Dạo gần đây trên các diễn đàn xe Việt Nam lại rộ lên tranh cãi "Xe có thể chạy được hay không nếu không có dầu nhớt?". Hôm nay, người viết sẽ mổ xẻ kỹ hơn về vấn đề này cho người đọc hiểu rõ hơn về cơ cấu động cơ và chức năng của dầu nhớt, từ đó người tiêu dùng có thể tránh bị người bán nhớt và các cửa tiệm sửa chữa kém uy tín lừa dối có thể gánh những hậu quả rất đáng tiếc.
1. Tại sao xe có thể chạy được?
- Có thể bạn đã được học qua về cơ cấu truyền động của động cơ xăng hồi cấp 3? Về mặt lý thuyết, động cơ có thể chạy là nhờ áp suất xi-lanh, pít-tông qua chu kỳ nén, hút, nổ, xả truyền qua trục khuỷu chuyển đổi năng lượng áp suất khí trong hệ thống xi-lanh, pít-tông thành động năng chuyển động bánh xe. Và theo lý thuyết đó, hệ thống xi-lanh, pít-tông muốn tạo ra áp suất thì cần đáp ứng 1 điều kiện là khả năng kín khí. Theo mô tả kỹ thuật, trên đầu các pít-tông được thiết kế với các vòng phớt làm kín như trong hình dưới đây:
Ngày nay, công nghệ chế tác chi tiết động cơ ngày càng hiện đại và chính xác, các kỹ sư máy có thể thiết kế hệ thống xi-lanh, pít-tông với khả năng làm kín ngày càng tốt để đảm bảo cung cấp áp suất lớn hơn cho động cơ, từ đó giúp tăng cường công suất máy và giảm tiêu hao nhiên liệu. Nhưng trên thực tế, trên hệ thống xi-lanh, pít-tông luôn phải giữ 1 khoảng không nhỏ để vẫn đảm bảo cho xi-lanh, pít-tông có thể chuyển động trượt một cách dễ dàng, chống bó cứng.
2. Chức năng của dầu nhớt:
Ngoài chức năng bôi trơn như chúng ta đã biết, dầu nhớt còn đóng một vai trò tối quan trọng nữa, quyết định khả năng vận hành của độn cơ đó là tham gia vào nhiệm vụ làm kín khe hở giữa xi-lanh và pít-tông, từ đó đảm bảo tạo ra áp suất, sinh ra truyền động cơ học cho xe.
3. Xe có thể chạy nếu không có dầu nhớt hay không?
Từ những phân tích ở trên, câu trả lời rõ ràng rằng xe không thể chạy nếu không có dầu nhớt. Nhưng hiện nay có nhiều người, thậm chí có cả các chủ tiệm sửa chữa tung tin rằng xe vẫn có thể chạy mà không cần dầu nhớt là hoàn toàn thiếu căn cứ và sai lầm rất nghiêm trọng. Ngoài ra, còn có 1 số người bán nhớt quảng cáo nhớt của họ sau khi rút ra vẫn có thể chạy 10, thậm chí là lên tới 50 km , thậm chí còn có dẫn chứng bằng video. Người viết cũng xin giải thích nguyên nhân tại sao rút hết nhớt xe vẫn có thể chạy. Chúng ta phải hiểu rằng, sau khi rút hết nhớt thì dù bằng bất kỳ biện pháp nào thì bên trong động cơ vẫn sẽ còn lưu lại 1 chút nhớt, và dư lượng nhớt này vẫn đủ để làm kín xi-lanh, pít-tông trong 1 thời gian, cho tới khi nó bị đốt cháy hết, và cho dù bạn có dùng nhớt thải để làm thí nghiệm thì xe bạn vẫn chạy được chứ không cần phải nhớt cao cấp mới làm được điều này. Có chăng thời gian chạy được có thể sẽ khác nhau, vì theo lý thuyết nhớt cao cấp sẽ khó bị đốt cháy hơn nên có thể duy trì màng dầu làm kín xi-lanh, pít-tông lâu hơn nhớt bình thường. Nhưng người viết khuyến cáo cho người tiêu dùng rằng "Bằng bất cứ giá nào cũng không nên thử" nếu bạn chưa muốn thay xe mới. Vì trên thực tế, lượng nhớt ít ỏi còn lưu lại trong máy không đủ để bôi trơn và đặc biệt là làm mát động cơ, nếu ta vẫn cố chạy có thể dẫn đễn mài mòn, biến dạng các chi tiết kim loại trong động cơ.
Hy vọng bài viết trên sẽ giúp người đọc hiểu hơn về cơ chế hoạt động của động cơ và vai trò tối quan trọng của dầu nhớt. Từ đó, sẽ ý thức được việc sử dụng dầu nhớt sao cho đúng và thận trọng hơn. Và người viết xin lưu ý với các chủ sở hữu xe nên tìm hiểu nhiều hơn về tầm quan trọng của dầu nhớt và có thể tránh bị các chủ tiệm sửa chữa xe lừa đảo gây tiền mất, tật mang.
1. Tại sao xe có thể chạy được?
- Có thể bạn đã được học qua về cơ cấu truyền động của động cơ xăng hồi cấp 3? Về mặt lý thuyết, động cơ có thể chạy là nhờ áp suất xi-lanh, pít-tông qua chu kỳ nén, hút, nổ, xả truyền qua trục khuỷu chuyển đổi năng lượng áp suất khí trong hệ thống xi-lanh, pít-tông thành động năng chuyển động bánh xe. Và theo lý thuyết đó, hệ thống xi-lanh, pít-tông muốn tạo ra áp suất thì cần đáp ứng 1 điều kiện là khả năng kín khí. Theo mô tả kỹ thuật, trên đầu các pít-tông được thiết kế với các vòng phớt làm kín như trong hình dưới đây:
Ngày nay, công nghệ chế tác chi tiết động cơ ngày càng hiện đại và chính xác, các kỹ sư máy có thể thiết kế hệ thống xi-lanh, pít-tông với khả năng làm kín ngày càng tốt để đảm bảo cung cấp áp suất lớn hơn cho động cơ, từ đó giúp tăng cường công suất máy và giảm tiêu hao nhiên liệu. Nhưng trên thực tế, trên hệ thống xi-lanh, pít-tông luôn phải giữ 1 khoảng không nhỏ để vẫn đảm bảo cho xi-lanh, pít-tông có thể chuyển động trượt một cách dễ dàng, chống bó cứng.
2. Chức năng của dầu nhớt:
Ngoài chức năng bôi trơn như chúng ta đã biết, dầu nhớt còn đóng một vai trò tối quan trọng nữa, quyết định khả năng vận hành của độn cơ đó là tham gia vào nhiệm vụ làm kín khe hở giữa xi-lanh và pít-tông, từ đó đảm bảo tạo ra áp suất, sinh ra truyền động cơ học cho xe.
3. Xe có thể chạy nếu không có dầu nhớt hay không?
Từ những phân tích ở trên, câu trả lời rõ ràng rằng xe không thể chạy nếu không có dầu nhớt. Nhưng hiện nay có nhiều người, thậm chí có cả các chủ tiệm sửa chữa tung tin rằng xe vẫn có thể chạy mà không cần dầu nhớt là hoàn toàn thiếu căn cứ và sai lầm rất nghiêm trọng. Ngoài ra, còn có 1 số người bán nhớt quảng cáo nhớt của họ sau khi rút ra vẫn có thể chạy 10, thậm chí là lên tới 50 km , thậm chí còn có dẫn chứng bằng video. Người viết cũng xin giải thích nguyên nhân tại sao rút hết nhớt xe vẫn có thể chạy. Chúng ta phải hiểu rằng, sau khi rút hết nhớt thì dù bằng bất kỳ biện pháp nào thì bên trong động cơ vẫn sẽ còn lưu lại 1 chút nhớt, và dư lượng nhớt này vẫn đủ để làm kín xi-lanh, pít-tông trong 1 thời gian, cho tới khi nó bị đốt cháy hết, và cho dù bạn có dùng nhớt thải để làm thí nghiệm thì xe bạn vẫn chạy được chứ không cần phải nhớt cao cấp mới làm được điều này. Có chăng thời gian chạy được có thể sẽ khác nhau, vì theo lý thuyết nhớt cao cấp sẽ khó bị đốt cháy hơn nên có thể duy trì màng dầu làm kín xi-lanh, pít-tông lâu hơn nhớt bình thường. Nhưng người viết khuyến cáo cho người tiêu dùng rằng "Bằng bất cứ giá nào cũng không nên thử" nếu bạn chưa muốn thay xe mới. Vì trên thực tế, lượng nhớt ít ỏi còn lưu lại trong máy không đủ để bôi trơn và đặc biệt là làm mát động cơ, nếu ta vẫn cố chạy có thể dẫn đễn mài mòn, biến dạng các chi tiết kim loại trong động cơ.
Hy vọng bài viết trên sẽ giúp người đọc hiểu hơn về cơ chế hoạt động của động cơ và vai trò tối quan trọng của dầu nhớt. Từ đó, sẽ ý thức được việc sử dụng dầu nhớt sao cho đúng và thận trọng hơn. Và người viết xin lưu ý với các chủ sở hữu xe nên tìm hiểu nhiều hơn về tầm quan trọng của dầu nhớt và có thể tránh bị các chủ tiệm sửa chữa xe lừa đảo gây tiền mất, tật mang.
