Trong vài tuần tới, Windows 10 sẽ được cập nhật lên bản Anniversary Update, và cũng là bản update lớn thứ ba kể từ khi hệ điều hành này ra mắt một năm về trước. Nếu chiếu theo truyền thống của Microsoft thì đây là một nước đi rất nhanh và rất lạ. Thực chất thì những gì hãng đã làm với Windows 10 trong một năm qua cũng rất lạ, thậm chí là điều gần như không tưởng tượng được ở một Microsoft vài năm về trước. Nhân dịp Windows 10 sắp được 1 tuổi, chúng ta hãy nhìn lại xem những cột mốc và dấu ấn lớn mà OS đã để lại.
Chương trình Windows Insider: thay đổi mọi thứ
2 năm trước, mỗi khi nhắc tới Microsoft thì hình ảnh mà người ta tưởng tượng trong đầu là một công ty khép kín. Bản Windows của họ sẽ là thứ tuyệt mật cho đến cận ngày phát hành. Không cần nhìn đâu xa, ngay ở Windows 8 phải đến rất gần thời điểm ra mắt chính thức chúng ta mới bắt đầu nghe đồn râm ran về nó, cũng như những tính năng gì sẽ có trong OS mới. Bản Developer chỉ xuất hiện một thời gian ngắn để người ta thử nghiệm.
Nhưng trong Windows 10, Microsoft đã hoàn toàn thay đổi thái độ của mình với cộng đồng. Chương trình Windows Insider xuất hiện một cách bất ngờ, nó cho phép mọi người thử nghiệm Windows 10 trước gần cả năm so với thời điểm công bố chính thức. Rồi chúng ta có Fast Ring, Slow Ring, Production dành cho những người muốn các độ ổn định khác nhau. Vẫn còn nhớ tại sự kiện lớn hồi tháng 9.2014 và 1.2015, hai bản update Win 10 Preview lớn đã được phát hành và mình cũng như nhiều anh em Tinh tế đã vô cùng háo hức để được trải nghiệm những thứ mới mẻ còn nóng hổi. Chuyện này là không tưởng nếu xét về tình hình của Microsoft nhiều năm về trước. Có lẽ sự thay đổi về bộ máy lãnh đạo từ Steve Ballmer sang Satya Nadella đã góp phần vào sự "mở cửa" này.
Tóm tắt bằng hình ảnh, bài chi tiết hơn, số liệu nhiều hơn mời anh em xem ở dưới
Chương trình Windows Insider: thay đổi mọi thứ
2 năm trước, mỗi khi nhắc tới Microsoft thì hình ảnh mà người ta tưởng tượng trong đầu là một công ty khép kín. Bản Windows của họ sẽ là thứ tuyệt mật cho đến cận ngày phát hành. Không cần nhìn đâu xa, ngay ở Windows 8 phải đến rất gần thời điểm ra mắt chính thức chúng ta mới bắt đầu nghe đồn râm ran về nó, cũng như những tính năng gì sẽ có trong OS mới. Bản Developer chỉ xuất hiện một thời gian ngắn để người ta thử nghiệm.
Nhưng trong Windows 10, Microsoft đã hoàn toàn thay đổi thái độ của mình với cộng đồng. Chương trình Windows Insider xuất hiện một cách bất ngờ, nó cho phép mọi người thử nghiệm Windows 10 trước gần cả năm so với thời điểm công bố chính thức. Rồi chúng ta có Fast Ring, Slow Ring, Production dành cho những người muốn các độ ổn định khác nhau. Vẫn còn nhớ tại sự kiện lớn hồi tháng 9.2014 và 1.2015, hai bản update Win 10 Preview lớn đã được phát hành và mình cũng như nhiều anh em Tinh tế đã vô cùng háo hức để được trải nghiệm những thứ mới mẻ còn nóng hổi. Chuyện này là không tưởng nếu xét về tình hình của Microsoft nhiều năm về trước. Có lẽ sự thay đổi về bộ máy lãnh đạo từ Steve Ballmer sang Satya Nadella đã góp phần vào sự "mở cửa" này.
Windows Insider không chỉ là một phần mềm hay một chương trình nhàm nó. Nó là cả một sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa việc truyền thông lẫn kĩ thuật. Người dùng tham gia được nhận cập nhật liên tục từ đội ngũ kĩ sư của Insider, và không chỉ là những email, thư từ khô khăn, thay vào đó là những dòng tweet rất thật từ đội ngũ Microsoft. Như lời sếp Windows Terry Myerson thì "Insider đã thay đổi cách chúng tôi xây dựng Windows và cách chúng tôi tương tác với khách hàng hay fan".
Thật vậy, chương trình Insider đã đem đến cho Microsoft những ý kiến rất chân thật từ người dùng, dựa vào đó hãng có thể hoàn chỉnh phần mềm của mình ở mức tốt hơn. Tất cả các bản Windows trước đều được Microsoft làm ra test nội bộ với số lượng người thử nghiệm hạn chế, trong khi Windows 10 được thử nghiệm bởi hàng triệu người dùng trên khắp thế giới, những người thật sự xài chiếc máy tính đó trong đời sống hằng ngày của mình. So với những phản hồi được viết ra trong phòng lab, rõ ràng ý kiến từ Insider có giá trị hơn rất rất nhiều.
Microsoft thừa nhận chuột và bàn phím vẫn còn đóng vai trò quan trọng
Windows 8 đi một bước mạnh mẽ khi không còn đánh giá cao vai trò của chuột và bàn phím trong thế giới PC hiện đại. Thời điểm đó các thiết bị lai cũng đang được Intel tích cực phổ biến, trong khi tablet nói chung và iPad nói riêng vẫn còn đang nổi nên những gì Microsoft nghĩ tới không phải là thứ gì đó quá bất ngờ. Tuy nhiên, hãng đã tính sai ở chỗ máy lai và tablet Windows đến giờ vẫn chưa thật sự phổ biến. Với hầu hết người dùng, màn hình cảm ứng trên PC vẫn còn là một thứ xa lạ. Người dùng chưa sẵn sàng để chuyển qua một thể loại thiết bị mới như thế.
Khi Windows 10 ra mắt, Microsoft chấp nhận lùi một bước. Hãng đem Start Menu trở lại, đem nhiều tính năng cho chuột và bàn phím trở lại hoặc cải tiến chúng. Rõ ràng với những thay đổi này, mức độ chấp nhận của người dùng với Windows 10 đã tăng lên rất cao. Đặc biệt, một nhóm khách hàng hái ra rất nhiều tiền cho Microsoft, là các công ty, tổ chức, chính phủ, cũng tỏ ra hài lòng và sẵn sàng lên kế hoạch cập nhật Windows 10, trong khi trước đó nhiều doanh nghiệp còn chẳng buồn soạn ra lộ trình để lên Windows 8.
Nâng cấp miễn phí = tăng trưởng cực mạnh
Quảng cáo
Chỉ 1 tháng sau khi ra mắt, Windows 10 đã có 75 triệu người dùng tích cực. Tới tháng 1 năm nay, con số đó vượt qua 200 triệu và tới tháng 5 đã là 300 triệu. Trong một số liệu mới nhất công bố hồi tháng 6, Microsoft cho biết đã có 350 triệu người dùng Windows 10 trên toàn cầu. Với một hệ điều hành thì đây là một mức tăng trưởng vô cùng ấn tượng. Chiếu trên số liệu, ít nhất chúng ta có thể xem Windows 10 là một thành công lớn của công ty. Tất nhiên, hầu hết các máy Windows 10 hiện nay đều là của người tiêu dùng, chưa phải của doanh nghiệp, nhưng công ty vẫn rất tự tin về nhu cầu nâng cấp máy trong thời gian tới. Myerson tiết lộ thêm rằng mức độ hài lòng của người dùng là "cao nhất từ trước đến nay".
Một trong những nguyên nhân dẫn tới sự tăng trưởng mạnh như vậy là nhờ Windows 10 được cung cấp miễn phí cho người dùng Windows 7 và Windows 8. Số lượng người dùng đang sở hữu máy tính Windows 7 là rất lớn, vậy nên khi có update mà lại còn free thì họ sẵn sàng nâng cấp ngay. Hầu hết các driver và phần mềm cũng tương thích nên với đại đa số người dùng, việc nâng cấp không phải là một vấn đề lớn. Trước đó, mỗi khi có bản Windows mới ra mắt, bạn đều phải trả một khoảng phí để được cập nhật, có thể là vài chục, cũng có khi lên tới cả trăm đô. Đây là động thái rất mới lạ của Microsoft mà trước giờ hãng chưa hề thực hiện.
Sẵn nhắc anh em luôn: 29/7 sẽ là hạn chót được cập nhật miễn phí, do đó nếu bạn còn chưa lên Windows 10 thì hãy nâng cấp ngay hôm nay. Sau thời điểm đó, bạn sẽ phải trả 129$ thì mới mua được bản quyền Windows 10.
Universal App: có tiềm năng nhưng vẫn chưa phát triển
Universal Windows Platform (UWP) là một nền tảng phần mềm hoàn toàn mới của Microsoft dành cho Windows 10, và không chỉ cho PC mà còn cho cả những thiết bị khác như kính HoloLens, điện thoại Windows 10 Mobile hay các thiết bị IoT. Nền tảng này đơn giản, dễ xây dựng phần mềm bằng nhiều công cụ khác nhau, nhưng đáng tiếc là nó vẫn chưa phát triển đúng với tiềm năng của mình do hầu hết những ứng dụng quan trọng trên PC đều còn ở dạng WinForm truyền thống (còn gọi là Win32 app). Ví dụ, Photoshop, AutoCAD, 3DS Max, các game hạng AAA, những phần mềm tính toán chuyên dụng, bộ công cụ lập trình... Tất cả đều là app Win32, nếu có app UWP thì cũng chỉ là một phiên bản rút gọn mà thôi. Vẫn chưa có dấu hiệu gì cho thấy những app này sẽ có bản UWP trong tương lai gần.
Quảng cáo
Microsoft đang lên kế hoạch cung cấp Win32 trực tiếp trên Windows Store, tuy nhiên để kế hoạch này thành công thì còn cần tới sự giúp sức của những hãng phần mềm lớn trên thế giới. Microsoft chưa tạo được một động lực đủ mạnh để kéo thị trường làm app UWP thay vì Win32. Đó là một điều đáng tiếc, và Microsoft sẽ còn phải làm nhiều việc hơn nữa để khắc phục điều này.
Nhưng nói đi thì cũng phải nói lại. Microsoft đã kéo được nhiều tên tuổi lớn, ví dụ như Facebook, tham gia vào hệ sinh thái phần mềm UWP của mình. Đây là những bước đầu tiên trong việc giúp UWP trở nên phổ biến hơn trong cộng đồng lập trình viên bởi cộng đồng này rất hay nhìn vào những công nghệ, nền tảng được áp dụng bởi các công ty lớn để xây dựng sản phẩm.
Surface: tôn vẻ đẹp của Windows 10 lên cao, và tôn luôn cả lỗi
Hồi tháng 10 năm ngoái, sau khi ra mắt Windows 10, Microsoft ra mắt thêm hai chiếc máy tính Surface Pro 4 và Surface Book như là một thiết bị dùng để trình diễn hệ điều hành mới nhất của công ty, để cho các đối tác thấy rằng một chiếc máy tính xịn chạy Win 10 thì nên trông như thế nào. Tiếp nối thành công của Surface Pro 3 trước đó, sự đóng nhận của người dùng với hai chiếc PC mới này cũng rất tích cực, và chúng đã hoàn thành tốt sứ mệnh của mình.
Nhưng song song đó, Surface Pro 4 và Surface Book cũng vô tình làm nổi lên những lỗi không đáng có: máy vừa tới tay người dùng đã chết, thường xuyên bị crash, Surface Book không chạy được khi gắn vào dock... Mãi đến khi Microsoft phát hành bản update driver và firmware thì tình hình mới ổn định trở lại.
Kể từ khi đó, theo lời Myerson, các đối tác OEM đã bán ra hơn 1500 thiết bị Windows 10. Sự đa dạng này đem đến cho người dùng nhiều lựa chọn, song nó cũng phản ánh một sự khó khăn của Microsoft khi phải hỗ trợ hàng triệu thiết bị khác nhau với cấu hình khác nhau. Ngay cả sản phẩm của mình mà Microsoft còn chưa đảm bảo được chất lượng thì làm sao có thể chắc chắn 100% rằng Windows 10 chạy tốt trên những thiết bị khác. Đó là một vấn đề dai dẳng của Windows từ đó tới nay, và sẽ còn nhiều thứ Microsoft cần làm để đảm bảo rằng chuyện này sẽ không còn xảy ra nữa.
Microsoft không ngại làm phiền người dùng để họ update lên Windows 10
Windows 10 tốt, nhưng việc Microsoft ép người dùng nâng cấp đã bị nhận nhiều chỉ trích. Trước tiên là thông báo nhắc nhở cập nhật xuất hiện thường trực trong thanh đồng hồ, sau đó là việc tự động tải về bộ cài Windows 10. Nó cho thấy những dấu hiệu khá cực đoan, đặc biệt khi nó ảnh hưởng tiêu cực đến trải nghiệm của người dùng với hệ sinh thái Windows nói chung. Phải thẳng thắng thừa nhận đây là điểm chưa tốt, để những lần sau Microsoft có thể kiếm được những cách tốt hơn nhằm thuyết phục người dùng nâng cấp hơn là đi theo con đường ép buộc.
Tham khảo: ZDNet