Năm 2018 không thể gọi là một năm hoàn hảo đối với con người trên toàn thế giới. Thế nhưng giữa một năm đầy biến động, vẫn có không ít những tin tốt đến từ các khía cạnh môi trường hay sức khỏe. Dưới đây là tổng hợp 15 biểu đồ cho thấy những biến chuyển tích cực đó.
Môi trường
Tin tức tệ nhất về môi trường của năm 2018 chính là theo bản báo cáo tháng 10/2018 của IPCC, Ủy ban Liên chính phủ về Biến đổi Khí hậu, lượng khí thải nhà kính mà con người thải ra trong năm 2018 sẽ cao hơn so với năm 2017. Còn trong khi đó, chúng ta vẫn có không ít tin tốt khác.
Lấy ví dụ, trong năm 2016, lần đầu tiên tỉ lệ năng lượng (điện, nhiệt, nhiên liệu) con người trên trái đất sản xuất ra nhờ năng lượng tái tạo (ánh sáng mặt trời, gió, sóng biển, nhiệt năng từ lõi trái đất…) đã vượt qua con số 10%. Theo đánh giá của Cơ quan Năng lượng Thế giới, trong năm 2017 đã sản xuất được 25% tổng lượng điện từ những dạng năng lượng tái tạo kể trên, và con số này có thể tăng lên cỡ 30% trong những năm tới. Điều này có nghĩa là sớm thôi, nhu cầu nhiệt điện đốt than hay những nhà máy điện hạt nhân trong tương lai xa sẽ không còn cần thiết nữa.
Môi trường
Tin tức tệ nhất về môi trường của năm 2018 chính là theo bản báo cáo tháng 10/2018 của IPCC, Ủy ban Liên chính phủ về Biến đổi Khí hậu, lượng khí thải nhà kính mà con người thải ra trong năm 2018 sẽ cao hơn so với năm 2017. Còn trong khi đó, chúng ta vẫn có không ít tin tốt khác.
Lấy ví dụ, trong năm 2016, lần đầu tiên tỉ lệ năng lượng (điện, nhiệt, nhiên liệu) con người trên trái đất sản xuất ra nhờ năng lượng tái tạo (ánh sáng mặt trời, gió, sóng biển, nhiệt năng từ lõi trái đất…) đã vượt qua con số 10%. Theo đánh giá của Cơ quan Năng lượng Thế giới, trong năm 2017 đã sản xuất được 25% tổng lượng điện từ những dạng năng lượng tái tạo kể trên, và con số này có thể tăng lên cỡ 30% trong những năm tới. Điều này có nghĩa là sớm thôi, nhu cầu nhiệt điện đốt than hay những nhà máy điện hạt nhân trong tương lai xa sẽ không còn cần thiết nữa.
Anh em có thể lưu ý, nhiều biểu đồ trong bài có dữ liệu từ năm 2016 hoặc 2017, vì một số ngành nghề phải mất từ 1 đến 2 năm để tổng hợp và phân tích dữ liệu thu thập được.
Giữa khoảng thời gian từ 2016 đến 2017, 6,7 triệu km vuông diện tích biển được đặt dưới sự bảo tồn của các tổ chức và chính phủ các quốc gia. Phần lớn diện tích đó là vùng biển của các nước, nhằm mục đích bảo vệ sự đa dạng sinh học dưới đáy biển. Điều này cũng đồng nghĩa, các quốc gia cũng đã để tâm tới những sinh vật dưới biển sâu.
Trong những năm vừa rồi, ngày càng nhiều loài động vật đang có nguy cơ tuyệt chủng trong sách đỏ đã “được” gạch tên khỏi danh sách bị đe dọa. Lấy ví dụ trong năm 2018, loài dơi mũi dài sinh sống ở khu vực Mỹ - Mexico đã được bảo tồn thành công nhờ chính những người làm rượu tequila. Họ để những ruộng cây agave (cây Thùa) nở hoa, từ đó tạo ra nguồn thức ăn cho loài dơi độc đáo này, vì chúng là những loài vật thụ phấn tự nhiên cho loài cây này.
Trước đó, agave được con người trồng và thu hoạch trước khi nở hoa, khiến dơi mũi dài không có nguồn thức ăn và dần bị tận diệt trong các khu rừng ở Mexico. Cùng với đó, nỗ lực kiểm soát loài dơi ma cà rồng, vốn truyền bệnh dại của chính phủ Mexico đã gây ảnh hưởng tới những loài dơi khác. Đôi khi, con người chỉ cần bớt tham lam đi một chút, những loài vật khác sẽ lại có cơ hội tồn tại.
Thu nhập
Rất khó để thu thập thông tin chính xác về đói nghèo trên toàn cầu, vì điều kiện để xếp một hộ gia đình là hộ nghèo ở mỗi nơi một khác biệt. Một trong những cách đánh giá xem một con người có đang sống trong tình trạng nghèo khó hay không là dựa vào số tiền họ làm ra một ngày, được Ngân hàng Thế giới đánh giá bằng con số tiêu chuẩn 1.90 USD trên mỗi đầu người. Nếu dựa trên con số này, thì đói nghèo trên toàn cầu đang giảm rõ rệt.
Quảng cáo
Một khía cạnh nữa cần đề cập khi nói đến đói nghèo và thu nhập là chất lượng sống. Điện là thứ gần như tối quan trọng trong nhiều lĩnh vực như sức khỏe, giáo dục và là thứ đánh giá sự thỏa mãn nói chung của con người về chất lượng cuộc sống. Trong năm 2017, 87% con người trên toàn thế giới được tiếp cận lưới điện, tăng 2% so với năm 2016.
Giáo dục
Tỷ lệ người biết chữ đã và đang dần tăng qua từng thập kỷ, và mỗi năm đều khác biệt cỡ 0.2 đến 0.3%. Con số này có vẻ nhỏ nhoi, nhưng nếu nhân con số 0.23% tỷ lệ người lớn biết đọc biết viết, con số khác biệt giữa năm 2015 và 2016 với 5,5 tỷ người trưởng thành trên toàn thế giới, chúng ta có khoảng 11,5 triệu người đã biết chữ. Con số này thì không nhỏ chút nào cả.
Quảng cáo
Sức khỏe
Khi đề cập đến vấn đề sức khỏe, những chỉ số như tỷ lệ tử vong ở trẻ sơ sinh trước năm 1 tuổi, tỷ lệ bà mẹ tử vong khi sinh nở, tỷ lệ suy dinh dưỡng và tỷ lệ người vị thành niên mang thai thường được đem ra để thảo luận, vì nó mô tả gần như hoàn hảo chất lượng của dịch vụ y tế mà một con người được tiếp cận. Và so với những con số của thập kỷ trước, chúng đều giảm rất mạnh:
Cùng với đó, tỷ lệ mắc hai căn bệnh lao phổi và sốt rét, những căn bệnh từng là mối đe dọa của bất kỳ quốc gia đang phát triển nào cũng đang giảm mạnh:
Bình đẳng giới
Năm 1985, tính trung bình cứ 100 cậu bé đi học ở trường cấp 1 và cấp 2, thì chỉ có 85.1 bé gái được đến trường mà thôi. Con số này của năm 2016 là 100:99.7, nghĩa là gần như cân bằng hoàn hảo. Những ông bố bà mẹ không còn tư tưởng trọng nam khinh nữ đến cực đoan như trước đây nữa.
Kỳ bầu cử ở Mỹ năm 2018 đã có một kết quả lịch sử, ít nhất 121 nghị sĩ nữ sẽ làm việc ở Quốc hội đất nước này, khoảng 23% trong tổng số 435 ghế tại Quốc hội Hoa Kỳ. Con số này rất gần với tỉ lệ 24% phụ nữ làm việc tại các cơ quan chính phủ trên thế giới trong năm 2017.
Trong khi đó trong năm 2018, khoảng 30 quốc gia đã công nhận hôn nhân đồng giới, một tin rất đáng mừng cho cộng đồng LGBTQ.
Theo Quartz