Chào mọi người quay lại chuyên mục Teadowm & inside:
lần này mình sẽ phá motor nhưng chỉ trong 2 loại thôi đó là motor chổi than và brushless là 2 loại động cơ thường thấy, và hay được mang ra so sánh, hôm nay mình có 4 cái mô tơ (motor) để tháo ra cho mọi người xem bên trong nó khác nhau như thế nào và đôi chút ý kiến về 2 loại mô tơ này. Còn nhiều loại khác nhau và biến thể khác nhau, bài này mình nói riêng về 2 loại này thôi.
Động cơ chổi than:
![[IMG]](https://photo2.tinhte.vn/data/attachment-files/2021/07/5546480_1.jpg)
Đây là một động cơ chổi than, đây là một động cơ tháo trong 1 cái máy xay
Phần chổi than hoặc than để quét các tiếp đồng tạo từ trường ngược nhau giữa phần thân và trục làm chạy động cơ. Còn gọi là Stator là phần đứng yên( phần bên ngoài), Rotor là phần chuyển động, phần động, phần quay của máy, cái trục ở giữa.
Một góc khác mọi người dễ nhìn phần trục được quấn dây đồng chằng chịt như thế nào và phần đuôi có phần trục đồng nhiều rãnh để nhận điện từ chổi than( 2 miếng than mà bạn thấy ở trên) truyền vào cuộn dây đồng tạo từ trường làm xoay động cơ nhờ vào 2 từ trường ngược nhau với phần thân sẽ đẩy nhau làm động cơ quay.
Một động chổi than khác quen thuộc hơn, là một động cơ trong đầu đĩa hát.
Mặt lưng nó thế này và mình sẽ tháo từ mặt lưng.
Vừa mở ra nó sẽ như vầy.
Rồi mình sẽ nói về phần này, trong ảnh bạn thấy là phần thân( stator) là miếng nam châm vĩnh cửu nằm quanh màu đen và phần trục( rotor) là phần có dây đồng quấn chằng chịt chia đều làm 3 hướng đó.
Quảng cáo
Phần chổi góp( định nói là chổi than nhưng nó không có than mà nó chỉ cấu tạo bằng cách ép 2 lá đồng và phần trục xoay thôi, motor nhỏ thì làm cách này được chứ motor hiệu suất lớn thì thua, sẽ nhanh hỏng đó là lý do vì sao có 2 loại như thế).
Một góc nhìn khác của phần thân và trục.
Miếng chổi quét sẽ quét vào phần đuôi của trục tạo dòng từ trường ngược cực với nam châm làm xoay động cơ.
Toàn bộ nhà em nó đây.
Động cơ Brushless:
Quảng cáo
Loại này quen thuộc hơn với anh em công nghệ hơn nhiều vì gặp nhiều lắm vì nó thường nằm trên laptop và máy tính các loại nhiều lắm.
Đó là động cơ Brushless, còn gọi là động cơ không chổi than. Trong ảnh là động một cái quạt tản nhiệt cho laptop.
Cấu tạo nó có phần phức tạp hơn do cần có mạch điện điều chỉnh.
Mình sẽ tháo từng phần cho mọi người dễ coi. Chụp mấy có nhỏ nhỏ này nó cực dữ thần, toàn sợ chụp mất nét anh em không coi được.
Ruột rà em nó đây, nhìn là thấy êm rồi. Trong quá trình gỡ lỡ tay làm 3 cánh quạt nó gãy.
Cánh quạt nè, bên trong cánh quạt có phần nam châm vĩnh cửu, giờ nó chỉ cần xoay thôi, khỏi chổi than gì hết, đâu có cái gì phải truyền điện đâu mà chổi với than.
Đây là phần tạo từ trường và quyết định cánh quạt này quay như thế nào nè, cái ngon của động cơ brushless là người ta có thể quyết định nó quay bao nhiêu vòng trên phút được chính xác hơn thông qua một cái mạch nhỏ trên động cơ.
Tháo ra nó như vầy, động cơ Brushless nó thường có nhiều dây điện, 3 dây 4 dây tuỳ loại, cũng có loại 2 dây nhưng nó là loại dỏm không có điều chỉnh tốc độ.
Mặt sau của bản mạch nè, 4 sợi dây điện và con ic màu đen để điều khiển xem quay sẽ quay bao nhiêu tuỳ vào tín hiêu đưa vào. Thứ mà mọi người dùng phần mềm trên máy tính để chỉnh tốc độ quạt ấy.
Một góc nhìn khác, ở mặt trước góc xéo.
Lỡ rồi, tháo banh chành anh em xem luôn cho biết. Bảng mạch riêng và cuộn đồng riêng.
Toàn bộ gia đình em nó đây, cũng chi tiết dữ lắm.
Một động cơ khác, lần này là động cơ Brushless, quạt tản nhiệt cho CPU intel.
Cắt ra phá thôi, chắc hẳn nhiều anh em quen với nó lắm, mấy ông xài đồ ngon đâu thèm xài tản stock đâu, vứt hết gắn hàng xịn vào không thôi.
Bỏ phần khung đi vào nhân vật chính nè. Mặt trước đây. Nói gì nói chứ mình thấy tản nhiệt stock xài cũng tốt, nhu cầu không cao xài nó vừa rẻ vừa bền mà lại ngon.
Mặt sau em nó, mình tháo cái tem intel ra rồi, loại này chỉ có 3 dây thôi.
Tháo ra, tháo ra, cấu tạo cũng gần giống cái trên mà bự hơn.
Phần cánh quạt nè, cũng có 1 nam châm vĩnh cửu bên trong, cái này mà độ chế nam châm từ neo vào chạy chắc khủng lắm. Mới nghĩ thôi chưa thử bao giờ. Hi vọng có thời gian nghịch thử cho anh em xem.
Tháo luôn nam châm ra luôn, nam châm là loại mềm mềm, không có cứng như những motor mình đã tháo.
Nó mềm đến nỗi mà mình bẻ dẹp nó ra được luôn nè, từ trường yếu xìu ah.
Phần thân đây, cũng như động bao động cơ brushless khác.
Cuộn dây và bảng mạch đây.
Motor nhỏ thì không thấy bạc đạn chứ motor lớn chút thì có 2 cái nè.
Giữa 2 cái bạc đạn có 1 cái lò xo nè. Chắc hỏi kĩ sư intel chứ cũng không biết nó dùng để làm gì, chắc là tạo khoảng cách đầu đuôi và cho nó êm ái, giảm rung.
Phần mạch mặt sau, bắt đầu hơi nhiều chi tiết linh kiện rồi á. Cái gì mà dính tới mạch miếc là nó auto mắc hơn hay sao ấy, động cơ brusless luôn mắc hơn động cơ chổi than khi cùng 1 công suất, mình để ý thấy vậy.
Cuộn đồng nhìn chất lượng và “Real” ha. Bởi vậy mới chạy nổi 10 năm liên tục mà không hư chứ.
Cái Bạc đạn nó nằm trong cái quạt như vầy, gắn lại cho anh em dễ hình dung.
Bảng mạch chi tiết mặt trước nè anh em. cũng phức tạp chứ nhỉ.
Bảng mạch mặt sau. Mình thích nhìn mấy cái này, cứ thấy hay hay thế nào ấy. Anh em có như vậy không?
Toàn bộ gia đình em nó đây.
Sau đây là tổng kết sơ bộ của mình về 2 loại động cơ:
Động cơ chổi than:
Hiệu suất thấp, tầm 75%, xài lâu ngày có thể còn sẽ giảm do các yếu tố ma sát và điện cực của chổi quét không còn tốt. xài theo thời gian dài, loại động cơ này phải thay cái chổi than đó, hùi xưa nhà mình bán cái đó suốt, rẻ ah. Không cần bộ điều khiển như động cơ Brushless, chi phí rẻ, độ bền thấp hơn brushless, thấp mà mình thấy nhiều máy nhật họ sản xuất chạy cũng trâu bò lắm. Cái này còn tuỳ vào ai làm, vật liệu làm. Năng lượng bị thất thoát nhiều thông qua ma sát cuộn dây, thất thoát vô ích mà còn góp phần tạo nhiệt làm nóng động cơ.
Động cơ Brushless:
Hiệu Suất cao, lên đến 95%, đó là lý do tại sao mấy cái máy khoan xài cầm tay động cơ Brushless lại mắc, hiệu suất cao mà lại ít bị thất thoát năng lượng. Êm ái là một ưu thế của động cơ này, bao êm luôn, cái này khỏi bàn, chắc kèo, có thể điều tốc tinh vi hơn, nhanh chậm tuỳ ý được. Độ bền rất cao. Cuối cùng là giá thành cũng cao nốt.
Làm bài này mà nó cực chết, phải cố gắng chụp cho rõ, viết sao anh em dễ hiểu nhất kể cả người không biết gì. Hơi kĩ thuật chút mà mình tin là bổ ích với mọi người nha.
Thấy bài hay thì theo dõi, thả tim và chấm 5 sao cho mình nhé. Mình xem đó như đánh giá để mình cải thiện chất lượng bài viết của mình. Cám ơn mọi người. Thanks!
