Tàu tự hành Opportunity với sứ mạng thăm dò sao Hoả được NASA phóng lên vào năm 2003 hiện đã cạn kiệt năng lượng và không thể liên lạc với mặt đất. Một cơn bão bụi trên hành tinh Đỏ quét qua và ngăn ánh sáng chiếu vào các tấm pin năng lượng Mặt Trời được cho là nguyên nhân dẫn đến sự việc. Tuy nhiên, Opportunity không biến thành đống sắt vụn bởi nó chỉ đang rơi vào trạng thái “ngủ sâu”. Các kỹ sư ở Cơ quan Vũ trụ Hoa Kỳ tin rằng họ có thể đánh thức con tàu sau khi cơn bão đi qua nhưng ở khía cạnh nào đó, họ vẫn tỏ ra lo lắng.
“Chuyện này giống như người thân của bạn phải nhập viện”, John Callas, người đứng đầu dự án Opportunity đang làm việc tại Phòng thí nghiệm Sức đẩy phản lực thuộc NASA, cho biết. “Bạn sẽ gặp những bác sĩ nói với bạn rằng: ‘Mọi chuyện đã ổn, bạn cần cho cô ấy thời gian và cô ấy sẽ tỉnh dậy’”. Tất cả những tín hiệu đều tốt, nhưng điều đó không có nghĩa là bạn đã hoàn toàn trải qua khó khăn, theo ông.
Đến nay, lần cuối cùng mà người ta nhận được tín hiệu từ Opportunity là vào sáng ngày 10 tháng 6. Tín hiệu vô tuyến truyền về lúc bấy giờ cho thấy năng lượng của con tàu đang ở mức thấp kỷ lục. Điều đó ngay lập tức thúc giục NASA đưa con tàu vào “tình trạng khẩn cấp”, nghĩa là mức năng lượng của nó không còn đủ để có thể thực hiện cả những chức năng cơ bản nhất. Ngày 12/6, các chuyên gia ở NASA cố liên lạc với Opportunity nhưng không nhận được hồi đáp, nói cách khác, tàu thăm dò đã đi vào chế độ năng lượng thấp.
Mọi thứ cần làm tại thời điểm này chỉ còn có thể là chờ cho bão tan và ánh sáng có thể chạm tới các tấm pin năng lượng trên Opportunity. Ngay khi nhận được năng lượng Mặt Trời, pin bên trong tàu sẽ được sạc và nó sẽ tự khởi động trở lại. Nếu mọi chuyện đi theo hướng như vậy, tín hiệu sẽ nhanh chóng trở về Trái Đất.
“Chuyện này giống như người thân của bạn phải nhập viện”, John Callas, người đứng đầu dự án Opportunity đang làm việc tại Phòng thí nghiệm Sức đẩy phản lực thuộc NASA, cho biết. “Bạn sẽ gặp những bác sĩ nói với bạn rằng: ‘Mọi chuyện đã ổn, bạn cần cho cô ấy thời gian và cô ấy sẽ tỉnh dậy’”. Tất cả những tín hiệu đều tốt, nhưng điều đó không có nghĩa là bạn đã hoàn toàn trải qua khó khăn, theo ông.
Đến nay, lần cuối cùng mà người ta nhận được tín hiệu từ Opportunity là vào sáng ngày 10 tháng 6. Tín hiệu vô tuyến truyền về lúc bấy giờ cho thấy năng lượng của con tàu đang ở mức thấp kỷ lục. Điều đó ngay lập tức thúc giục NASA đưa con tàu vào “tình trạng khẩn cấp”, nghĩa là mức năng lượng của nó không còn đủ để có thể thực hiện cả những chức năng cơ bản nhất. Ngày 12/6, các chuyên gia ở NASA cố liên lạc với Opportunity nhưng không nhận được hồi đáp, nói cách khác, tàu thăm dò đã đi vào chế độ năng lượng thấp.
Mọi thứ cần làm tại thời điểm này chỉ còn có thể là chờ cho bão tan và ánh sáng có thể chạm tới các tấm pin năng lượng trên Opportunity. Ngay khi nhận được năng lượng Mặt Trời, pin bên trong tàu sẽ được sạc và nó sẽ tự khởi động trở lại. Nếu mọi chuyện đi theo hướng như vậy, tín hiệu sẽ nhanh chóng trở về Trái Đất.
Được biết, cơn bão bụi nói trên đã hình thành và phát triển nhanh chóng trong suốt vài tuần qua và hiện tại, nó đã bao phủ gần 1/4 bề mặt sao Hoả. Thời gian cơn bão lan ra khắp hành tinh được cho là không lâu và phải mất ít nhất 1 tháng thì mới tan. Hoạt động của bão bụi khiến cho ngày trên sao Hoả biến thành đêm và dĩ nhiên là Opportunity không được cung cấp đủ năng lượng để hoạt động.
Hình ảnh mô phỏng góc nhìn từ bề mặt sao Hoả khi cơn bão bụi quét qua
Điều mà các nhà khoa học ở NASA quan ngại nhất chính là nhiệt độ của Opportunity. Di chuyển và làm nhiệm vụ giúp giữ cho nhiệt độ của con tàu luôn nóng, trong khi đứng yên một chỗ khiến nó ngày một trở nên lạnh hơn. Và nếu lạnh quá mức, nguy cơ hỏng sẽ rất cao. May là con tàu được trang bị 8 một sưởi được làm từ Plutonium giúp sản sinh một lượng nhiệt nhỏ. Hơn nữa, vị trí hiện tại của Opportunity đang dần bước sang mùa Hè và bão bụi cũng đang khiến cho nhiệt độ của sao Hoả trở nên nóng hơn. Nhiệt độ thấp nhất mà con tàu có thể chống chịu được là -55 độ C, trong khi NASA ước tính nhiệt độ mà con tàu phải trải qua chỉ ở mức -36 độ C.
Hiện giờ, bất kỳ nguồn năng lượng nào dù nhỏ nhất mà con tàu nhận được đều sẽ chuyển đến chiếc đồng hồ bên trong nó. “Các linh kiện điện tử đều đã ngắt kết nối với pin, ngoại trừ chiếc đồng đồng vẫn chạy ở chế độ nền”, Mike Seibert, người từng đứng đầu bộ phận bay của sứ mệnh Opportunity giải thích. Nguyên nhân bởi vì Opportunity cần nhận biết thời gian mà Mặt Trời chiếu sáng. Ngay khi các tấm pin nhận đủ ánh sáng, năng lượng sẽ cung cấp cho các thiết bị điện tử bên trong và đánh thức con tàu dậy.
Mức năng lượng mà con tàu nhận được phụ thuộc rất nhiều vào độ quang của trời
Tuy nhiên, mọi chuyện sẽ trở nên khó khăn hơn nếu Opportunity không thể duy trì hoạt động của chiếc đồng hồ bên trong. Nếu khả năng nhận biết thời gian của con tàu không còn, nó có thể sẽ “thức dậy” vào không đúng thời điểm. Chẳng hạn như nó có thể tự đánh thức mình vào lúc không có Mặt Trời vì nghĩ đó là buổi trưa. Nếu điều đó xảy ra, Opportunity sẽ nhận thấy xung quanh nó không có ánh sáng và lại bắt đầu đi vào chế độ ngủ để duy trì năng lượng. Một ngày sau đó, Opportunity cũng sẽ tự thức dậy nhưng vào thời điểm khác để hy vọng nó nhận được ánh sáng Mặt Trời. Con tàu sẽ thực hiện lặp đi lặp lại việc này cho đến khi kết nối được với trung tâm ở Trái Đất.
Điều đó đồng nghĩa với việc các nhân viên ở NASA phải luôn túc trực để chờ tín hiệu từ Opportunity. Hiện tại, họ cũng đã làm việc với Deep Space Network, một hệ thống ăng-ten truyền thống quốc tế nhằm hỗ trợ kết nối lại với Opportunity.
Sau tất cả, NASA tin rằng họ có thể tái kết nối với tàu thăm dò này. Seibert cho biết khi cơn bão kết thúc, rất có thể các ống kính của hệ thống camera sẽ bị vấy bẩn và ảnh hưởng đến hoạt động thăm dò của con tàu. Opportunity đã hoạt động 14 năm trên bề mặt sao Hoả và hành trình của nó có thể vẫn chưa kết thúc.
Quảng cáo