Táo bón đặc trưng bởi giảm tần suất đại tiện, khó đi đại tiện, thường kèm theo đau bụng, khi bài xuất phân cho phân cứng và/hoặc lớn, có thể gây đau rát ở vùng hậu môn. Bài viết này sẽ cung cấp những dấu hiệu của táo bón từ đó lựa chọn cho mình những giải pháp thay đổi lối sống sinh hoạt kết hợp với dùng thuốc trị táo bón được phân tích chi tiết dưới đây.
Táo bón là một trong những chứng rối loạn tiêu hóa thường gặp. Có nhiều nguyên nhân khiến chúng ta dễ mắc bệnh lý táo bón:
Nguyên nhân thực thể
Do sự tổn thương cấu trúc các bộ phận ở hệ tiêu hóa hoặc ngoài hệ tiêu hóa: như sự tổn thương của đại tràng, trực tràng, hậu môn, bệnh lý thần kinh cơ, thoát địa vị cột sống, bại não, nhược cơ, hội chứng giãn tắc ruột, do thuốc,…
Nguyên nhân chức năng (chiếm hơn 90% nguyên nhân gây táo bón)
1. Dấu hiệu nhận biết tình trạng táo bón
Táo bón là một trong những chứng rối loạn tiêu hóa thường gặp. Có nhiều nguyên nhân khiến chúng ta dễ mắc bệnh lý táo bón:
Nguyên nhân thực thể
Do sự tổn thương cấu trúc các bộ phận ở hệ tiêu hóa hoặc ngoài hệ tiêu hóa: như sự tổn thương của đại tràng, trực tràng, hậu môn, bệnh lý thần kinh cơ, thoát địa vị cột sống, bại não, nhược cơ, hội chứng giãn tắc ruột, do thuốc,…
Nguyên nhân chức năng (chiếm hơn 90% nguyên nhân gây táo bón)
- Áp lực, căng thẳng
- Nhịn đại tiện
- Hạn chế vận động, lười di chuyển, tập thể dục, ngồi nhiều
- Yếu tố dinh dưỡng: bổ sung đầy đủ chất xơ và thức ăn lỏng không đủ theo nhu cầu
Dấu hiệu 1: Giảm tần suất đi đại tiện so với bình thường
Đối với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ
Tùy thuộc vào lượng sữa và thức ăn nạp vào cơ thể trẻ mà tần suất đi đại tiện mỗi trẻ ở mỗi lứa tuổi khác nhau, tuy nhiên với trẻ táo bón sẽ có tần suất đi đại tiện
- Trẻ sơ sinh (1-3 tháng tuổi): 2-3 ngày/ đại tiện
- Trẻ bú mẹ: <3 lần/tuần
- Trẻ lớn <2 lần/tuần
Tần suất đại tiện <2 lần/ tuần
Dấu hiệu 2: Gắng sức khi đại tiện
Mất thời gian lâu và gắng sức để tống phân ra khỏi cơ thể; phân khô, cứng, vón cục: Phân níu giữ lâu ở đại tràng, nước ở phân bị cơ thể hấp thu trở lại làm phân mất nước, trở nên khô cứng, vón cục lại. Nín đi đại tiện nhiều lần làm phân tích tụ dần, bóng trực tràng phình to ra, khi đại tiện cần phải gắng sức, cần nhiều thời gian mới có thể tống phân ra khỏi cơ thể.Dấu hiệu 3: Hiện tượng són phân
Hiện tượng són phân: Bệnh nhân có cảm giác muốn đi đại tiện nhưng không thể tống phân ra ngoài hoặc ra rất ít phân.Dấu hiệu 4: Cảm giác căng, chướng bụng
Cảm giác căng, chướng bụng: Phân bị tích tụ lâu này ở đại tràng, chất thải tồn đọng tại đó chưa được đào thải ra ngoài bị lên men sản sinh khí gây cảm giác nê, bụng căng trướng, sờ thấy cứng và gõ vào nghe tiếng rỗng.
Dấu hiệu 5: Phân mùi thối
Phân mùi thối: chính sự tích tụ phân lâu ngày ở đại tràng tạo điều kiện thuận lợi làm men vi sinh hoạt động mạnh mẽ, gây mùi khó chịu khi chúng được tống ra ngoài.Dấu hiệu 6: Đau, nứt hậu môn
Đau, nứt hậu môn: sự vón cục của phân ở đại tràng sau nhiều ngày tích tụ không được bài xuất, tạo ra khối lượng phân cứng và khô, khi gắng sức để tống được phân ra khỏi cơ thể, chúng cọ xát mạnh vào niêm mạc hậu môn, làm tổn thương vùng niêm mạc hậu môn, gây đau rát và nứt vùng hậu môn.Dấu hiệu 7: Phân dính máu
Phân dính máu: vùng hậu môn bị nứt làm phân khi được tống ra khỏi cơ thể kèm theo lớp máu bám dính quanh phân, hoặc dễ dàng nhận thấy khi dùng giấy vệ sinh, sẽ thấy máu bám dính ít trên giấy vệ sinh.2. Nhận biết cấp độ và mức độ táo bón
Trước những dấu hiệu táo bón (thường táo bón chức năng), chúng ta có thể đánh giá mức độ táo bón dựa theo tiêu chuẩn ROME III:Dựa trên tiêu chí của ROME III để đánh giá mức độ táo bón, có thể tham khảo vào thang hình thức phân Bristol (BSFS), qua hình dạng và kích thước của phân để biết mức độ táo bón.
- Tuýp 1: Phân tách từng cục, từng cục, nhỏ như viên bi gọi là phân dê
- Tuýp 2: Dạng xúc xích nhưng có hiện tượng vón từng cục
- Tuýp 3: Hình dạng như xúc xích với vết nứt trên mặt
- Tuýp 4: Phân dạng dài, rắn,mềm mại : Trẻ bình thường
- Tuýp 5,6,7: có dấu hiệu và triệu chứng của tiêu chảy
Quảng cáo
Từ tuýp 3 đến tuýp 1: Phân nằm lâu trong đại tràng có xu hướng nứt nẻ, về sau nếu tiếp tục nín đi đại tiên phân sẽ phân tách thành từng cục như phân dê. Khi có dấu hiệu phân đi từng cục từng cục, lúc này không xét tiêu chuẩn ít đi đại tiện trong tuần để kết luận táo bón mà dựa vào dấu hiệu kích thước và hình dạng phân để kết luận.
Xem thêm:
