Hai tháng tới sẽ là khoảng thời gian choáng váng đối với anh em mê phần cứng PC máy tính để bàn. Chúng ta sẽ có thế hệ mới của chip xử lý CPU Ryzen từ AMD. Chúng ta sẽ có thế hệ thứ 13 của dòng chip Core từ Intel. Và nhân vật chính của chúng ta hôm nay, RTX 4090 từ Nvidia, trang bị GPU thế hệ mới Ada Lovelace sẽ bán ra thị trường ngày 12/10.
Đương nhiên, RTX 4090 sẽ có bản Founders Edition. Và đó chính là những gì anh em đang được thấy trong clip cũng như hình ảnh trong bài viết.
Đương nhiên, RTX 4090 sẽ có bản Founders Edition. Và đó chính là những gì anh em đang được thấy trong clip cũng như hình ảnh trong bài viết.
Cảm nhận đầu tiên là chiếc hộp năm nay chất như nước cất, và được tạo ra hoàn toàn từ bìa carton, chứ không có xốp cứng cố định card như năm ngoái.
Nhìn chiếc card đồ họa này có kích thước rất hầm hố. Nhưng kỳ thực nếu đem so sánh với Founders Edition của RTX 3090 và 3090 Ti ra mắt năm 2020 và 2021, RTX 4090 nhỏ hơn vài milimet ở cả chiều dài lẫn chiều dọc. Và như mọi lần, ắt sẽ có những người mê phần cứng tháo hết chiếc card này ra để áp block tản nước, hoặc thỉnh thoảng vệ sinh card, thổi bụi kẹt ở heatsink hoặc tra lại keo tản nhiệt. Khi đó tất cả đều sẽ nhận ra rằng, cỡ 93% thể tích cả chiếc card đều là bộ phận tản nhiệt làm mát cho GPU, VRAM cũng như dàn VRM cấp điện cho chip xử lý đồ họa.
Sau cái thời kỳ những phiên bản FE được ví von là “bếp ga” của RTX 20 series không mấy hiệu quả, từ RTX 30 series, Nvidia ứng dụng thiết kế tản nhiệt với hai quạt, hút ở mặt dưới và thổi ở mặt trên, tạo ra luồng khí làm mát cho GPU. Có lẽ vì thực tế sử dụng, dù Founders Edition nóng nhưng vẫn trong phạm vi vận hành bình thường, nên Nvidia không thay đổi bố cục làm mát này.
Thay vào đó, thay đổi lớn nhất về mặt thiết kế của Founders Edition trên RTX 4090 là thân card được bo chiết vào giữa. Kết hợp với font chữ mỏng hơn, nhìn RTX 4090 bản FE năm nay dù khủng nhưng không cục mịch, ra được cái chất của một thiết bị phần cứng máy tính ở tầm high-end, hệt như cách Nvidia đã làm với Founders Edition ở thời RTX 30 series. Góc cạnh nào cũng nét, kết hợp màu đen nhám với màu gunmetal rất cứng cáp, chứ không hầm hố như những sản phẩm do các hãng OEM tạo ra.
Quảng cáo
Ở phía sau, vẫn là những kết nối xuất hình ảnh ra màn hình quen thuộc. Một cổng HDMI 2.1a, hỗ trợ đủ băng thông hiển thị 4K HDR tần số quét 120Hz, cùng ba cổng DisplayPort 1.4a, hỗ trợ hiển thị tối đa 8K 120Hz.
Điều đáng sợ, và cũng là yếu tố đầu tiên của kỷ nguyên mới của định luật Moore chính là cọng cáp chuyển từ 4 chân 8-pin sang chân 16-pin cấp điện cho card. Cái này hẳn sẽ là cơn ác mộng cho các anh em chơi PC, muốn đi dây cho gọn case nhưng không có nguồn chuẩn PCIe 5.0, hay còn gọi là ATX 3.0.
Khi không có nguồn PCIe 5.0, cọng cáp này là cách duy nhất để anh em cấp nguồn cho card đồ họa, để kéo đủ điện cấp cho mẫu card với công suất 450W. Anh em sẽ thắc mắc bốn chân pin nhỏ xíu ở đây dùng để làm gì. Đấy là cách để card đồ họa tương tác với nguồn ATX 3.0, yêu cầu cấp thêm nguồn. Nhờ kết nối này, nguồn sẽ biết phần cứng cần thêm điện, từ đó truyền tải nguồn công suất tối đa 600W chỉ bằng một chân 12-pin, 1 cọng cáp duy nhất.
Quảng cáo
Còn với anh em vẫn còn đang dùng nguồn ATX chuẩn cũ, anh em sẽ mắc kẹt với cọng cáp Nvidia tặng kèm trong hộp. Mỗi chân 8-pin có thể rút tối đa 150W điện, tức là cọng cáp này có thể cấp tối đa 600W cho RTX 4090, hệt như cọng cáp chuẩn mới, với cái tên rất rối, 12VHPWR.
Trên bề mặt die GPU của RTX 4090 là 16.834 nhân CUDA, nhiều hơn gấp rưỡi so với cả RTX 3090 lẫn 3090 Ti. GPU này chạy ở xung nhịp gốc 2.23 GHz, xung nhịp boost tối đa khi chơi game là 2.52 GHz. Để tiện so sánh, con số này ở 3090 Ti lần lượt chỉ là 1.67 và 1.86 GHz.
Nvidia quảng cáo mẫu card đồ họa này sẽ có hiệu năng cao hơn RTX 3090 Ti từ 2 đến 4 lần, phụ thuộc game có hỗ trợ DLSS hay không. Bản thân 3090 Ti đã là một con quái vật hiệu năng rồi, nên câu hỏi “dùng sao cho hết” của anh em là hoàn toàn có lý.
Anh em yên tâm, không hết thì 2 đến 3 năm nữa các hãng game sẽ tìm ra cách phát triển những tác phẩm tận dụng tối đa sức mạnh phần cứng của thế hệ đương đại mà thôi.
Ở thời điểm mình quay clip trên tay, chưa có driver hỗ trợ RTX 4090 bản beta từ Nvidia, vậy nên có cắm vào máy tính cũng không giải quyết được gì, không chơi điện tử, không benchmark được. Vậy nên thành ra không có cách nào đánh giá nhanh sức mạnh của kiến trúc mới, của nhân ray tracing thế hệ thứ 3, của nhân tensor thế hệ 4, của xung nhịp cao gần gấp rưỡi so với RTX 3090. Mà thậm chí DLSS 3 còn phải đợi đến khi RTX 4090 chính thức ra mắt thì mới được cập nhật.
Nói cách khác ở thời điểm này, RTX 4090 đối với mình là một cục chặn giấy. Cục chặn này, xin phép nhắc lại, có giá 1.600 Đô.
Nhờ đó, chúng ta có thể chuyện phiếm một chút về cái thời kỳ chúng ta đang sống. Cái thời mà CEO Nvidia bảo định luật Moore đã chết, còn CEO Intel thì bảo là chưa. Ai đúng ai sai không bàn vội, chỉ nhận ra một điều rất rõ ràng: Tất cả chúng ta đều kỳ vọng cứ một khoảng thời gian, hiệu năng xử lý của chip bán dẫn sẽ tăng gấp đôi. Thế là các hãng phải chiều người tiêu dùng thôi.
Và để “vắt” ra đủ hiệu năng vượt qua thế hệ trước, thì bên cạnh việc nghiên cứu kết cấu transistor thế hệ mới, ứng dụng tiến trình sản xuất chip bán dẫn mới, thì chúng ta có một cách rất là truyền thống: Cấp nhiều điện hơn, chip chạy xung cao hơn, từ đó tạo ra nhiều khung hình hơn. Hệ quả là không chỉ cần điện để vận hành card, anh em còn phải có hệ thống làm mát đủ giải quyết lượng nhiệt mà chip tạo ra trong quá trình vận hành.
Mình đảm bảo với anh em một điều, khi kẹp RTX 4090 với một CPU tương xứng, thì không một trò chơi nào ở thời điểm hiện tại có thể làm khó chiếc card này. Câu chuyện ở đây chỉ là tốc độ khung hình khi bật và tắt DLSS của 4090 sẽ cao hơn 3090 Ti bao nhiêu, có đúng như Nvidia quảng cáo hay không.