Anh em đi chụp ảnh nhiều có bao giờ tự hỏi hay mong muốn ảnh của mình có một đầu ra tốt hơn và chuyên nghiệp hơn là đơn thuần đăng lên những trang mạng xã hội chia sẻ với bạn bè? Lần này mình xin chia sẻ với anh em một số đầu ra cho nhiếp ảnh mà mình biết tới, hi vọng mọi người có thể có những mong muốn nghiêm túc hơn cho những sản phẩm ảnh của bản thân để thêm trân trọng nó và giúp nhiều người khác tiếp cận ảnh của mình.
1. Sách ảnh và zine
Hình thức ra sách ảnh (photobook) và zine có vẻ chưa được phổ biến lắm ở Việt Nam, có lẽ vì nhiều lý do. Sách ảnh là sản phẩm để bạn trình bày một dự án ảnh hoàn chỉnh hay chỉ đơn giản là tuyển tập những tấm ảnh đơn được ghép lại theo chủ đề nào đó. Sau quá trình dài theo đuổi một dự án cá nhân của bản thân, các nhiếp ảnh gia có xu hướng biên tập và xuất bản photobook. Giống như bất cứ quyển sách nào, quá trình biên tập rất quan trọng đối với sách ảnh: cách lựa chọn những tấm hình phù hợp và cách sắp xếp loạt ảnh đó theo trình tự mong muốn của người biên tập để thể hiện một dụng ý nhất định (đó có thể là trình tự thời gian, trình tự cảm xúc hoặc bất cứ trình tự nào phơi bày được mong muốn của nhiếp ảnh gia đối với người xem).
Mình lấy ví dụ cuốn Le Mékong của Lâm Đức Hiền. Tác giả đã dành ra 15 năm đi dọc theo dòng Mê kông để ghi lại cuộc sống con người nơi đây, cách mà dòng sông ảnh hưởng tới lối sống, sinh hoạt của họ. Tác giả đã chia cuốn sách làm bốn phần, theo trình tự địa lý - những nơi mà dòng sông chảy qua, lần lượt là: Việt Nam, Campuchia, Lào và cuối cùng là Tây Tạng.
1. Sách ảnh và zine
Nguồn ảnh: photonola.org
Hình thức ra sách ảnh (photobook) và zine có vẻ chưa được phổ biến lắm ở Việt Nam, có lẽ vì nhiều lý do. Sách ảnh là sản phẩm để bạn trình bày một dự án ảnh hoàn chỉnh hay chỉ đơn giản là tuyển tập những tấm ảnh đơn được ghép lại theo chủ đề nào đó. Sau quá trình dài theo đuổi một dự án cá nhân của bản thân, các nhiếp ảnh gia có xu hướng biên tập và xuất bản photobook. Giống như bất cứ quyển sách nào, quá trình biên tập rất quan trọng đối với sách ảnh: cách lựa chọn những tấm hình phù hợp và cách sắp xếp loạt ảnh đó theo trình tự mong muốn của người biên tập để thể hiện một dụng ý nhất định (đó có thể là trình tự thời gian, trình tự cảm xúc hoặc bất cứ trình tự nào phơi bày được mong muốn của nhiếp ảnh gia đối với người xem).
Mình lấy ví dụ cuốn Le Mékong của Lâm Đức Hiền. Tác giả đã dành ra 15 năm đi dọc theo dòng Mê kông để ghi lại cuộc sống con người nơi đây, cách mà dòng sông ảnh hưởng tới lối sống, sinh hoạt của họ. Tác giả đã chia cuốn sách làm bốn phần, theo trình tự địa lý - những nơi mà dòng sông chảy qua, lần lượt là: Việt Nam, Campuchia, Lào và cuối cùng là Tây Tạng.
Sách ảnh "Sleeping by the Mississippi" của nhiếp ảnh gia Alec Soth
Tuyển tập The classic collection của tạp chí LIFE
Sách ảnh "Hà Nội một thời" của John Ramsden
Tuyển tập The classic collection của tạp chí LIFE
Sách ảnh "Hà Nội một thời" của John Ramsden
Xem ví dụ về vài số sách ảnh mình đã giới thiệu:
- [Trên tay sách ảnh] The classic collection của tạp chí LIFE
- [Trên tay sách ảnh] "Sleeping by the Mississippi" của nhiếp ảnh gia Alec Soth (Mỹ)
- [Trên tay sách ảnh] "Hà Nội một thời" của John Ramsden
Chưa có nhiều nhiếp ảnh gia Việt Nam chọn cách thức này để công bố các tác phẩm ảnh của mình, có lẽ vì không có quá nhiều người mua sách, thứ nhất là giá tiền sẽ cao hơn mặt bằng sách trung bình, thứ hai là người xem vẫn nghĩ ảnh có thể dễ dàng xem được trên các trang mạng xã hội, website về ảnh và thứ ba là hình thức này chưa phổ biến, chưa được nhiều người giới thiệu. Tuy nhiên, cảm giác cầm trên tay một cuốn sách ảnh nó khác hẳn khi bạn xem trên màn hình điện tử - cảm giác lật trang giấy, rồi săm soi từng chi tiết, màu sắc trong ảnh,.. rất đã nên mình vẫn thích cách truyền thống này hơn.Nếu điều kiện tài chính không cho phép và muốn thử nghiệm nhiều hơn, anh em có thể xem xét đến ZINE. Zine là ấn phẩm tự xuất bản của một cá nhân, thường được làm thủ công trong công đoạn dập ghim, dán các tờ giấy lại thành tập zine hoặc gập lại. Vì thế, các tác giả có thể tự thiết kế và làm zine mang tính cá nhân cao. Tương tự như sách ảnh nhưng zine thường sẽ ít ảnh hơn, mỏng hơn, số lượng in ít hơn và dễ làm hơn vì tác giả không phải xin giấy phép xuất bản cùng với giá thành in ấn rẻ. Đây là hình thức anh em nên tham khảo vì zine không quá khó làm và ta có thể thoải mái sáng tạo theo ý của mình. Anh em xem ví dụ ở video bên dưới.
Quảng cáo
Nguồn ảnh: streetfoto.org
Triển lãm ảnh báo chí thế giới (World Press Photo). Nguồn ảnh: dailyhive.com
Triển lãm không phải là hình thức quá xa lạ với mọi người, tuy nhiên, không phải ai cũng đủ tự tin để làm triển lãm vì nghĩ rằng ảnh của mình chưa đủ đẹp, chưa đủ tốt. Nếu đã chụp đủ lâu và tham khảo đủ ý kiến từ mọi người, anh em hoàn toàn nên tiến hành làm triển lãm ảnh. Không chỉ là triển lãm cá nhân, ta có thể tiết kiệm hơn rất nhiều bằng cách rủ bạn bè làm triển lãm nhóm. Tưởng tượng về buổi khai mạc khi mỗi nhiếp ảnh gia mời khoảng 10 người bạn của mình thì chúng ta đã có kha khá người xem biết đến ảnh của mình. Và nếu ảnh của bạn đủ tốt, người xem sẽ giới thiệu bạn bè của họ, cùng những chia sẻ, check-in trên mạng xã hội, giúp đưa thêm người đến thưởng lãm ảnh. Một hình thức hoàn toàn xứng đáng để anh em tham khảo cho đầu ra của ảnh.
Nguồn ảnh: transbordeur.ch
Vài năm trở lại đây, mình cảm thấy vui hơn khi thấy các hoạt động văn hoá, nghệ thuật ngày một nhiều lên, đặc biệt là ở hai thành phố lớn Hà Nội, Sài Gòn. Với sự ra đời của mạng xã hội và giới trẻ đang năng động, giỏi giang lên, sự lan toả về những điều ý nghĩa được thúc đẩy. Chúng ta có nhiều cái để xem, thưởng thức và học hỏi hơn. Vì thế, anh em hãy mạnh dạn làm triển lãm để công chúng có thêm nhiều lựa chọn cho mình nhé.
Quảng cáo
Nguồn ảnh: fstoppers.com
3. Đăng báo
Nếu là người theo đuổi dạng nhiếp ảnh tư liệu hay ảnh báo chí, anh em có thể gửi những bộ ảnh mình đã chụp cho các tờ báo. Những dự án ảnh tư liệu dài hơi phản ánh vấn đề xã hội hay nói về con người, sự kiện chưa được biết tới sẽ giúp người xem với tới những góc khuất, những sự việc thú vị để có cái nhìn đa chiều hơn về thế giới mình đang sống.
4. Tham gia các cuộc thi ảnh
Có rất nhiều cuộc thi ảnh được tổ chức trên thế giới và cả ở Việt Nam, đặc biệt là các cuộc thi ảnh báo chí, ảnh tư liệu. Ảnh của bạn sẽ được chấm và công nhận bởi những người có uy tín. Nếu thắng giải, cơ hội được biết tới và tiếp cận với lượng người xem khổng lồ sẽ thuộc về bạn.
Anh em tham khảo bài viết về các giải thưởng nhiếp ảnh mình đã từng đăng TẠI ĐÂY.