Vào ngày 13/8/2024, Valve đã xác nhận với The Verge rằng họ đang phát triển và tối ưu SteamOS trên các thiết bị Handheld Gaming PC của các nhà sản xuất bên thứ 3 như ASUS ROG Ally. Đây là một bước đi quan trọng có thể dẫn đến việc chúng ta sẽ thấy những thiết bị giống Steam Deck chạy trên hệ điều hành tùy chỉnh của Valve thay vì Windows. Nếu Microsoft không nhanh chóng hành động, công ty có thể sớm phải đối mặt với cuộc chiến khốc liệt để duy trì sự hiện diện của Windows trên các máy chơi game cầm tay.
Steam Deck là sản phẩm Handheld Gaming PC đầu tiên của Valve, chạy hệ điều hành SteamOS. Nguồn: Steam Deck.
Valve từ lâu đã nói rằng họ có kế hoạch cho phép các công ty khác sử dụng SteamOS. Điều đó có nghĩa là các thiết bị chơi game cầm tay của đối thủ Asus ROG Ally có thể dùng SteamOS, nhà thiết kế Lawrence Yang của Valve đã xác nhận với The Verge.
Valve xác nhận tối ưu hệ điều hành SteamOS cho ROG Ally
Valve từng có mong muốn rằng mọi nhà sản xuất PC đều có thể có "Steam Machine" của riêng mình, một máy chơi game PC chạy hệ điều hành SteamOS dựa trên Linux của công ty. Phải mất một thập kỷ để giấc mơ đó phát triển thành thiết bị chơi game cầm tay Steam Deck nhưng tham vọng của Valve dường như không dừng lại ở đó.Steam Deck là sản phẩm Handheld Gaming PC đầu tiên của Valve, chạy hệ điều hành SteamOS. Nguồn: Steam Deck.
Valve từ lâu đã nói rằng họ có kế hoạch cho phép các công ty khác sử dụng SteamOS. Điều đó có nghĩa là các thiết bị chơi game cầm tay của đối thủ Asus ROG Ally có thể dùng SteamOS, nhà thiết kế Lawrence Yang của Valve đã xác nhận với The Verge.
Vào ngày 08/08/2024, tác giả trang The Verge còn phát hiện một chi tiết thú vị trong phần ghi chú của phiên bản Beta SteamOS 3.6.9 đó là "Thêm hỗ trợ cho các nút bổ sung của ROG Ally".
Bản cập nhật Beta SteamOS 3.6.9 tiết lộ khả năng hỗ trợ các nút bổ sung cho ROG Ally, có thể liên quan đến khả năng tùy chỉnh chức năng các phím bấm của thiết bị. Nguồn: Steam Deck.
Ban đầu, The Verge nghĩ rằng Valve chỉ hỗ trợ các phím này trong ứng dụng Steam trên máy tính để bàn chạy Windows, với giao diện chế độ Big Picture giống như Steam Deck và dòng ghi chú này vô tình xuất hiện. Tuy nhiên sau khi liên hệ với Valve, họ đã xác nhận rằng SteamOS nhiều khả năng sẽ hỗ trợ ROG Ally và các thiết bị cầm tay khác.
"Ghi chú về các phím của ROG Ally liên quan đến việc hỗ trợ thiết bị bên thứ ba cho SteamOS. Đội ngũ của chúng tôi đang tiếp tục làm việc để hỗ trợ thêm các thiết bị cầm tay khác trên SteamOS," Lawrence Yang nói với The Verge.
Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là ASUS sẽ chính thức chấp nhận trình cài đặt của Valve hoặc bán ROG Ally với SteamOS. ASUS đã giải thích rằng họ chọn Windows vì nhiều lý do, trong đó có việc Microsoft có các nhóm chuyên trách đảm bảo hệ điều hành của họ hoạt động tốt trên nhiều cấu hình phần cứng và chip khác nhau.
ROG Ally chạy hệ điều hành Windows, được ASUS tuỳ biến giao diện để phù hợp với một thiết bị Handheld Gaming PC. Nguồn: ASUS.
Mặc dù đang có những bước phát triển nhất định nhưng Lawrence Yang cho biết SteamOS vẫn chưa sẵn sàng để sử dụng trên các mẫu Handheld Gaming PC khác ngoài Steam Deck. Vì vậy trong thời gian ngắn sắp tới, chắc hẳn Valve vẫn chưa có kế hoạch cung cấp SteamOS cho các thiết bị cầm tay của đối thủ. Bên cạnh đó, Valve cũng đang phát triển SteamOS 3 để cài đặt trên các PC thông thường nhưng hệ điều hành vẫn chưa hoàn thiện.
Quảng cáo
Về việc biến thiết bị cầm tay chạy Windows thành Steam Machines và cho phép Steam Deck chạy song song hệ điều hành là SteamOS và Windows, Valve đang chuẩn bị hoàn thiện các driver cho Steam Deck OLED. Tuy nhiên, hỗ trợ khởi động kép vẫn là ưu tiên của Valve tuy nhiên chưa có thời gian ra mắt cụ thể cho tính năng này.
Steam Deck OLED được ra mắt vào tháng 11/2023, đây là bản nâng cấp nhẹ của Steam Deck LCD với tấm nền màn hình mới. Nguồn: Steam Deck.
Valve không phải là thương hiệu duy nhất muốn tối ưu hệ điều hành của họ (SteamOS dựa trên Linux) cho các mẫu Handheld Gaming PC chạy Windows. Universal Blue trước đó đã tuyên bố rằng hệ điều hành Bazzite của họ đã có thể hỗ trợ cho Asus ROG Ally X ngay cả trước khi sản phẩm ra mắt.
Đe doạ vị thế của hệ điều hành Windows trên thị trường Handheld Gaming PC
Valve đã bán được "hàng triệu" chiếc máy chơi game cầm tay Steam Deck. Theo nghiên cứu của Omdia, gần 20 triệu thiết bị chơi game cầm tay đã được bán trên toàn thế giới vào năm 2023 và con số này dự kiến sẽ tăng lên hơn 29 triệu chiếc mỗi năm vào năm 2028.Dự báo thị trường Handheld Gaming PC đến năm 2028 của Omdia. Nguồn: Omdia.
Quảng cáo
Theo The Verge, Nintendo Switch 2 dự kiến ra mắt vào năm 2025, Sony PlayStation Portal cũng đã có mặt trên thị trường và những tin đồn về một thiết bị chơi game cầm tay của Xbox đã liên tục xuất hiện trong thời gian vừa qua. Mặc dù thị trường Handheld Gaming PC hiện còn khá nhỏ nhưng vẫn đang phát triển và có khả năng thay thế các máy chơi game truyền thống đối với các game thủ trẻ tuổi, những người đã quen với việc chơi game trên smartphone.
Hầu hết các đối thủ hiện tại của Steam Deck đều chạy trên Windows, nhưng trải nghiệm trên các thiết bị cầm tay không thực sự tốt, tạo ra cơ hội để SteamOS trở thành một mối đe dọa lớn hơn. Microsoft đã phản ứng chậm với sự ra mắt của Steam Deck và để Windows trong tình trạng không được thiết kế để tối ưu hoá cho các thiết bị nhỏ như Handheld Gaming PC.
Các thiết bị Handheld Gaming PC hầu hết đều chạy Windows và được các nhà sản xuất tối ưu lại giao diện. Nguồn: Digital Trends.
Các nhà sản xuất PC như Lenovo và ASUS đã phải tạo ra giao diện riêng của mình dựa trên nền tảng Windows để làm cho hệ điều hành trở nên thân thiện hơn với máy chơi game cầm tay, nhưng điều này chỉ có tác dụng đến một mức độ nhất định. Chính Microsoft phải có những giải pháp tối ưu để khiến cho Windows hoạt động tốt hơn trên các thiết bị gaming cầm tay. Đây là điều mà gã khổng lồ xứ Redmond cần thực hiện ngay để duy trì vị thế của Windows trong thị trường thiết bị chơi game cầm tay đang ngày một cạnh tranh.
Một vài nhận định của mình
Valve đang thực hiện một bước tiến quan trọng trong thị trường Handheld Gaming PC bằng cách tối ưu hóa SteamOS không chỉ cho Steam Deck mà còn cho các thiết bị từ các hãng khác. Điều này thể hiện mục đích ban đầu của Valve trong việc thúc đẩy sự phát triển của thị trường máy chơi game cầm tay thay vì chỉ tập trung vào cạnh tranh. Mục tiêu của Valve không chỉ là phát triển phần cứng riêng, mà còn tạo điều kiện cho các nhà sản xuất khác sử dụng SteamOS, giúp mở rộng và đa dạng hóa thị trường Handheld Gaming PC.SteamOS là hệ điều hành được Valve tối ưu hoá dành riêng cho Steam Deck. Nguồn: Valve.
Động thái của Valve sẽ mang lại lợi ích đáng kể cho người dùng, khi họ có thể trải nghiệm các máy chơi game cầm tay chạy hệ điều hành SteamOS, vốn nổi tiếng với khả năng tối ưu hóa tốt cho Handheld Gaming PC. SteamOS không chỉ đảm bảo hiệu suất mượt mà mà còn được tối ưu đặc biệt cho các tựa game trên Steam, một trong những nền tảng phân phối game lớn nhất, phổ biến nhất, và có lượng người dùng đông đảo hiện nay. Điều này giúp nâng cao trải nghiệm chơi game của các game thủ.
Bên cạnh đó, mình cũng đã thử cài đặt hệ điều hành SteamOS trên ROG Ally thế hệ đầu tiên và kết quả là thời lượng sử dụng pin của thiết bị được cải thiện hơn so với thời điểm máy còn chạy Windows. Mình sẽ chia sẻ chi tiết điều này trong một bài viết sắp tới, các bạn hãy theo dõi và đón xem nhé.
Trải nghiệm sử dụng Windows trên Handheld Gaming PC thật sự chưa ấn tượng do chưa có sự tối ưu hóa tốt nhất từ Microsoft (ảnh minh họa: ASUS ROG Ally). Nguồn: Windows Central.
Mình cũng hoàn toàn đồng ý với nhận định của The Verge về việc Microsoft đang chậm chạp trong việc tham gia vào thị trường Handheld Gaming PC. Nếu Microsoft không sớm thay đổi chiến lược thì rất có thể họ sẽ khó cạnh tranh với Steam, đặc biệt khi Valve đã tiên phong trong việc tối ưu hóa SteamOS cho các thiết bị cầm tay.
Mặc dù việc cài đặt Windows trên Handheld Gaming PC giúp thiết bị tương thích với nhiều game không có trên Steam nhưng trải nghiệm sử dụng hệ điều hành này trên thiết bị chơi game cầm tay vẫn còn một số hạn chế liên quan đến thao tác cảm ứng trên màn hình, hiệu năng, thời lượng pin,… Điều này cũng dễ hiểu khi Windows vốn được thiết kế cho máy tính truyền thống.
Hệ điều hành Windows ở thời điểm hiện tại chưa được tối ưu tốt nhất cho các thiết bị Handheld Gaming PC (ảnh minh họa: ASUS ROG Ally).
Nói nhiều hơn về trải nghiệm sử dụng màn hình cảm ứng trên các thiết bị Handheld Gaming PC chạy Windows, mình nhận thấy mọi thứ không được tối ưu quá tốt và đôi lúc tốc độ phản hồi tương đối chậm (tình trạng này tương tự với những mẫu laptop hoặc tablet chạy Windows có màn hình cảm ứng). Vấn đề cốt lõi nằm ở việc Microsoft chưa thực sự đầu tư vào việc tối ưu hệ điều hành của mình cho các loại thiết bị này trong khi Valve đã làm rất tốt điều đó với SteamOS. Điều này có thể khiến Microsoft tụt lại phía sau trong thị trường Handheld Gaming PC, nơi mà trải nghiệm người dùng và khả năng tương thích phần mềm đang trở thành yếu tố cạnh tranh.
Vậy các bạn đánh giá như thế nào về việc Valve tối ưu SteamOS cho ASUS ROG Ally? Hãy thực hiện ngay bảng vote ở bên dưới và bình luận ở cuối bài viết để nêu lên quan điểm của bạn. Cảm ơn các bạn đã quan tâm và theo dõi.
Xem thêm: