Sẽ có những lúc anh em muốn nghịch thử chỗ này chỗ kia trong Windows, hoặc có khi máy đầy bộ nhớ quá cần giải phóng bớt dung lượng để rộng rãi hơn nên đi tìm cái để xóa. Nhưng trong Windows có những thư mục vô cùng nhạy cảm mà bạn không bao giờ nên động chạm tới nếu không thật sự cần thiết hoặc không có hướng dẫn rõ ràng vì chỉ một sai lầm có thể khiến Windows không chạy lên được và bạn phải cài lại máy rất mất thời gian.
Program Files và Program Files (x86)
Đường dẫn: C:\Program Files và C:\Program Files (x86)
Đây là hai thư mục thường dùng để chứa các ứng dụng được cài sẵn và ứng dụng do chính bạn cài thêm vào máy tính. Chúng là nơi các file *.exe được lưu trữ, nếu không có chúng thì ít có khả năng app của bạn có thể chạy bình thường. Nếu bạn xài Windows 32-bit thì bạn chỉ được cài app 32-bit thôi nên chỉ có thư mục Program Files, còn nếu cài Windows 64-bit thì có cả Program Files để chứa các ứng dụng 64-bit và Program Files (32-bit) để chứa các app chỉ hỗ trợ 32-bit.
Các folder con trong Program Files thường phân theo tên hoặc hãng làm ứng dụng, và trong đó ngoài file chạy ra thì còn các file thư viện DLL và nhiều thư mục con nhỏ hơn nữa được sắp xếp, đặt tên theo đúng trật tự và quy định của nhà phát triển phần mềm. Nếu bạn táy máy đổi tên thư mục hoặc xóa bớt 1 file, cả ứng dụng có thể bị crash và không chạy lên được. Trong trường hợp nhẹ, chỉ cần undo là app sẽ phục hồi, còn nặng thì phải cài lại luôn.
Program Files và Program Files (x86)
Đường dẫn: C:\Program Files và C:\Program Files (x86)
Đây là hai thư mục thường dùng để chứa các ứng dụng được cài sẵn và ứng dụng do chính bạn cài thêm vào máy tính. Chúng là nơi các file *.exe được lưu trữ, nếu không có chúng thì ít có khả năng app của bạn có thể chạy bình thường. Nếu bạn xài Windows 32-bit thì bạn chỉ được cài app 32-bit thôi nên chỉ có thư mục Program Files, còn nếu cài Windows 64-bit thì có cả Program Files để chứa các ứng dụng 64-bit và Program Files (32-bit) để chứa các app chỉ hỗ trợ 32-bit.
Các folder con trong Program Files thường phân theo tên hoặc hãng làm ứng dụng, và trong đó ngoài file chạy ra thì còn các file thư viện DLL và nhiều thư mục con nhỏ hơn nữa được sắp xếp, đặt tên theo đúng trật tự và quy định của nhà phát triển phần mềm. Nếu bạn táy máy đổi tên thư mục hoặc xóa bớt 1 file, cả ứng dụng có thể bị crash và không chạy lên được. Trong trường hợp nhẹ, chỉ cần undo là app sẽ phục hồi, còn nặng thì phải cài lại luôn.
Hơn hết, khi bạn muốn gỡ một app nào đó thì KHÔNG BAO GIỜ được vào Program Files xóa một cách thủ công. Thứ bạn nên làm là vào Control Panel > Programs & Features > chọn app cần gỡ bỏ > Uninstall. Lý do là vì các phần mềm Windows thường rải file cần thiết của nó ở nhiều nơi, bạn có thể không xóa sạch được hết những file này và ở lần cài kế tiếp có thể bạn sẽ gặp lỗi. Tức là vừa không sạch máy, lại vừa lỗi nữa.
System32
Đường dẫn: C:\Windows\System32
Hầu như tất cả những gì nằm trong thư mục C:\Windows đều không nên đụng vào, nhưng riêng System32 thì cần được nói riêng. Nó chứa hàng trăm file DLL cần thiết để hệ điều hành có thể chạy được. Một số dùng để xử lý âm thanh, một số thứ khác liên quan đến quy trình boot, một vài thứ khác thì liên quan tới cách hiển thị hình ảnh và chữ lên màn hình. Trong folder này còn có nhiều phần mềm dạng exe của Windows, ví dụ như Calc.exe chính là app máy tính, hay MSPaint.exe là app Paint huyền thoại mà chúng ta từng biết tới. Chỉ mất đi một file nhỏ trong này, hoặc bạn lỡ đổi quyền truy cập của file, cũng đủ khiến Windows gặp vấn đề nghiêm trọng.
Đúng ra bạn không có lý do gì để đổi file trong System32 hết, nhưng trên mạng giờ đang có những trò đùa về việc xóa thư mục này và mình đã từng thấy có người làm theo, kết quả là cài lại Windows thôi chứ cũng không có gì nghiêm trọng. Nhớ nhé anh em, đừng đụng vào.
Page file
Quảng cáo
Đường dẫn: C:\pagefile.sys (cần tắt chức năng Hide protected operating system files trong cài đặt của File Explorer)
RAM của chúng ta hoạt động như sau: khi bạn mở một ứng dụng nào đó, hệ điều hành sẽ mở nó trong RAM để bạn có thể truy cập nhanh hơn, app chạy mượt hơn. Dần dần khi mở nhiều app hoặc xử lý dữ liệu lớn mà dung lượng RAM trống lại không đủ, Windows sẽ ngắt một phần HDD hoặc SSD của bạn ra để làm "RAM". Phần này được gọi là page file hoặc swap file, và cũng chính là file pagefile.sys mà chúng ta đang nói ở đây.
Mình đã từng thấy một đứa bạn của mình tìm mọi cách xóa file này để giải phóng dung lượng do lúc ấy ổ cứng trên máy nó không còn nhiều. Nhưng bạn không nên làm như thế vì 1) mặc định file này bị ẩn đi do là file được OS bảo vệ, tức là Microsoft có lý hợp lý để chúng ta không đụng vào và 2) nó có thể gây ra lỗi với các phần mềm đang chạy, kể cả hệ điều hành.
Nếu không muốn dùng page file, bạn có thể vô hiệu hóa tính năng này bằng cách tìm tính năng Virtual Memory rồi disable nó. Nhưng đây cũng không phải là ý hay vì máy của bạn sẽ chậm hẳn đi khi RAM đầy (do Windows không còn chỗ nào để chứa dữ liệu), ứng dụng thì bị tắt đi liên tục, trong khi đáng ra chúng vẫn có thể được lưu tạm vào HDD / SSD để tiếp tục hoạt động.
System Volume Information
Đường dẫn: C:\System Volume Information (cần tắt chức năng Hide protected operating system files trong cài đặt của File Explorer)
Quảng cáo
Một thư mục lớn khác mà cũng không có mục đích rõ ràng là đây. Thực chất System Volume Information chứa nhiều tính năng quan trọng của Windows và nếu bạn cố gắng chui vào thì Windows cũng đưa ra cảnh báo Access Denied. Chỉ khi bạn kết nối ổ HDD cài Win vào một máy Linux hay Mac thì mới thấy thư mục này.
Một trong những thứ quan trọng nằm trong này là các dữ liệu và những điểm hồi phục được tạo ra bằng System Restore. Chúng là thứ mà bạn dùng để khôi phục lại hệ thống nếu lỡ nghịch dại. Bạn có thể giảm bớt kích thước của folder này bằng cách vào Start Menu > tìm Restore Point > Create a Restore Point > Configure > kéo thanh Max Usage xuống thấp hơn.
Ngoài ra, System Volume Information còn chứa dữ liệu được Windows dùng để đánh chỉ mục cho các ổ đĩa và cấu trúc file / folder trên máy tính. Việc đánh chỉ mục này giúp Windows biết file nào đang nằm đâu để khi cần search thì sẽ trả về kết quả nhanh hơn và chính xác hơn thay vì phải đi lục tung cả máy tính để kiếm từ đầu.
WinSxS
Đường dẫn: C\Windows\WinSxS
WinSxS = Windows Side By Side, nó được tạo ra để chứa các file DLL quá cũ nhưng đột nhiên có ứng dụng nào đó cần sử dụng. Bạn càng xài máy Win lâu thì folder này càng phình to ra. Và như anh em cũng có thể đoán được, việc cố gắng xóa file trong này là ý tưởng rất tệ. Để dọn dẹp máy tính, hãy xài các công cụ an toàn như Disk Cleanup chẳng hạn.d
Tóm lại, nhớ cẩn thận, và xóa gì thì xóa chứ đừng bao giờ động vào những folder trên nhé.
Tham khảo: MakeUseOf
