Trợ lực tay lái là một món đồ mà rất nhiều anh em chạy xe phân khối lớn cũng như có cả anh em chạy xe nhỏ gắn trên chiếc xe của mình. Trong bài viết này, mình sẽ chia sẻ với anh em một chút về trang bị gắn thêm này. Anh em nào thấy mình có gì chưa đúng hoặc thiếu có thể bổ sung phía dưới cho mình nha. Nếu ai lười đọc chữ có thể vào video dưới đây để coi cách mà một chiếc trợ lực sẽ hoạt động và công dụng của nó như thế nào.
Trước tiên, mình sẽ chia sẻ với anh em về vấn đề mà mọi người hay gọi là Tank-slappers (vẫy đuôi cá) trên xe máy. Theo những gì mà mình biết, hiện tượng này là việc tay lái sẽ lắc qua lắc lại với tần suất nhanh. Mình nghĩ anh em có thể đã từng gặp rồi, chắc lúc tưng ổ gà sẽ dễ thấy nhất. Nó xảy ra khi bánh trước của xe không còn độ bám với mặt đường và khi chạm mặt đường nó lại không thẳng hàng với bánh sau.
Nói về một chiếc xe máy, để nó hoạt động ổn định nhất vẫn là việc 2 bánh xe anh em có độ bám với mặt đường và bánh trước-sau luôn nằm trên 1 đường thẳng. Vậy nên khi 2 bánh không còn nằm trên 1 đường thẳng do tác động nào đó, nó sẽ tự trả lại cho đến khi nào 2 bánh về đúng vị trí vì thôi. Lúc nó trả lại liên tục như vậy sẽ gọi là tank-slappers và khi anh em chạy càng nhanh thì lực trả lái sẽ càng lớn. Kết quả anh em cũng có thể đoán ra được, sẽ té xe nếu anh em không đủ kỹ thuật và may mắn. Video dưới là những pha Tank-Slappers rất ghê ở dải tốc độ cao.
Trước tiên, mình sẽ chia sẻ với anh em về vấn đề mà mọi người hay gọi là Tank-slappers (vẫy đuôi cá) trên xe máy. Theo những gì mà mình biết, hiện tượng này là việc tay lái sẽ lắc qua lắc lại với tần suất nhanh. Mình nghĩ anh em có thể đã từng gặp rồi, chắc lúc tưng ổ gà sẽ dễ thấy nhất. Nó xảy ra khi bánh trước của xe không còn độ bám với mặt đường và khi chạm mặt đường nó lại không thẳng hàng với bánh sau.
Nói về một chiếc xe máy, để nó hoạt động ổn định nhất vẫn là việc 2 bánh xe anh em có độ bám với mặt đường và bánh trước-sau luôn nằm trên 1 đường thẳng. Vậy nên khi 2 bánh không còn nằm trên 1 đường thẳng do tác động nào đó, nó sẽ tự trả lại cho đến khi nào 2 bánh về đúng vị trí vì thôi. Lúc nó trả lại liên tục như vậy sẽ gọi là tank-slappers và khi anh em chạy càng nhanh thì lực trả lái sẽ càng lớn. Kết quả anh em cũng có thể đoán ra được, sẽ té xe nếu anh em không đủ kỹ thuật và may mắn. Video dưới là những pha Tank-Slappers rất ghê ở dải tốc độ cao.
Theo như video mình share ở trên, hiện tượng này sẽ xảy ra nhiều hơn với những xe có trục cơ sở ngắn, điển hình là sportbike. Còn với những chiếc có trục cơ sở dài như những dong xe cruiser sẽ hạn chế được nhiều hơn. Trên một chiếc sportbike, góc Rake tạo ra của phuộc với trục vuông góc với mặt đường khá nhỏ, như trên chiếc CBR1000RR-R mới đây là 24 độ. Trong khi với một chiếc Cruiser góc rake này có thể lên đến 45 độ. Còn với môt số dòng xe chạy đường trường rơi vào khoảng 29-32 độ. Góc rake càng lớn đồng nghĩa với việc trục cơ sở sẽ dài hơn. Góc rake càng nhỏ thì góc Trail (khoảng cách giữa điểm tiếp xúc của bánh xe với mặt đường) càng nhỏ. Mà khi trail nhỏ sẽ không ổn định, còn góc trail lớn sẽ khó vào cua hơn nhưng sẽ dễ điều khiển hơn.
Còn nói về trợ lực tay lái (Steeing Damper) hiện tại có 2 loại: chỉnh tay và điện tử. Loại chỉnh tay có một số dạng lắp như sườn, trung tâm,... loại lắp sườn sẽ phổ biến hơn. Cơ bản nó sẽ lắp nối giữa sườn xe và cổ lái. Còn loại trợ lực điện tử có mặt trên một số mẫu như mắc tiền và tiên tiến như: ZX-10R, Panigale V4/V4S,... Hoạt động theo nguyên tắc dầu chảy qua lỗ dầu như thiết kế rebound của phuộc xe. Với lỗ dầu càng to dầu chảy qua càng nhanh và ngược lại, lỗ dầu nhỏ dầu sẽ chảy chậm hơn, cũng như tốn nhiều công hơn để dầu chảy qua. Lực tác động càng mạnh thì lực hãm của dầu qua lỗ dầu càng mạnh. Giá của trợ lực tay lái rất nhiều, nhưng cũng dao động khoảng 10 triệu đồng. Có rất nhiều hãng cung cấp trợ lực tay lái như: Ohlin, Sachs, Matris,...
Trên nguyên lý đó, trợ lực tay lái sẽ hấp thụ một phần năng lượng làm quay cổ lái, làm em phải tốn nhiều sức hơn bình thường để cổ lái có thể di chuyển nhanh nếu như lắp đặt. Thế tại sao mọi người cần lắp nó đến như vậy? Là để tăng khả năng cứu xe mỗi khi gặp hiện tượng Tank-slapper. Nhưng anh em có thể xả ra để làm nhẹ bớt tay lái bằng núm xoay ở trên thanh trợ lực.
Chuyển động lắc như đã nói sẽ khó xảy ra khi có trợ lực, nếu như có xảy ra cũng bị thiết bị này hấp thụ một phần, lắc càng mạnh thì lực cản và công cản cũng sẽ càng mạnh, không kịp đạt tần số dễ gây cộng hưởng 4-10Hz (theo wiki) và chiếc xe cũng như bản thân anh em sẽ được cứu. Cá nhân mình vẫn chưa xảy ra tình huống này nên vẫn chưa biết cảm giác lúc đó ghê ra sao.
Quảng cáo
Vậy nên, những anh em chạy xe nakedbike hoặc sportbike mà có sở thích chạy nhanh hoặc bốc đầu (wheelie) thì nên trang bị cho mình 1 cái trợ lực tay lái. Không chỉ anh em chạy xe phân khối lớn mà những anh em chạy xe nhỏ mê tốc độ cũng nên chơi luôn. Hãy cố gắng lái xe an toàn nha anh em. Đam mê tốc độ là tốt, nhưng hãy vào trường đua mà đam mê, đừng thể hiện tốc độ bên ngoài đường sẽ làm ảnh hưởng tới người khác. Còn bốc đầu thì anh em hãy tìm những lớp học về nó để nâng cao đam mê lên nha và cũng đừng nên thể hiện ở ngoài xã hội. 😁
Nguồn: ACCEL Motorsports
