[Chia sẻ] Phương pháp Loci - một phương pháp cổ điển giúp con người có thể ghi nhớ tốt hơn

Thật kỳ lạ khi một vài người có thể nhớ một bộ bài trong vài giây hoặc hàng chục từ trong vài phút. Đã có nhiều cuộc tranh cãi về việc những người này từ khi sinh ra đã có khả năng nhớ siêu phàm hay đó là kết quả của một quá trình luyện tập bằng phương pháp Loci.

PHƯƠNG PHÁP LOCI LÀ GÌ?

Phương pháp Loci là một phương pháp ghi nhớ khá cổ điển, được phát minh bởi người La Mã từ rất sớm khi mà giấy và các công cụ ghi nhớ chưa được phát triển. Phương pháp này được người Hy Lạp cổ sử dụng để nhớ những văn bản quan trọng.

Đây là phương pháp có sự kết hợp giữa không gian (ví dụ như nhà, công viên…) và hình ảnh để ghi nhớ các chi tiết theo một trật tự nhất định. Điều bạn cần làm là tạo ra một hành trình trong tâm trí mà trong đó mỗi vị trí ở hành trình ấy sẽ tương ứng với một chi tiết mình cần ghi nhớ. Sau đó, trên cuộc hành trình ấy hãy chọn ra những cột mốc nổi bật, sắp xếp các hình ảnh theo một trật tự cố định và gắn với nó một chi tiết mình cần ghi nhớ rồi liên tưởng nó trong vài giây.

Ví dụ mình có một con số là 8323 cần nhớ vì nó là mật khẩu của một ứng dụng mình dùng. Ứng dụng phương pháp Loci, trước tiên bạn cần tạo một hành trình riêng trong tâm trí. Mình sẽ tưởng tượng vào 1 buổi sáng trời đẹp nắng vàng, lúc đó là 8:00 sáng mình thường chạy xe đi làm trên đường 3/2 với hàng cây mát rượi trên đầu. Tại đầu đường, ngay vòng xoay Dân Chủ có một cái Điện Máy Xanh rất lớn, và mình luôn biết địa chỉ của nó là số 3 đường 3/2. Cuộc hành trình này ăn sâu vào tâm trí mình với những hình ảnh là sáng sớm vào giờ mình đi làm, con đường mình hay đi và một cột mốc nổi bật. Xâu chuỗi lại những hình ảnh đó mình có 8323 là con số mình muốn nhớ.

CÁC VẬN ĐỘNG VIÊN TRÍ NHỚ CÓ KHẢ NĂNG GHI NHỚ CAO HƠN NGƯỜI BÌNH THƯỜNG

Boris Nikolai Konrad, một huấn luyện viên kiêm vận động viên trí nhớ đã được ghi tên vào Sách Kỷ lục Guiness Thế giới với khả năng nhớ 201 cái tên và khuôn mặt trong vòng 15 phút, và ông cho biết, cuộc thi trí nhớ được xem là một môn thể thao. Đối với môn này các vận động viên không hoạt động tay chân mà phải sử dụng trí não.

Để tìm hiểu hoạt động trí não của những vận động viên trí nhớ hàng đầu thế giới, nhà thần kinh học Martin Dresler tại Đại học Radboud ở Hà Lan đã đề nghị Konrad hợp tác. Dresler và Konrad đã mời 23 trong 50 vận động viên trí nhớ hàng đầu thế giới để thao gia cuộc nghiên cứu này. Tất cả đều ở độ tuổi từ 20 đến 36. Sau đó, các nhà khoa học tiến hành quét bộ não của các vận động viên trong khi họ thư giãn, và trong khi họ đang ghi nhớ 72 từ.

Theo kết quả được công bố trên tạp chí Neuron, nhóm nghiên cứu và các đồng nghiệp của họ tại Đại học Stanford nhận thấy cấu trúc bộ não của các vận động viên dường như không khác so với bộ não của người bình thường. Tuy nhiên, bộ não của họ lại không vận động giống như bộ não của người bình thường. Nghiên cứu cho thấy các vận động viên có thể nhớ ít nhất 70 trong tổng số 72 từ, trong khi đó, những người bình thường chỉ có thể nhớ trung bình 39.

PHƯƠNG PHÁP LOCI CÓ THỂ THAY ĐỔI HOẠT ĐỘNG CỦA NÃO BỘ

Để tìm hiểu xem phương pháp Loci có phải là phương pháp giúp có được trí nhớ siêu phàm hay không, Konrad và Dresler đã chia 51 người đàn ông trong độ tuổi 20 mà chưa bao giờ luyện tập hoặc tham gia vào bất kì cuộc thi trí nhớ nào thành ba nhóm khác nhau: một nhóm được đào tạo theo phương pháp loci: được học và luyện tập theo một khóa học trực tuyến 30 phút mỗi ngày trong sáu tuần, Một nhóm khác được luyện tập với một chế độ luyện tập cùng thời gian với nhóm kia, nhưng thay vào luyện tập theo một phương pháp nào đó thì họ sẽ được chơi một trò chơi trí nhớ ngắn hạn đơn giản. Và nhóm còn lại không phải làm bất cứ điều gì ngoài việc được quét não và làm các bài kiểm tra trí nhớ.

Sau 6 tuần, kết quả thu được đó là nhóm được luyện tập với phương pháp loci có thể nhớ được 62 trong tổng số 72 từ (tăng khoảng 36 từ so với trước đó). Ngược lai, trí nhớ của nhóm luyện tập với trò chơi trí nhớ và nhóm không phải làm bất cứ điều gì lại không có cải thiện nào.

Thông qua nghiên cứu trên, Konrad và Desler đã có thể trả lời câu hỏi tại sao phương pháp loci lại đem đến hiệu quả rất tốt và rốt cuộc thì các trò chơi luyện não bộ như những trò chơi do Lumosity phát triển không thực sự giúp bạn thông minh hơn và đó cũng là lý do tại sao Lumosity phải trả 2 triệu đô la để giải quyết quảng cáo lừa đảo. Họ cho rằng phương pháp này hoạt động bằng cách lấy các phần thông tin trừu tượng, không liên quan và đặt chúng tại một vị trí nào đó trên hành trình - đồng thời kết hợp các kỹ năng định hướng và ghi nhớ không gian phát triển theo thời gian.

BÀI NGHIÊN CỨU VỀ PHƯƠNG PHÁP LOCI CÒN NHIỀU HẠN CHẾ

Bài nghiên cứu này có một số hạn chế đó là những người tham gia vào nghiên cứu đều là nam và tất cả đều khá trẻ. Vì vậy thật khó để phổ biến rộng rãi những phát hiện này cho người dân - bởi vì bất cứ người trưởng thành nào đang cố gắng học một ngôn ngữ mới cũng đều biết rằng những người trẻ tuổi có thể học nhanh hơn họ. Jee Kim, môt giáo sư của trường đại học Melbourne, đã nói với The Verge qua một email rằng cô cũng muốn biết những thay đổi sinh học nào đang làm thay đổi hoạt động của não bộ, và tùy thuộc vào lứa thì nó thay đổi như thế nào.

Dresler nói rằng đó là những câu hỏi mà ông và các đồng nghiệp hy vọng sẽ tìm được câu trả lời trong tương lai, với nhiều người cùng lứa tuổi đa dạng hơn và các phương pháp tiên tiến hơn. Và trước lúc ấy, hiện tại chúng ta vẫn nên học các kỹ năng ghi nhớ vì theo Dresler, bằng phương pháp loci, không chỉ những tài năng bẩm sinh mới có được trí nhớ tuyệt vời mà những người bình thường cũng có thể có được khả năng này ở một mức độ nhất định nào đó.