Mỗi chúng ta đều bắt đầu sự sống từ một tế bào, tế bào đó phân chia thành hai tế bào, và thành bốn, rồi thành tám và cứ thế tạo thành hàng trăm nghìn tỷ tế bào. Nhiều tế bào tạo nên các mô, nhiều mô tạo thành cơ quan, các cơ quan hình thành nên chúng ta. Sự phân chia tế bào rất phức tạp, trong hàng trăm nghìn tỷ tế bào sẽ có những sai sót do cấu trúc ADN của một tế bào bị lỗi, chúng ta gọi đó là đột biến.
Ung thư phát triển như thế nào?
Trong hầu hết các trường hợp, tế bào xác định được lỗi và tự hủy hoặc hệ thống miễn dịch phát hiện và loại trừ chúng. Nhưng khi có đủ thời gian để một tế bào lỗi có những đột biến vượt mặt hệ miễn dịch, chúng sẽ phân chia không ngừng nghỉ thành hai, bốn, rồi tám... Những chỉ dẫn sai lệch trong ADN được truyền từ tế bào mẹ sang các tế bào con và cứ thế nhân lên, sau vài tuần, vài tháng hoặc vài năm, bạn có thể sẽ phải gặp bác sĩ vì một khối u.
Những cách điều trị ung thư
Ung thư phát triển như thế nào?
Trong hầu hết các trường hợp, tế bào xác định được lỗi và tự hủy hoặc hệ thống miễn dịch phát hiện và loại trừ chúng. Nhưng khi có đủ thời gian để một tế bào lỗi có những đột biến vượt mặt hệ miễn dịch, chúng sẽ phân chia không ngừng nghỉ thành hai, bốn, rồi tám... Những chỉ dẫn sai lệch trong ADN được truyền từ tế bào mẹ sang các tế bào con và cứ thế nhân lên, sau vài tuần, vài tháng hoặc vài năm, bạn có thể sẽ phải gặp bác sĩ vì một khối u.
Những cách điều trị ung thư
Khi bác sĩ thông báo tin xấu đó là bạn bị ung thư. Kể từ đây việc điều trị sẽ phụ thuộc vào vị trí của tế bào ung thư và việc nó đã phát triển đến đâu trên cơ thể:
- Nếu khối u phát triển chậm và chỉ ở một chỗ thì chỉ cần phẫu thuật cắt bỏ là xong.
- Nếu khối u phát triển nhanh hoặc đã di căn sang các mô bên cạnh, bác sĩ có thể sẽ đề nghị bạn xạ trị hoặc là phẫu thuật kèm theo xạ trị.
- Nếu tế bào ung thư đã lan rộng hoặc nó hiện diện ở tất cả mọi nơi như ung thư máu, bác sĩ sẽ khuyên bạn sử dụng hóa trị hoặc là một phương pháp kết hợp giữa hóa trị và xạ trị.
Xạ trị và hầu hết các dạng hóa trị sẽ nghiền vụn ADN của tế bào hoặc phá vỡ cơ chế nhân bản của tế bào. Nhưng xạ trị hoặc hóa trị không chỉ tiêu diệt tế bào ung thư, chúng ảnh hưởng tiêu cực đến bất cứ tế bào nào mà chúng gặp và máu mang các chất hóa trị đi khắp cơ thể. Vậy chuyện gì sẽ xảy ra nếu các tế bào khỏe mạnh khác cũng bị ảnh hưởng?
Hãy nhìn vào một tế bào gan khỏe mạnh, một tế bào tóc khỏe mạnh và một tế bào ung thư. Một tế bào gan khỏe mạnh chỉ phân chia khi cần thiết, tế bào tóc khỏe mạnh thì thường xuyên phân chia và tế bào ung thư thậm chí còn phân chia thường xuyên hơn và không ngừng nghỉ.
Khi bạn uống thuốc hóa trị nó sẽ tiêu diệt tất cả các tế bào này bằng cách phá vỡ quá trình phân chia của tế bào, do đó cứ mỗi lần tế bào phân chia, chúng lại chịu tác động từ thuốc hóa trị. Có nghĩa là tế bào càng phân chia thường xuyên khả năng thuốc tiêu diệt tế bào càng cao. Do đó, tế bào ung thư sẽ chịu ảnh hưởng nặng nề nhất, tuy nhiên, một số tế bào phân chia nhanh cũng bị ảnh hưởng và đó là lý do vì sao khi bệnh nhân ung thư lại rụng sạch tóc khi điều trị.
Tương tự như tế bào tóc còn có những tế bào khác thường xuyên phân chia như tế bào da, tế bào ruột, tế bào máu... Tác dụng phụ không mong muốn của việc điều trị ung thư ngoài gây rụng tóc còn khiến da nổi mẩn ngứa, buồn nôn, mệt mỏi, sút cân, đau đớn,... vì đấy là những tế bào bị ảnh hưởng nặng nhất.
Quảng cáo
Tế bào ung thư phân chia và phát triển một cách nhanh chóng, chúng ta lợi dụng tính hung hăng này để biến điểm mạnh của chúng thành điểm yếu chí tử bằng cách sử dụng phương xạ trị và hóa trị.
Nguồn: TED-Ed