Số lượng tinh trùng trên toàn thế giới đang giảm nhanh

Một chuyên gia cho biết: “Chúng ta có thể sẽ đến một giới hạn khi hầu hết đàn ông không có khả năng sinh sản.” Dưới đây là các yếu tố môi trường và lối sống có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh ở nam giới.

Năm năm trước, một nghiên cứu cho thấy sự sụt giảm nghiêm trọng về số lượng tinh trùng đã làm dấy lên lo ngại lớn rằng loài người đang trên con đường tiến tới diệt vong. Và một nghiên cứu mới gần đây cho thấy số lượng tinh trùng đã giảm hơn nữa và tốc độ suy giảm đang tăng nhanh có thể khiến một cuộc khủng hoảng sinh sản toàn cầu đang mấp mé rình rập.

Nghiên cứu ban đầu, được công bố vào tháng 7 năm 2017, cho thấy số lượng tinh trùng trong một lần xuất tinh - đã giảm mạnh hơn 50% đối với nam giới ở Bắc Mỹ, châu Âu, Úc và New Zealand từ năm 1973 tới 2011. Kể từ đó, một nhóm các nhà nghiên cứu đã khám phá những gì đã xảy ra trong 10 năm qua. Trong một phân tích tổng hợp mới trên tạp chí Human Reproduction Update, họ đã phân tích các nghiên cứu về những mẫu tinh dịch từ năm 2014-2019 và bổ sung vào dữ liệu trước đó của họ. Các nghiên cứu mới có tầm nhìn toàn cầu hơn, bao gồm mẫu tinh dịch của 14.233 nam giới, bao gồm một số từ Nam và Trung Mỹ, châu Phi và châu Á. Kết quả cho thấy, không chỉ việc sụt giảm tổng số lượng tinh trùng tiếp tục tăng tiến - đạt mức giảm 62% - mà sự suy giảm mỗi năm đã tăng gấp đôi kể từ năm 2000.

Báo cáo năm 2017 cũng cho thấy nồng độ tinh trùng (số lượng tinh trùng trên một ml tinh dịch) giảm trung bình 1,6% mỗi năm, tổng cộng hơn 52% ở nam giới trong những khu vực kể trên trong bốn thập kỷ vừa qua.

Chế độ xem dưới kính hiển vi lưới cho phép các kĩ thuật viên ước tính số lượng tinh trùng. Ở đây, 60-70 triệu tinh trùng trên mỗi ml xuất tinh được nhìn thấy; số lượng bình thường là khoảng 113 triệu tinh trùng mỗi ml. Nghiên cứu trên toàn thế giới về khả năng sinh sản của nam giới cho thấy số lượng tinh trùng ở phái mạnh đã giảm từ những năm 1930 cho tới nay.
Ảnh: James King-Holmes

Đồng tác giả nghiên cứu Shanna Swan, nhà dịch tễ học môi trường và sinh sản tại Trường Y khoa Icahn tại Mount Sinai, New York, Mỹ cho biết: “Sự sụt giảm không hề giảm đi, kết quả tiết lộ mức độ rất lớn. Nhìn chung, mức giảm vẫn tương tự về mức độ nhưng khi quan sát những năm gần đây, chúng tôi thấy rằng nó đang tăng tốc.”

Tác giả chính của nghiên cứu, Hagai Levine, một nhà dịch tễ học y tế tại Trường Y tế Công cộng Hadassah Braun của Đại học Hebrew, Jerusalem, cho rằng kết quả là “đáng lo ngại vì chúng tôi hi vọng rằng đến một lúc nào đó, sự suy giảm sẽ chững lại. Và chúng ta có thể vượt ngưỡng khi hầu hết đàn ông sẽ có khả năng sinh sản dưới mức hoặc các nguyên nhân của sự suy giảm này cũng sẽ biểu hiện qua các xu hướng sức khỏe bất lợi khác

Tỉ lệ vô sinh tăng
Theo Amy E.T. Sparks, một nhà sinh lý học sinh sản và là giám đốc phòng thí nghiệm IVF và Andrology tại Trung tâm Sức khỏe Sinh sản Nâng cao của Đại học Iowa: “Tôi nghĩ nhận thức cho rằng vô sinh chủ yếu là vấn đề của phụ nữ có thể do xu hướng ban đầu, nhiều phụ nữ tìm kiếm chăm sóc y tế vô sinh hơn là nam giới.” Trong cộng đồng khoa học, quan điểm phổ biến cho rằng những thách thức về khả năng sinh sản của nam và nữ đều là nguyên nhân gây ra khoảng ⅓ các trường hợp vô sinh; các trường hợp còn lại là do kết hợp của cả hai yếu tố nam và nữ.

Nhưng dữ liệu mới cho thấy “sự gia tăng đáng kể tỷ lệ nam giới có số lượng tinh trùng thấp dẫn đến giảm khả năng thụ tinh cho bạn tình của họ”, David M. Kristensen, một nhà độc chất học phân tử tại Đại học Roskilde và Bệnh viện Đại học Copenhagen ở Đan Mạch cho biết. “Đây là mối quan tâm không chỉ đối với các gia đình bị ảnh hưởng mà còn đối với xã hội nói chung, vì nhiều quốc gia như Ý và Nhật Bản đang phải hứng chịu sự suy giảm dân số.”

Ngoài vấn đề sinh sản, có một lo ngại nữa liên quan đến vấn đề sức khỏe ở nam giới dẫn tới sự sụt giảm lượng tinh trùng. Michael Eisenberg, giám đốc phẫu thuật và y học sinh sản nam và một giáo sư tiết niệu tại Đại học Y khoa Stanford, cho biết: "Có mối liên hệ giữa chất lượng tinh dịch và sức khỏe tổng thể - các nghiên cứu chỉ ra chất lượng tinh dịch bị suy giảm liên quan tới nguy cơ cao mắc bệnh ung thư tinh hoàn, bệnh tim mạch".

Một nghiên cứu trên tạp chí Andrology năm 2018 cho thấy nguy cơ nhập viện cao hơn ở những người đàn ông có nồng độ tinh trùng thấp hơn. Những người có nồng độ tinh trùng dưới 15 triệu/ml - được coi là thấp - có nguy cơ nhập viện vì bất kỳ lý do gì trong 36 năm cao hơn 53% so với những người có nồng độ tinh trùng cao hơn, từ 51 đến 100 triệu/ml. Hiệu ứng này vẫn tồn tại ngay cả sau khi các nhà nghiên cứu kiểm soát trọng lượng cơ thể, hút thuốc và các yếu tố khác.

Các yếu tố phức tạp
Điều quan trọng cần lưu ý là sự suy giảm số lượng tinh trùng không xảy ra trong môi trường chân không. Ở một người đàn ông, việc sản xuất tinh trùng đòi hỏi một mức độ testosterone nhất định cũng như khả năng điều chỉnh nhiệt độ của các mô mà tinh trùng được tạo ra. Mức độ testoterone giảm trong cùng khoảng thời gian mà tốc độ sản xuất tinh trùng được đo trong phân tích tổng hợp.

Điều quan trọng khác, không chỉ là vấn đề về những gì một người đàn ông tiếp xúc trong suốt cuộc đời có thể ảnh hưởng đến chất lượng tinh trùng của anh ta. Những gì một người mẹ tương lai tiếp xúc khi cô ấy đang mang thai cũng có thể ảnh hưởng đến nồng độ tinh trùng của con đực: Trong thời kì đầu mang thai - cái được gọi là “cửa sổ lập trình sinh sản” - một số hóa chất môi trường nhất định có thể ảnh hưởng đến phụ nữ theo những cách làm thay đổi vĩnh viễn sự phát triển sinh sản của họ. Bất cứ sự gián đoạn nào đối với sự phát triển sinh sản xảy ra trong tử cung là vĩnh viễn.

Ngược lại, tổn thương gây ra cho tình trùng của một người đàn ông trong suốt cuộc đời anh ta - chẳng hạn như hút thuốc hoặc tiếp xúc với thuốc trừ sâu - có thể được đảo ngược nếu việc tiếp xúc với hóa chất độc hại ngừng lại. Cần khoảng 75 ngày để tinh trùng trưởng thành, điều đó có nghĩa là nam giới về cơ bản có cơ hội thường xuyên để kiểm tra chất lượng tinh trùng của họ sau mỗi hai tháng rưỡi.

Điều gì dẫn tới sự sụt giảm?
Các nghiên cứu đã công bố cho thấy các yếu tố môi trường có thể là nguyên nhân, bao gồm việc tiếp xúc với các hóa chất gây rối loạn nội tiết (bắt chước hoặc can thiệp vào nội tiết tố của cơ thể), hút thuốc và béo phì.

Sự gia tốc này có thể bắt nguồn từ tác động tích lũy của các hóa chất môi trường qua nhiều thế hệ. Khi còn trong bụng mẹ, thai nhi nam tiếp xúc với các hóa chất và lối sống như chế độ ăn uống nghèo nàn, hút thuốc và mẹ béo phì. Không chỉ dừng lại ở đó, sự phơi nhiễm này có thể được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác, trong đó có cả cha và mẹ em bé. Các yếu tố trong tinh trùng của người cha cũng có khả năng làm gián đoạn sự phát triển sinh sản của bào thai nam trong tử cung.

Một sự thức tỉnh
Cần thêm nghiên cứu để xác định nguyên nhân số lượng tinh trùng suy giảm. Trong khi đó, nam giới và phụ nữ có thể cố gắng bảo vệ sức khỏe sinh sản của mình bằng cách thực hiện một chế độ ăn uống lành mạnh, tập thể dục thường xuyên, duy trì trọng lượng cơ thể khỏe mạnh và tránh hút thuốc.

Hãy là một người tiêu dùng hiểu biết, hạn chế tiếp xúc với các hóa chất gây rối loạn nội tiết, bao gồm: phthalates (có trong nhựa và các sản phẩm như sơn móng tay, dầu gội và thuốc xịt tóc), bisphenol A (trong nhựa cứng, chất kết dính và lớp lót của một số hộp thực phẩm), chất chống cháy (trong đồ nội thất và thảm), chất perfluoroalkyl (trong dụng cụ nấu nướng chống dính và thảm chống ố), và thuốc trừ sâu.

Các quốc gia trên toàn cầu cũng cần giảm bớt hoặc loại bỏ những hóa chất này trong môi trường. "Chúng ta nên tìm cách ngăn chặn sự suy giảm tiếp tục và thậm chí đảo ngược xu hướng" - các nhà nghiên cứu cho biết.

Theo National Geographic