân mềm, hình ống trông giống một loại rau có cùng tên. Chúng đóng vai trò rất quan trọng trong hệ sinh thái của đại dương. Theo đó, khi ăn các mảnh vụn trong lớp trầm tích, chúng có thể tái tạo lại chất dinh dưỡng và thải ra nitơ, amoniac và canxi cacbonat, các thành phần chính cấu thành rạn san hô. Đồng thời cũng giúp quá trình axit hoá đại dương do ảnh hưởng bởi các hoạt động của con người chậm lại.
Trên thực tế, nhu cầu hải sâm ở các thị trường trong khu vực Đông Nam Á, đặc biệt là Trung Quốc, nơi chúng được xem là một món ăn ngon và được dùng trong nhiều bài thuốc dân gian. Chúng thường được sấy khô với tên gọi là Beche-de-mer hay trepang. Một số người còn dùng chúng như một loại thuốc kích dục. Chính điều này đã dẫn đến việc phát triển của các hoạt động buôn bán động vật đang có nguy cơ tuyệt chủng để sinh lời. Vào những năm 1980, hải sâm có giá dưới 50 bảng Anh/kg (khoảng 1,6 triệu đồng), còn giờ đây con số này đã tăng đến hơn 200 bảng Anh/kg (6,3 triệu đồng), với một số loài hải sâm quý hiếm hơn cái giá có thể lên đến hơn 2,500 bảng Anh/kg (79 triệu đồng). Với nhu cầu vô cùng to lớn đó, trong những năm qua, Vịnh Palk và Vịnh Mannar đã liên tục chứng kiến nhiều cuộc khai thác trái phép quá mức. Đối với những loài hải sâm quý hiểm, số lượng cá thể trên toàn cầu đã giảm hơn 60%.
Theo giảng viên cao cấp về động vật học tại Đại học Sri Jayewardenepura ở Sri Lanka cho biết việc đánh bắt quá mức ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính đa dạng sinh học, đồng thời cũng gây trở ngại cho sinh kế của những ngư dân ven biển, những người vốn sinh sống phụ thuộc vào tài nguyên biển.
Anthony Vigrado còn cho biết nhiều tàu thuyền đánh bắt bất hợp pháp thậm chí còn cố tình phá hoại thiết bị của ngư dân địa phương khiến họ nghĩ quẩn vì không còn đủ khả năng chi trả các khoản nợ. “Toàn bộ số tiền đều đầu tư vào tàu thuyền mà chúng lại còn bị phá huỷ. Những chiếc thuyền kia không quan tâm và khi chúng chỉ đi vào vùng biển của chúng tôi, tất cả chỉ toàn là thiệt hại.”
Được biết hầu hết các bên hành vi bất hợp pháp đều nhờ vào việc lợi dụng các quy định khác nhau giữa những quốc gia biển này. Chẳng hạn như trong khi Sri Lanka cấp giấy phép đánh bắt và xuất khẩu Hải Sâm, Ấn Độ thì lại ban lệnh cấm hoàn toàn với hoạt động này kể từ năm 2001. Do đó, người ta thường đánh bắt chui ở Ấn Độ rồi nhập lậu sang Sri Lanka, nơi hải sâm sẽ được xuất khẩu hợp pháp sang Đông Nam Á, hoặc từ Ấn Độ dưới nhãn mác giả.
Vào tháng 8 năm ngoái, lực lượng bảo vệ bờ biển Ấn Độ đã bắt quả tang 3 người đàn ông vì buôn lậu gần 1000 kg hải sâm từ Ấn Độ sang Sri Lanka, ước tính giá của số đó lên đến 500.000 bảng Anh. Theo giám đốc của OceansAsia, Teale Phelps Bondaroff chia sẻ: “Nếu bạn có một thị trường hợp pháp ở gần với một thị trường bất hợp pháp, thì thị trường hợp pháp sẽ trở thành nơi diễn ra các hành vi ”rửa cá". Thật ra trong suốt nhiều năm, chính quyền cả 2 nước luôn cố gắng chống lại hành vi phạm pháp này. Nhưng bất chấp số lượng các vụ bắt giữ gia tăng, các hoạt động buôn bán phạm pháp vẫn đang phát triển và thậm chí mở rộng quy mô sang nhiều khu vực chưa từng bị ảnh hưởng trước đây.
Giờ đây, khi giá trị của sinh vật này càng gia tăng, việc khai thác trở nên phổ biến hơn. Nhu cầu về hải sâm đã dẫn đến các cuộc ẩu đả chết người ở Mexico, liên quan đến các tổ chức tội phạm Yakuza ở Nhật Bản và các vấn nạn buôn lậu giữa Tanzania và Zanzibar.
Quảng cáo
Nhận thức được mức độ nghiêm trọng của tội phạm buôn bán hải sâm, chính quyền 2 nước đã có những phản ứng mạnh mẽ. Vào tháng 2 năm 2020, khu vực bảo tồn hải sâm đầu tiên trên thế giới đã được thành lập tại Lakshadweep, đồng thời các căn cứ chống bắt trộm được thiết đặt ở trên khắp hòn đảo và có hẳn một lực lượng đặc nhiệm để bảo vệ hải sâm.
Theo Guardian
