Qua phân tích ảnh não, các nhà nghiên cứu tại Đại học Carnegie Mellon (Mỹ) đã tìm thấy 4 giai đoạn trong quá trình tư duy, khi chúng ta giải quyết một bài toán. Nhóm nghiên cứu dẫn đầu bởi John R. Anderson, giáo sư tâm lý học và khoa học máy tính, cho biết các giai đoạn đó bao gồm: mã hóa (tiếp nhận thông tin), lên kế hoạch (vạch ra chiến lược), giải quyết (tính toán), và hồi đáp (đưa ra câu trả lời). "Tôi rất hài lòng với kết quả nghiên cứu, và tôi nghĩ đây chính xác là giới hạn mà con người đã đạt được, với các công cụ chụp ảnh não có sẵn”, ông Anderson cho biết.
Để có thể tìm thấy các giai đoạn nói trên, nhóm nghiên cứu đã bắt đầu bằng cách dạy cho 80 tình nguyện viên (cả nam lẫn nữ) các ký hiệu và phương trình toán học mà họ chưa bao giờ được nhìn thấy. Mặc dù các phép toán đưa ra không khó, chủ yếu là cộng và trừ, nhưng việc xử lý các ký hiệu mới học đòi hỏi phải có tư duy. Nhóm chuyên gia trong quá trình thử nghiệm có thể thay đổi các vấn đề dành cho tình nguyện viên, trong từng giai đoạn cụ thể.
Các nhà khoa học sau đó sử dụng 2 kỹ thuật phân tích dữ liệu MRI để sắp xếp lại thông tin, về những gì bộ não của những người tham gia đã thực hiện. Trong đó, có một kỹ thuật theo dõi những vùng thần kinh sáng lên khi giải quyết các vấn đề; trong khi công nghệ còn lại giúp phân tích dữ liệu về những lần chuyển đổi trạng thái tâm lý. Có 88 vấn đề cần được giải quyết, và nhóm nghiên cứu đã phân tích dữ liệu hình ảnh từ những người có thể vượt qua các bài toán.
Phân tích cho thấy rõ ràng não đã trải qua 4 giai đoạn riêng biệt, tùy thuộc vào vấn đề, với thời gian của mỗi giai đoạn kéo dài 1 giây hoặc hơn. Ví dụ, giai đoạn “lên kế hoạch” chiếm nhiều thời gian hơn so với các giai đoạn khác. Các giai đoạn tương tự được cho là có thể cũng được áp dụng vào việc giải quyết nhiều vấn đề khác nhau, chứ không riêng gì toán học. Biết cách các quá trình này diễn ra trong bộ não sẽ rất hữu ích cho việc thiết kế các chương trình giảng dạy, đặc biệt là trong toán học.
"Chúng tôi không biết chính xác những gì học sinh đã trải qua khi họ giải quyết vấn đề", giáo sư Anderson, người đang đứng đầu một phòng thí nghiệm thiết kế phần mềm học toán, nhận định. "Hiểu biết rõ ràng hơn về điều đó sẽ giúp chúng tôi phát triển các hướng dẫn tốt hơn. Tôi nghĩ rằng đó là lĩnh vực đầu tiên mà nghiên cứu này tác động đến”.
Để có thể tìm thấy các giai đoạn nói trên, nhóm nghiên cứu đã bắt đầu bằng cách dạy cho 80 tình nguyện viên (cả nam lẫn nữ) các ký hiệu và phương trình toán học mà họ chưa bao giờ được nhìn thấy. Mặc dù các phép toán đưa ra không khó, chủ yếu là cộng và trừ, nhưng việc xử lý các ký hiệu mới học đòi hỏi phải có tư duy. Nhóm chuyên gia trong quá trình thử nghiệm có thể thay đổi các vấn đề dành cho tình nguyện viên, trong từng giai đoạn cụ thể.
Các nhà khoa học sau đó sử dụng 2 kỹ thuật phân tích dữ liệu MRI để sắp xếp lại thông tin, về những gì bộ não của những người tham gia đã thực hiện. Trong đó, có một kỹ thuật theo dõi những vùng thần kinh sáng lên khi giải quyết các vấn đề; trong khi công nghệ còn lại giúp phân tích dữ liệu về những lần chuyển đổi trạng thái tâm lý. Có 88 vấn đề cần được giải quyết, và nhóm nghiên cứu đã phân tích dữ liệu hình ảnh từ những người có thể vượt qua các bài toán.
Phân tích cho thấy rõ ràng não đã trải qua 4 giai đoạn riêng biệt, tùy thuộc vào vấn đề, với thời gian của mỗi giai đoạn kéo dài 1 giây hoặc hơn. Ví dụ, giai đoạn “lên kế hoạch” chiếm nhiều thời gian hơn so với các giai đoạn khác. Các giai đoạn tương tự được cho là có thể cũng được áp dụng vào việc giải quyết nhiều vấn đề khác nhau, chứ không riêng gì toán học. Biết cách các quá trình này diễn ra trong bộ não sẽ rất hữu ích cho việc thiết kế các chương trình giảng dạy, đặc biệt là trong toán học.
"Chúng tôi không biết chính xác những gì học sinh đã trải qua khi họ giải quyết vấn đề", giáo sư Anderson, người đang đứng đầu một phòng thí nghiệm thiết kế phần mềm học toán, nhận định. "Hiểu biết rõ ràng hơn về điều đó sẽ giúp chúng tôi phát triển các hướng dẫn tốt hơn. Tôi nghĩ rằng đó là lĩnh vực đầu tiên mà nghiên cứu này tác động đến”.
Tham khảo: Nytimes, Ảnh minh họa: gizmodo