Khi còn nhỏ, chúng ta thường gắn liền cụm từ “tắt đèn” như 1 cách để báo hiệu đến giờ đi ngủ. Tuy nhiên, đó không chỉ là một cụm từ đơn thuần mà bố mẹ dùng để báo hiệu cho con cái. Trên thực tế, tắt đèn là một điều rất cần thiết và tốt cho sức khoẻ giấc ngủ của hầu hết mọi người và mọi độ tuổi. Tuy nhiên nhiều người có thói quen ngủ với ánh sáng như bật đèn sáng hoặc đèn ngủ. Theo nghiên cứu cho thấy mặc dù vẫn có thể chìm vào giấc ngủ, thế nhưng việc tiếp xúc với ánh sáng trước và trong khi ngủ gây ra những bất lợi cho sức khoẻ con người. Và tại sao lại như thế?
Chúng ta đều biết ánh sáng là bộ điều chỉnh chính của đồng hồ sinh học bên trong não con người, được điều khiển bởi một bộ phận của não bộ có tên gọi là suprachiasmatic nucleus (nhân trên chéo).
Để làm rõ ảnh hưởng của ánh sáng đến đồng hồ sinh học của con người như thế nào, các nhà khoa học đã tìm đến 20 thanh niên khoẻ mạnh. Những người này sẽ được chia thành 2 nhóm. Nhóm 1 dành 1 đêm để ngủ trong ánh sáng lờ mờ, tương tự như hoàng hôn để làm quen dần, và sau đó là một đêm với ánh đèn trên cao, gần tương đương với ánh sáng ở hành lang khách sạn. Tức là vẫn sáng nhưng cường độ không đủ để con người có thể đọc sách. Nhóm còn lại thì dành cả 2 đếm để ngủ trong ánh sáng lờ mờ.
Chúng ta đều biết ánh sáng là bộ điều chỉnh chính của đồng hồ sinh học bên trong não con người, được điều khiển bởi một bộ phận của não bộ có tên gọi là suprachiasmatic nucleus (nhân trên chéo).
Để làm rõ ảnh hưởng của ánh sáng đến đồng hồ sinh học của con người như thế nào, các nhà khoa học đã tìm đến 20 thanh niên khoẻ mạnh. Những người này sẽ được chia thành 2 nhóm. Nhóm 1 dành 1 đêm để ngủ trong ánh sáng lờ mờ, tương tự như hoàng hôn để làm quen dần, và sau đó là một đêm với ánh đèn trên cao, gần tương đương với ánh sáng ở hành lang khách sạn. Tức là vẫn sáng nhưng cường độ không đủ để con người có thể đọc sách. Nhóm còn lại thì dành cả 2 đếm để ngủ trong ánh sáng lờ mờ.
Mặc dù những người ngủ với đèn sáng cho biết họ vẫn ngủ ngon, nhưng các phân tích từ não bộ cho thấy thời gian ngủ sâu hay còn gọi là giấc ngủ sóng chậm (ngủ sâu - SWS) không nhiều, và giai đoạn chuyển động mắt nhanh thì lại xảy ra nhiều. Không chỉ vậy, các báo cáo về quá trình trao đổi chất và tim của họ còn ấn tượng hơn. Các mẫu máu cho thấy một đêm ngủ dưới ánh đèn làm tăng tình trạng kháng insulin của những người tham gia nghiên cứu. Một yếu tố rất quan trọng trong việc kiểm soát lượng đường trong máu vào sáng hôm sau.
Kết quả chỉ ra rằng ngay cả khi đã nhắm mắt, não của con người vẫn nhận biết được các ánh sáng yếu, điều này có thể khiến hệ thống thần kinh hoạt động “nó gần giống như việc chúng ta chuẩn bị chạy hoặc phải thức dậy.”
Trong một nghiên cứu khác vào năm 2022 với sự tham gia của 550 tình nguyện viên từ 63 tuổi trở lên, nhà thần kinh học và đồng thời là giám đốc Trung tâm Y học Sinh học và Giấc ngủ tại Trường Y khoa Feinberg thuộc Đại học Northwestern - Phyllis Zee đã cho thấy rằng, bất kỳ việc tiếp xúc với ánh sáng nào trong khi ngủ đều liên quan đến tỷ lệ mắc bệnh béo phì, tiểu đường và huyết áp cao.
“Chúng tôi nhận thấy rằng ngay cả với ánh đèn cường độ nhỏ vào ban đêm như ánh sáng từ cửa số hay đèn ngủ, đèn hành lang cũng ảnh hưởng đến não của con người.”
Vậy tại sao việc tiếp xúc với ánh sáng vào ban đêm ảnh hưởng đến sức khỏe của chúng ta?
Nguyên nhân là vì các cảm biến trong võng mạc con người có kết nối trực tiếp đến nhân trên chéo và đặc biệt nhạy cảm với các ánh sáng có bước sóng ngắn, hay còn được gọi là ánh sáng xanh lam. Hệ thống thần kinh này rất hiệu quả trong việc báo hiệu cho đồng hồ sinh học của con người biết rằng chưa đến giờ đi ngủ. Giống như vào buổi sáng, ánh sáng Mặt trời có bước sóng ngắn giúp con người thức dậy và điều chỉnh lại nhịp sinh hoạt trong cơ thể với môi trường bên ngoài. Ngược lại vào chiều tối, ánh sáng vào đêm muộn sẽ làm chậm lại nhịp sinh học.
Quảng cáo
“Vì thế nếu ngủ với ánh sáng, nó sẽ tạo ra một trạng thái sai lệch so với đồng hồ tự nhiên của Mặt trời và xã hội, gây mất ngủ và rối loạn giấc ngủ.”
Bên cạnh đó, ánh sáng cũng ngăn chặn sự tiết ra melatonin còn được gọi là “hormone của bóng tối”, một loại hormone do tuyến tùng tạo ra có khả năng kiểm soát chu kỳ của giấc ngủ. Càng tiếp xúc ánh sáng, lượng melatonin được tiết ra càng ít. Đó là lý do vì sao con người thường hay có cảm giác buồn ngủ vào buổi tối và giấc ngủ đêm luôn dài hơn giấc ngủ ngày.
Theo Washington Post
