Cột thu lôi kim loại đã tồn tại được hàng thế kỷ, nhưng vừa rồi, một nhóm các nhà khoa học châu Âu đã ứng dụng một giải pháp mới công nghệ cao hơn để không chỉ thu hút những tia sét, mà còn điều hướng chúng ra xa khỏi những công trình quan trọng như sân bay, nhà máy điện, những cánh quạt điện gió hay trạm biến áp.
Trước khi nói đến giải pháp mới, cũng phải đề cập đến giới hạn của thanh kim loại được con người tin dùng hàng trăm năm qua. Giải pháp rất đơn giản, lấy kim loại thu hút tia sét, rồi dẫn chúng xuống mặt đất.
Tuy nhiên giải pháp này bị giới hạn về khu vực chúng bảo vệ. Một cột thu lôi 10 mét chỉ có khả năng bảo vệ mọi thứ xung quanh diện tích đường kính 10 mét, hệt như chiều dài của nó. Để bảo vệ những công trình lớn hơn có hai giải pháp, một là dùng nhiều cột thu lôi, hai là dùng cột kích thước lớn đến không thể tin nổi. Giải pháp nào khả dĩ hơn hẳn anh em cũng đã nhận ra.
Đó là lúc giải pháp mới của các nhà khoa học châu Âu, mang tên LLR (Laser Lightning Rod) được giới thiệu. Các nhà khoa học dùng hệ thống đèn laser công suất trung bình 1kW, tần số 1000Hz chiếu thẳng lên trời. Mỗi nhịp chiếu ánh sáng laser, hệ thống đèn tạo ra nguồn năng lượng cỡ 1 Joule, mỗi giây là 1000 Joule. Hệ thống này được đặt trên đỉnh núi Säntis dãy Alps, cạnh một toà tháp mỗi năm bị sét đánh trung bình 100 lần.
Trước khi nói đến giải pháp mới, cũng phải đề cập đến giới hạn của thanh kim loại được con người tin dùng hàng trăm năm qua. Giải pháp rất đơn giản, lấy kim loại thu hút tia sét, rồi dẫn chúng xuống mặt đất.
Tuy nhiên giải pháp này bị giới hạn về khu vực chúng bảo vệ. Một cột thu lôi 10 mét chỉ có khả năng bảo vệ mọi thứ xung quanh diện tích đường kính 10 mét, hệt như chiều dài của nó. Để bảo vệ những công trình lớn hơn có hai giải pháp, một là dùng nhiều cột thu lôi, hai là dùng cột kích thước lớn đến không thể tin nổi. Giải pháp nào khả dĩ hơn hẳn anh em cũng đã nhận ra.
Đó là lúc giải pháp mới của các nhà khoa học châu Âu, mang tên LLR (Laser Lightning Rod) được giới thiệu. Các nhà khoa học dùng hệ thống đèn laser công suất trung bình 1kW, tần số 1000Hz chiếu thẳng lên trời. Mỗi nhịp chiếu ánh sáng laser, hệ thống đèn tạo ra nguồn năng lượng cỡ 1 Joule, mỗi giây là 1000 Joule. Hệ thống này được đặt trên đỉnh núi Säntis dãy Alps, cạnh một toà tháp mỗi năm bị sét đánh trung bình 100 lần.
Giải thích cho ý tưởng này, Jean-Pierre Wolf, đồng chủ biên cuộc nghiên cứu cùng những đồng nghiệp tại trường bách khoa Palaiseau, Pháp và đại học Geneve, Thuỵ Sỹ: “Khi những chùm ánh sáng laser năng lượng rất cao được chiếu vào không trung, những sợi ánh sáng cường độ rất lớn hình thành bên trong chùm tia. Những sợi này ion hoá những phân tử ni tơ và oxy trong không khí, tạo ra những electron di chuyển tự do. Luồng khí bị ion hoá, gọi là plasma này trở thành chất dẫn điện để thu hút tia sét.”
Từ tháng 6 đến tháng 9/2021, hệ thống đèn laser thử nghiệm trên đỉnh dãy núi Alps thu hút được 4 lần sét đánh, và cả 4 lần giải pháp của các nhà khoa học Pháp đều thành công trong việc điều hướng tia sét ra xa khỏi toà tháp kế bên.
Báo cáo nghiên cứu đăng trên tờ Nature có đoạn: “Chúng tôi phát hiện ra, tia sét có thể chạy theo chùm laser gần 60 mét trước khi chạm đến toà tháp, tức là không gian mà cột thu lôi laser bảo vệ được có thể chạm ngưỡng đường kính từ 120 đến 180 mét.”
Mục tiêu tiếp theo của các nhà khoa học nghiên cứu hệ thống LLR là biến một cột thu lôi 10 mét kết hợp với hệ thống đèn laser để bảo vệ một diện tích đường kính 500 mét.
Theo New Atlas