Mars Reconnaissance Orbiter (MRO) - vệ tinh thăm dò cùng đồng hành với tàu tự hành Curiosity trên sao Hỏa đã vừa gởi về Trái Đất những hình ảnh quét 3D của một hệ thống kênh khổng lồ dưới lòng đất và qua đây, các nhà nghiên cứu đã có được cái nhìn cặn kẽ hơn về hoạt động thủy học xảy ra trên hành tinh này.
Các hình ảnh quét 3 chiều cho thấy một hệ thống kênh đã được tạo ra trong suốt quá trình hoành hành của một cơn đại hồng thủy xảy ra trong khoảng 500 triệu năm trước. Đây là giai đoạn lạnh và khô trong lịch sử hình thành hành tinh đỏ. Dữ liệu mới về các kênh ngầm sẽ giúp các nhà khoa học xác định liệu lũ lụt có đóng vai trò quan trọng trong sự thay đổi về khí hậu trên sao Hỏa hay không.
Hệ thống kênh Marte Vallis dài 1000 km được tìm thấy dọc theo đường xích đạo của sao Hỏa, tại một khu vực đồng bằng có tên gọi Elysium Planitia. Đây là khu vực núi lửa trẻ nhất trên sao Hỏa với phần lớn lịch sử địa chất, bao gồm nguồn gốc của các kênh rạch, được ẩn bên dưới các tàn tích núi lửa.
Nhóm nghiên cứu đã sử dụng Shallow Radar (SHARAD) trên MRO để khảo sát các kênh ngầm và từ đó xây dựng một mô hình 3D dựa trên các dữ liệu có được từ vệ tinh. Những gì họ tìm thấy là một hệ thống tương tự với một số hệ thống kênh cổ đại trên sao Hỏa, bao gồm lòng chảo Chryse - nơi được cho là được hình thành bởi một thể tích nước rất lớn.
Hình ảnh quét 3D cũng gợi ý rằng các kênh Marte Vallis được định hình trong 2 giai đoạn, các kênh nhỏ hơn được nước bào mòn xuất hiện trước khi các kênh sâu hơn và rộng hơn hình thành. Theo các nhà nghiên cứu thì nước đã lắng đọng trong các bể chứa dưới lòng đất và sai đó được giải phóng bởi hoạt động kiến tạo địa chất hoặc núi lửa.
Theo tính toán, quy mô của trận lũ lụt có thể so sánh với cơn đại hồng thủy hình thành nên đặc tính xói mòn địa chất Channeled Scablands tại bang Washington, vùng Tây Bắc nước Mỹ. Gareth Morgan - một nhà địa chất đến từ Trung tâm nghiên cứu các hành tinh và Trái Đất thuộc Viện bảo tàng hàng không vũ trụ quốc gia tại Washington cho biết: "Những phát hiện của chúng tôi đã cho thấy quy mô của sự xói mòn hình thành nên các kênh ngầm mà trước đây chưa từng được xác định, độ sâu của các kênh ít nhất là gấp đôi so với con số ước lượng từng đưa ra."
Theo: Gizmag
