Sau khi đi nhiều nước, mình nhận ra Uber và Grab ở Việt Nam có 2 điểm khác biệt lớn so với dịch vụ chia sẻ xe ở các nước khác, đặc biệt là Mỹ và Singapore. Nó là sự khác biệt đến từ tài xế, và sự khác biệt và nơi bạn có thể đón xe. Lyft cũng là dịch vụ cạnh tranh với Uber nhưng phổ biến tại Mỹ, Mỹ không có Grab.
Nói trước về nơi đón xe, vì đây là cái khá ngắn gọn. Ở Việt Nam, bạn có thể đón xe gần như tại bất kì điểm nào, tài xế chỉ việc lái tới đó là xong. Nhưng ở Singapore và Mỹ, họ chỉ có thể đón bạn ở một số nơi nhất định, gọi là pickup point. Những chỗ đón là những chỗ được phép đỗ xe hoặc dừng xe, chứ giữa đường thì người ta không thể nào dừng lại được. Có khi chỗ pick point nằm ngay sát bạn, nhưng cũng có khi nó cách bạn vài chục đến trăm mét nên phải chịu khó đi bộ ra đó. Cả Grab và Uber đều tương tự như nhau.
Khi mình đáp xuống sân bay tại Honolulu, Hawaii, mình ấn tượng nhất là sân bay này có hẳn khu vực riêng để đón trả khách dành cho các dịch vụ chia sẻ xe. Họ ghi rõ điều đó, có bảng hiệu riêng luôn, đảm bảo phần đường dành cho xe cá nhân và taxi không bị tắc vì các xe như Uber, Lyft. Mình chưa thấy sân bay nào khác có vụ này, nó cho thấy phản ánh nhanh nhạy của nhà quản lý sân bay đối với xu hướng không thể chối bỏ của công nghệ. Thay vì cấm hay mặc kệ xu hướng, họ quy hoạch nó rõ ràng và nhắm tới đối tượng hưởng lợi chính là người dân.
Điểm khác biệt thứ 2 là về tài xế. Ở Việt Nam chúng ta đa số những người chạy Grab, Uber ngày xưa hay Go-Viet... đều là những người được tuyển dụng riêng hoặc họ mua xe chỉ để chạy dịch vụ này mà thôi. Nói cách khác, lái xe chính là nghề chính của họ. Trong khi đó, tại Mỹ hay Singapore thì việc lái xe chỉ là việc làm lúc rảnh rỗi để kiếm thêm thu nhập và cũng để bớt chán (vụ này thì Mỹ nhiều hơn, còn ở Singapore mình thỉnh thoảng vẫn thấy các bác tài chuyên chạy xe).
Mấy hôm ở Singapore mình gặp một anh bạn lái Grab đang là kĩ sư phần mềm, hôm đó chủ nhật ở nhà chán nên ảnh xách xe chạy vòng vòng để kiếm khách cho vui, lại có thêm tiền thay vì chỉ nằm ở nhà không. Còn mấy hôm tại Hawaii, mình gặp một bạn lái Lyft đang là giảng viên đại học mảng kinh doanh, và một bác khác từng làm trong nhà máy sản xuất chip, giờ đã nghỉ hưu mà sợ ở nhà buồn, bệnh nên xách xe chạy Lyft cho vui.
Do nghề chính của các bác tài không phải là lái taxi, nên họ có thể kể được cho bạn rất nhiều câu chuyện hay ho, hấp dẫn và đôi khi liên quan đến chính lĩnh vực bạn đang làm nữa kìa. Nó tạo ra một mối gắn kết vô hình giữa người lái xe và người đi xe, đồng thời tạo ra một cuộc hội thoại vui vẻ, đầy ý nghĩa, thậm chí bạn còn học được thêm một số thứ mới mẻ nữa. Mình luôn thích di chuyển bằng Lyft, Uber và Grab cũng vì thế, vì mình được gặp những con người mới, góc nhìn mới, hướng đi mới.
Và cũng vì nghề chính của họ không phải là lái xe nên họ thường không ngại đón bạn đi các chỗ gần gần, giới thiệu cho bạn những nhà hàng ngon, những địa điểm tốt để khám phá, và cũng không ngần ngại cho bạn lời khuyên hữu ích cho những ngày đi chơi sắp tới. Đó là một trải nghiệm rất thú vị mà không phải lúc nào cũng có được khi ở nhà.
Mình may mắn chưa từng gặp sự cố gì với tài xế khi đi Uber, Grab hay Lyft, mình biết là nhiều anh em ở nhà gặp bác tài "cà chớn" thì cũng khổ tâm lắm. Mình vẫn hay nghi ngờ rằng liệu việc chạy xe như là công việc toàn thời gian có khiến họ trở nên gắt gỏng, khó chịu hơn khi đi xe hay không?
Còn anh em thì sao? Các bạn đi nước ngoài có cảm thấy như mình không?
Nói trước về nơi đón xe, vì đây là cái khá ngắn gọn. Ở Việt Nam, bạn có thể đón xe gần như tại bất kì điểm nào, tài xế chỉ việc lái tới đó là xong. Nhưng ở Singapore và Mỹ, họ chỉ có thể đón bạn ở một số nơi nhất định, gọi là pickup point. Những chỗ đón là những chỗ được phép đỗ xe hoặc dừng xe, chứ giữa đường thì người ta không thể nào dừng lại được. Có khi chỗ pick point nằm ngay sát bạn, nhưng cũng có khi nó cách bạn vài chục đến trăm mét nên phải chịu khó đi bộ ra đó. Cả Grab và Uber đều tương tự như nhau.
Khi mình đáp xuống sân bay tại Honolulu, Hawaii, mình ấn tượng nhất là sân bay này có hẳn khu vực riêng để đón trả khách dành cho các dịch vụ chia sẻ xe. Họ ghi rõ điều đó, có bảng hiệu riêng luôn, đảm bảo phần đường dành cho xe cá nhân và taxi không bị tắc vì các xe như Uber, Lyft. Mình chưa thấy sân bay nào khác có vụ này, nó cho thấy phản ánh nhanh nhạy của nhà quản lý sân bay đối với xu hướng không thể chối bỏ của công nghệ. Thay vì cấm hay mặc kệ xu hướng, họ quy hoạch nó rõ ràng và nhắm tới đối tượng hưởng lợi chính là người dân.
Điểm khác biệt thứ 2 là về tài xế. Ở Việt Nam chúng ta đa số những người chạy Grab, Uber ngày xưa hay Go-Viet... đều là những người được tuyển dụng riêng hoặc họ mua xe chỉ để chạy dịch vụ này mà thôi. Nói cách khác, lái xe chính là nghề chính của họ. Trong khi đó, tại Mỹ hay Singapore thì việc lái xe chỉ là việc làm lúc rảnh rỗi để kiếm thêm thu nhập và cũng để bớt chán (vụ này thì Mỹ nhiều hơn, còn ở Singapore mình thỉnh thoảng vẫn thấy các bác tài chuyên chạy xe).
Mấy hôm ở Singapore mình gặp một anh bạn lái Grab đang là kĩ sư phần mềm, hôm đó chủ nhật ở nhà chán nên ảnh xách xe chạy vòng vòng để kiếm khách cho vui, lại có thêm tiền thay vì chỉ nằm ở nhà không. Còn mấy hôm tại Hawaii, mình gặp một bạn lái Lyft đang là giảng viên đại học mảng kinh doanh, và một bác khác từng làm trong nhà máy sản xuất chip, giờ đã nghỉ hưu mà sợ ở nhà buồn, bệnh nên xách xe chạy Lyft cho vui.
Do nghề chính của các bác tài không phải là lái taxi, nên họ có thể kể được cho bạn rất nhiều câu chuyện hay ho, hấp dẫn và đôi khi liên quan đến chính lĩnh vực bạn đang làm nữa kìa. Nó tạo ra một mối gắn kết vô hình giữa người lái xe và người đi xe, đồng thời tạo ra một cuộc hội thoại vui vẻ, đầy ý nghĩa, thậm chí bạn còn học được thêm một số thứ mới mẻ nữa. Mình luôn thích di chuyển bằng Lyft, Uber và Grab cũng vì thế, vì mình được gặp những con người mới, góc nhìn mới, hướng đi mới.
Và cũng vì nghề chính của họ không phải là lái xe nên họ thường không ngại đón bạn đi các chỗ gần gần, giới thiệu cho bạn những nhà hàng ngon, những địa điểm tốt để khám phá, và cũng không ngần ngại cho bạn lời khuyên hữu ích cho những ngày đi chơi sắp tới. Đó là một trải nghiệm rất thú vị mà không phải lúc nào cũng có được khi ở nhà.
Mình may mắn chưa từng gặp sự cố gì với tài xế khi đi Uber, Grab hay Lyft, mình biết là nhiều anh em ở nhà gặp bác tài "cà chớn" thì cũng khổ tâm lắm. Mình vẫn hay nghi ngờ rằng liệu việc chạy xe như là công việc toàn thời gian có khiến họ trở nên gắt gỏng, khó chịu hơn khi đi xe hay không?
Còn anh em thì sao? Các bạn đi nước ngoài có cảm thấy như mình không?
