Forbes: Nên bỏ bớt cao tốc đi qua nội ô thành phố để giúp tái sinh đô thị

Nam Air
4/12/2019 6:19Phản hồi: 80
Forbes: Nên bỏ bớt cao tốc đi qua nội ô thành phố để giúp tái sinh đô thị
Trong khi các nước khác đang mong chờ có đường cao tốc để tiện đi lại giữa các tỉnh/thành phố, thì ở Mỹ, có ý kiến cho rằng nên bỏ bớt các đường cao tốc đi qua trung tâm các thành phố lớn. Mời anh em đọc bài viết của Adam Millsap, một chuyên gia nghiên cứu về xu hướng dân cư, sự phát triển đô thị và thị trường, được đăng trên Forbes.

Hệ thống đường cao tốc liên bang (mình gọi tắt là HTCTLB) xuyên quốc gia ở Mỹ có tên là Dwight D. Eisenhower National System of Interstate and Defense Highways (Hệ thống cao tốc quốc phòng và liên tiểu bang quốc gia Dwight D. Eisenhower). Nó được đặt theo tên của tổng thống thứ 34 của Hoa Kỳ, người đã ký duyệt đạo luật xây dựng hệ thống đường cao tốc xuyên quốc gia này, nối liền hơn 200 thành phố lớn của nước Mỹ với nhau, tổng chiều dài của hệ thống gần 75,5 ngàn km.

Vì đã trên 50 tuổi, nhiều đoạn của hệ thống cao tốc liên bang (HTCTLB) này cần được sửa chữa và nâng cấp. Theo nhà nghiên cứu Adam Millsap, mặc dù HTCT có vai trò quan trọng trong việc phát triển công nghệ xe tự lái và xe điện, nhưng các cấp chính quyền nên xem xét đến việc bỏ bớt các đoạn đường cao tốc đi qua trung tâm các thành phố lớn để giảm bớt sự ảnh hưởng của chúng tới sức khỏe đô thị.

Map_of_current_Interstates.svg.png
Màu đỏ là HTCTLB

HTCTLB ở Mỹ được xây dựng với nhiệm vụ chính là để giảm thời gian di chuyển giữa các tiểu bang. Thời gian giảm đồng nghĩa với chuyên chở hành khách và hàng hóa sẽ nhanh hơn, cũng có nghĩa là giúp tăng trưởng kinh tế và thu nhập. Theo 1 nghiên cứu mới đây của 3 nhà kinh tế Carl Kitchens, Taylor Jaworski và Sergey Nigai cho thấy HTCTLB có vai trò cực kì quan trọng trong nền kinh tế của các tiểu bang.


Họ sử dụng một mô hình tính toán kinh tế để ước lượng tầm ảnh hưởng của HTCTLB tới nền kinh tế của tiểu bang. Họ ước tính rằng nếu không có cao tốc I-70 nối liền 2 tiểu bang Maryland và Utah, thì 3 tiểu bang nằm trên con đường này là Colorado, Kansas và Missouri sẽ bị giảm thu nhập khoảng 5%. Nếu không có cao tốc I-95 thì kinh tế của Maine sẽ bị giảm 15%, tương tự là các bang Dalaware, Maryland, Pennsylvania và Virginia cũng bị mất 5%. Mỗi 1 dặm (tương đương 1,61km) của cao tốc I-78 nối liền cảng New York và bang New Jersey, Pennsylvania đóng góp cho nền kinh tế lên tới 294 triệu USD/năm. Điều này cho thấy cao tốc liên bang đóng vai trò cực kì quan trọng trong nền kinh tế của Mỹ.

i-70.jpg

HTCTLB được xây dựng để giúp việc di chuyển đường bộ giữa các thành phố lớn, giữa các tiểu bang được nhanh chóng hơn. Tuy nhiên nó không nhất thiết phải như hiện nay thì mới đem lại hiệu quả tương tự. Một số đường cao tốc trong lòng thành phố lại không đóng vai trò quan trọng trong việc nối liền các tiểu bang, nhưng lại đem tới hậu quả tiêu cực cho đô thị.

Trong cuốn sách Dayton: The Rise, Decline, and Transition of an Industrial City xuất bản gần đây của Adam Millsap cho rằng trạng thái của HTCTLB hiện nay đã không còn giống với mục tiêu ban đầu của nó từng được đề ra (Dayton là thành phố lớn thứ 6 của tiểu bang Ohio). Ý tưởng xây dựng HTCTLB được phát triển trong thập niên 1930 và 1940 bởi các cơ quan chính quyền liên bang. Đầu thập niên 1940, xe hơi đã trở nên phổ biến ở nước Mỹ và kẹt xe đang trở thành vấn đề nghiêm trọng của đô thị.

Năm 1944, Ủy ban đường cao tốc liên bang đã công bố 1 bản báo cáo sơ khai về dự án xây dựng hệ thống đường cao tốc liên bang xuyên quốc gia, với tổng chiều dài 40.000 dặm. Đến năm 1947 thì 38.000 dặm (trong tổng số 40k dặm kể trên) được thông qua. 2000 dặm còn lại, chủ yếu là đi qua các đô thị, được tạm hoãn lại cho tới khi nào có báo cáo chi tiết hơn.

interstate.jpg

Tuy nhiên dự án này vẫn nằm trên giấy gần 10 năm, mãi đến 1956 thì mới được tổng thống bấy giờ là Dwight Eisenhower ký duyệt và thúc đẩy triển khai, thông qua đạo luật Liên bang tài trợ cao tốc (Federal Aid Highway Act). TT Dwight từng phục vụ trong Lục quân Hoa Kỳ từ năm 1915 - 1952 và lên tới cấp bậc cao nhất là Thống tướng (tướng quân 5 sao, trên cấp của đại tướng). Năm 1919, Dwight lúc này là một quan sát viên, nhận nhiệm vụ theo đoàn xe của lục quân Mỹ hành quân từ Washington D.C tới San Francisco.

Sau này khi trở thành tổng tư lệnh quân Đồng Minh (1951 - 1952), Dwight nhớ lại thời điểm năm 1919 và nhận thấy rằng sở dĩ quân Đức có thể hành quân cực kì nhanh chóng và chi viện hiệu quả trong Thế Chiến II là nhờ họ có hệ thống cao tốc autobahns. Cuối nhiệm kỳ tổng thống đầu tiên, năm 1956 Dwight ký đạo luật Federal Aid Highway công bố việc chính quyền liên bang sẽ tài trợ 90% ngân sách để xây dựng HTCTLB, 10% còn lại do mỗi tiểu bang đóng góp.

Quảng cáo



Dwight Eisenhower.jpg
Tổng thống Dwight Eisenhower

Ban đầu, chính quyền các thành phố ủng hộ hệ thống đường cao tốc. Họ cho rằng cao tốc sẽ giúp hạn chế sự suy giảm đô thị & giảm dân số, bằng cách thu hút người dân ở ngoại ô về thành thị để làm việc và mua sắm. Hiệu ứng này sẽ cao hơn là tác động tiêu cực mà cao tốc gây ra cho đô thị. Tuy nhiên Dayton, một trong những thành phố bị ảnh hưởng nhiều nhất bởi cao tốc, lại không được như vậy.

Nhà kinh tế Nathaniel Baum-Snow đã ước tính rằng trong khoản thời gian 1950 - 1980, việc xây dựng đường cao tốc đã làm giảm 18% dân số của thành phố mà nó đi ngang qua. Cao tốc giúp đi lại nhanh hơn, dẫn tới việc giãn dân, tức là người dân sẽ dời ra ngoại thành sống. Khi ra ngoại thành thì chi phí BĐS rẻ hơn, người dân sẽ mua được nhà rộng hơn, tiện nghi hơn. Dần dà sẽ tạo ra thị hiếu chuộng nhà rộng rãi hơn, cùng một mức thu nhập so với người ở đô thị thì người ngoại thành lại mua được nhà rộng hơn, kéo theo là người ở đô thị cũng muốn ra ngoại ô sống, vì hiện nay có cao tốc thì đi lại cũng tiện hơn.

Giảm dân số không phải là hệ quả duy nhất mà cao tốc tác động tới đô thị, mà còn nhiều mặt khác nữa. Nhiều khu dân cư, nhà xưởng, cơ sở và tiện ích cộng đồng đã bị quy hoạch để xây dựng cao tốc. Đây là ảnh chụp vệ tinh của một khu nội thành Cincinnati được quy hoạch để xây dựng cao tốc I-75. Nhà cửa và cơ sở kinh doanh ở bên trái được giải tỏa để xây cao tốc và bãi đậu xe.

i-75.jpg

Ngoài ra, cao tốc cũng tạo ra ranh giới chia đôi các vùng dân cư, là rào cản cơ hội việc làm và mua sắm giữa 2 bên của đường cao tốc đi ngang qua. Thống kê cũng cho rằng ô nhiễm không khí và tiếng ồn mà cao tốc đem lại cũng ảnh hưởng tới kết quả học tập của học sinh, sinh viên ở các trường học lân cận.

Quảng cáo



Trong khi hầu hết đường cao tốc đều đóng vai trò quan trọng cho nền kinh tế Mỹ, thì vẫn có nhiều cao tốc trong đó không thật sự cần thiết. Ủy ban Chủ nghĩa Đô thị mới có báo cáo cho rằng nhiều phần của cao tốc có thể loại bỏ khỏi thành phố mà không gây ra thiệt hại gì về giao thông.

Ví dụ, một phần của cao tốc I-64 đi ngang qua nội thành Louisville, trong đó có đoạn ngắn khoảng 3km kéo dài từ Northwestern tới số 1 West Main Street đã ngăn cách nội đô với bờ sông Ohio. Nhiều thành phố công nghiệp khác đã xây dựng các mảnh đất ven sông thành khu dân cư để thu hút cư dân, nhân công có trình độ tới đây sinh sống và làm việc, tuy nhiên họ lại không muốn sống gần một con đường cao tốc ồn ào và khói bụi. Ở Louisville có cao tốc I-265 hoàn toàn đáp ứng được nhiệm vụ của đoạn đường 3km kể trên. Tương tự là cao tốc I-81 ở Syracuse, I-980 ở Oakland và I-345 ở Dallas.

i-64.jpg

Các thành phố sẽ phát triển hiệu quả khi chúng là nơi đổi mới sáng tạo. Các thành phố đông đúc luôn khuyến khích sự tương tác giữa mọi người với nhau, giúp chia sẻ kiến thức và thực tiễn. Điều này sẽ giúp các công ty tăng sản lượng, nhân công thì thu nhập cao hơn. Đường cao tốc khi chia đôi thành phố sẽ tạo rào cản để 2 bên kết nối với nhau. Cao tốc cũng lấy đi các khu đất có giá trị cao, vốn được sử dụng để xây nhà ở, nhà xưởng, doanh nghiệp và tiện ích cộng đồng.

HTCTLB đã giúp kinh tế Mỹ trở thành hàng đầu tế giới, tuy nhiên không phải mọi phần của nó đều tạo thuận lợi cho việc đi lại của người dân. Các cao tốc đi qua nội ô thàsnh phố có thể được bỏ bớt để nó không chia tách thành phố làm hai làm ba. Việc bỏ bớt các cao tốc này và thay thế bằng những đại lộ nhỏ hơn, tốc độ vừa phải, không ô nhiễm và ít tiếng ồn hơn sẽ là cơ hội để cho các đô thị được tái sinh. Có lẽ là thời điểm để thử một điều gì đó mới.

Theo Forbes
80 bình luận
Chia sẻ

Xu hướng

nanokin
ĐẠI BÀNG
4 năm
mỹ thì nhất rồi
@nanokin đu càng chuyên cơ cứ hay nói nó giẫy chết miết mà hở ra toàn xài đồ của nó :v
M.Thái
ĐẠI BÀNG
4 năm
@Đông Lào Ngu Tôi chả thấy ai nói mỹ giẫy chết cả, nếu có thì toàn mấy thằng cuồng mỹ tự chế ra rồi chửi thôi
@M.Thái cuồng mỹ là mấy anh COCC kia kìa :v còn nói mỹ giẫy chết là cha mẹ của bọn COCC đó :v
nanokin
ĐẠI BÀNG
4 năm
@Đông Lào Ngu đu gì thế ? nhìn khả quan thì kinh tế nó nhất rồi quy mô hay hạ tầng cơ sở chắc cũng nhất gì nữa
Mỹ nhiều quá nên bỏ bớt .những nước chưa và đang phát triển thì cần quy hoạch có tính toán thôi chứ bỏ bớt đi nữa có mà toi
Khác 24
ĐẠI BÀNG
4 năm
@Đông Lào Ngu Đếm hộ ra 40 năm cái. Đặt tên hợp vl
@hoangthanh1994 Phải rồi, theo các thánh đông lào thì đất nước có gì xấu cứ im hết đi, đừng nói gì ra hết, dù đường xá như shyt thì cũng đừng ai nói ra mắc công ảnh hưởng uy tín đến sự lãnh đạo sáng suốt của Đ, người ta có cái tốt cứ kệ họ, mình "thế này là hơn lào cam rồi" :v
@Đông Lào Ngu Giỏi thì góp sức cho đất nước đi.lên đây kêu cái gì.kêu trên này chắc đất nước phát triển được đấy
@hoangthanh1994 MÀ t nói không đúng à :v
vipkp3
TÍCH CỰC
4 năm
Mỹ kém lắm phải quy hoạch như việt nam thì mới ổn định được
DKez
TÍCH CỰC
4 năm
@huucanh.tran Nếu nhà bạn có vốn, bạn giỏi thì mấy chốc bạn giàu. Bạn nghèo, bạn kém thì bao lâu bạn giàu. VN cũng vậy nhé, nền tảng quá thấp thì phát triển sẽ lâu hơn. Hàn Quốc ngày xưa giàu vì đợt chiến tranh VN, nó mang quân qua đánh VN cùng Mỹ nên được Mỹ hỗ trợ mấy tỏi, mà cái hồi 6 mấy thì mấy tỏi chả giàu mấy chốc.
huucanh.tran
ĐẠI BÀNG
4 năm
@Daoket VN mà nền tảng quá thấp ? những nước ko có tài nguyên thiên nhiên vẫn phát triên hơn vn. đừng đem lịch sử này nọ vào đây.
Phucnguyen11
ĐẠI BÀNG
4 năm
@Mai Hoàng Anh Vũ Bạn tính kiểu gì đấy? 1994 đến bây giờ mới dc 25 năm.
@Phucnguyen11 Ấy chết, bác nói mới làm em giật mình, em đang tính thử từ thời kì đổi mới đến giờ là bao nhiêu năm, lúc sau quên bén nên bỏ vào comment luôn 😁 Để em sửa lại.
tichuot215
TÍCH CỰC
4 năm
Đánh đổi thôi
theladu
CAO CẤP
4 năm
Việt Nam thì lại khác...
knight2255
TÍCH CỰC
4 năm
VN mình còn chưa có nhiều cao tốc trong tp thì nước khác nghiên cứu bỏ bớt rồi ;))
@nam_luna ù uầy giọng điệu bạn nghe quen quen thế nào ấy
@nam_luna chả có cái nước nào là văn minh nhất thế giới cả, bớt ảo tưởng và tình lại dùm cái đi bạn ơi.
nam_luna
TÍCH CỰC
4 năm
@ho xuan phu oh. ít ra cũng văn minh hơn xứ lừa
@nam_luna chắc chưa??
Bác ấy nói có lý của bác ấy đấy :")
Nhìn pro vãi
n3h1p5
ĐẠI BÀNG
4 năm
Nhìn hệ thống cao tốc nhà ng ta đã thiệt..
iamcp
TÍCH CỰC
4 năm
Không biết bao giờ hệ thống đường ngầm mà Elon Musk triển khai sẽ hoàn thành nhỉ? Giải pháp chăng?
@iamcp Khi nào đường sắt Cát Linh- Hà Đông đi vào hoạt động thì anh Musk mới hoàn thành ^^
Mình nghĩ đó chưa phải là cách hay
haohan776
TÍCH CỰC
4 năm
Giờ có tái sinh vào mắt
Cao tốc 7 làn chưa tính dừng khẩn cấp, vãi
ngoisaola9
TÍCH CỰC
4 năm
Ở cái nc gần TQ giáp em Lao và CPC ấy, họ còn có hệ thống đường xịn gọi là”đường cong mềm mại” cơ...
Tuệ Ngữ
ĐẠI BÀNG
4 năm
Ngày xưa nó là đường bên ngoaig (vành đai). Bây giờ thì nó thành nội đô rồi
Các anh thấy thiên tài của IQ cao chưa, BOT đường tránh mở khắp nơi đi trước thời đại!?!

Xu hướng

Bài mới









  • Chịu trách nhiệm nội dung: Trần Mạnh Hiệp
  • © 2024 Công ty Cổ phần MXH Tinh Tế
  • Địa chỉ: Số 70 Bà Huyện Thanh Quan, P. Võ Thị Sáu, Quận 3, TPHCM
  • Số điện thoại: 02822460095
  • MST: 0313255119
  • Giấy phép thiết lập MXH số 11/GP-BTTTT, Ký ngày: 08/01/2019