Android Go là gì, nó có làm Android phân mảnh thêm hay không?

Hãy nhìn vào số liệu thống kê mới nhất, Android 7.0 và 7.1 mới chỉ đang chiếm có 7% số thiết bị trên toàn cầu mà thôi. Android 6.0 thì đang chiếm tỉ trọng 31,2% dù đã ra mắt được gần 2 năm, và Android 4.4 thì chiếm 19%. Nói cách khác, một phần rất lớn thiết bị Android đang chạy những phiên bản rất cũ, đâu đó trong khoảng 2 đến 3 năm, và tất nhiên trải nghiệm của những người đang phải xài điện thoại cũ sẽ rất khác với những người có tiền sắm máy mới.

Một phần lý do của việc này bắt nguồn từ cách mà điện thoại được sản xuất tính đến thời điểm hiện nay. Khi các công ty làm chip như Qualcomm và MediaTek thiết kế chip mới, bước kế tiếp là họ xem chip có thể chạy được trên bản Android nào, từ đó mới bắt đầu tùy biến thêm để đảm bảo tính tương thích. Khi họ muốn bán chip của mình cho những thiết bị giá rẻ, họ sẽ đi lục lại các phiên bản Android cũ vốn không đòi hỏi nhiều sức mạnh, bằng không khách hàng sẽ chê và không thể bán được hàng. Điều này có nghĩa là sẽ có một vài điện thoại vẫn còn cài sẵn Android 4.4 KitKat ngay từ khi xuất xưởng dù bây giờ đã là năm 2017 rồi!


Với Android O, Google thay đổi quy trình nói trên. "Thứ mà chúng tôi đang làm đó là làm việc với các đối tác sản xuất SoC từ giai đoạn đầu của Android O nhằm giúp nó chạy được trên những con chip tầm thấp", Samat cho hay. Nói cách khác, Google làm việc với Qualcomm, MediaTek và một số nhà sản xuất khác để đảm bảo rằng các đơn vị này biết về Android O, biết về cách nó vận hành, về yêu cầu kĩ thuật của nó, và cách mà nó có thể chạy được trên phần cứng không quá mạnh. Nhờ vậy, khi những hãng này cần bán chip cho khách hàng, họ sẽ chọn Android Go thay vì Android 4.4 hay 5.x và vẫn an tâm rằng hiệu năng vẫn tốt, không bị khách phàn nàn.

Nhưng sẽ không có nhiều ý nghĩa khi mà những thiết bị này không được cập nhật về sau dù đã từng được chạy Android Go dựa trên phiên bản Android mới nhất. Hãy nhìn ra kia mà xem còn biết bao nhiêu máy vẫn còn chạy bản Android cũ rích từ đời nào rồi.

Vậy nên Google nghĩ ra Project Treble. Đây là dự án tái cấu trúc Android để giúp các hãng điện thoại update nhanh mỗi khi Android có bản mới mà không cần đợi hãng làm chip. Nói đơn giản như thế này: khi Android 8.1 ra mắt, Samsung, Sony, HTC, LG không cần chờ Qualcomm và MediaTek nâng cấp phần mã nguồn giao tiếp với CPU nữa. Bản thân các hãng làm điện thoại có thể đem bản Android mới về tùy biến rồi phát hành thẳng cho người dùng, tức là nhanh chóng, dễ dàng hơn vì bớt được 1 khâu trung gian.

Chi tiết về Treble:
Tóm lại, Android Go nói riêng và Android O nói chung sẽ được cập nhật nhanh chóng hơn, thường xuyên hơn. Trước đây có HTC dám cam kết ra mắt bản update sau 90 ngày kể từ khi Google chính thức công bố Android và hãng vẫn còn giữ được lời hứa đó cho đến nay. Samsung, LG hồi trước phải chờ lâu mới được thưởng thức bản mới, giờ cũng cải thiện nhiều. Sony thì rất tích cực, nhiều khi còn cho thử luôn cả bản Preview của Android nữa. Tình hình sẽ càng được cải thiện hơn nhờ Project Treble.

Tất nhiên đây chỉ là lý thuyết, còn thực tế ra sao thì phải chờ thêm mới biết vì Google trước giờ đã từng hứa nhiều lần, với nhiều dự án khác nhau, nhằm giúp các máy cũ được update nhanh hơn nhưng thay đổi đó không đáng kể và anh em chúng ta vẫn còn khá lầm than khi nói về việc được sử dụng bản Android mới.

Chính Samat cũng nói rõ rằng Android O không được thiết kế ra để "giải quyết sự phân mảnh". Và thật sự thì Android O cũng khó mà giải quyết được triệt để nếu như các nhà sản xuất vẫn còn tùy biến mạnh phiên bản Android của mình cũng như tiết kiệm chi phí cập nhật cho những dòng điện thoại giá thấp (bằng cách đẩy mức độ ưu tiên xuống thấp hơn so với các máy đắt tiền). Đây đã là một phần của Android, một đặc trưng của Android, nên khó mà bỏ được.

Dù sao thì Android Go cũng là tin tốt cho những ai không có hầu bao rộng rãi, hoặc những ai không có nhu cầu mua điện thoại giá cao.

Chưa hết, Samat nói rằng dù các thiết bị cũ có đạt mức cấu hình mà Android Go yêu cầu hay thậm chí mạnh hơn thì chúng cũng chưa chắc được nhận bản update mới. "Đây không phải là thứ chúng tôi tập trung vào. Chúng tôi tập trung đưa nó tiến về tương lai". Ngay cả Google đã nói như vậy thì xác suất chiếc điện thoại 4-5 triệu của bạn được lên Android O / Android Go là rất rất thấp.


Ủa vậy nếu mấy cái máy mới ra, ví dụ như chiếc Moto C với RAM 1GB và chạy Android 7.0, khi update lên Android O có được xài những cái hay của Go hay không? Google cho hay họ đang bàn vụ này với các nhà sản xuất thiết bị và hiện vẫn chưa có quyết định cuối cùng. Vấn đề nằm ở những ứng dụng Google Apps được tùy biến riêng cho Go. "Nếu bạn update một cái máy cũ lên, chúng tôi không thể đổi app cho bạn. Nếu bạn mua một cái điện thoại mới với Android Go, bạn có một bộ Google Apps khác cơ mà". Trong tình huống xấu nhất, Google dự tính sẽ đưa những app tùy biến này lên Play Store để người dùng tải về, khi đó ai cũng có thể xài những bản "Lite" này mà không nhất thiết phải có điện thoại giá rẻ. Một chiếc Galaxy S8, LG G6 hay HTC U11 cũng chạy được luôn.

Vẫn còn quá sớm để nói kĩ hơn về Android O và Go, vậy nên sự xuất hiện của những câu hỏi này cũng không quá ngạc nhiên...